محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام

اطلاعات با اهمیت گروه ب:

پیام ناظر بازار بورس چیست و چگونه می‌توان به اطلاعات آن دست یافت؟

به عنوان یک فعال و سرمایه‌گذار در بازار بورس، حتماً بارها و بارها کلمه‌ی «ناظر بازار» در سایت tsetmc.com و یا دیگر سایت‌‌ها و کانال‌‌های بورسی به چشمتان خورده است. یا حتماً شنیده‌اید که می‌گویند پیغام توقف، علت توقف، تعلیق و یا بازگشایی فلان نماد در پیام ناظر اعلام شده است. اما پیام ناظر بازار بورس چیست، چه مفهومی را به ما انتقال می‌دهد و چگونه می‌توان به اطلاعات پیام ناظر بازار هر نماد دسترسی پیدا کرد؟ اصلاً ناظر بازار کیست و چه نقشی در معاملات بازار دارد؟ برای دریافت پاسخ و آشنایی بیش‌تر با موارد گفته شده، ادامه‌ی این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ را مطالعه نمایید. اگر سرمایه‌گذار جدید و تازه‌وارد بازار بورس باشید، باید حتماً با این موارد آشنایی داشته باشید. حتی ممکن است برخی از این پیام‌ها برای شما مبهم باشد که در این مطلب به آن‌ها خواهیم پرداخت.

تاریخچه‌ پیدایش ناظر بازار

پیش از آنکه به سوال پیام ناظر بازار بورس چیست، پاسخ دهیم، بهتر است نگاهی به تاریخچه‌ی پیدایش ناظر بازار داشته باشیم. نخستین بار در سال ۱۳۴۶ قانونی تحت عنوان بورس اوراق بهادار در کشور ایران تصویب شد و بر اساس این قانون سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران وظیفه‌ی گرداندن امور مربوط به بازار سرمایه را بر عهده داشت. اما از سال ۱۳۸۴ قوانینی تصویب شد که به واسطه‌ی آن‌ها عملیات نظارت از اجرا جدا شد و سازمان بورس اوراق بهادار رسماً به عنوان ناظر بازار شروع به کار کرد و وظیفه‌ی نظارت بازار را بر عهده گرفت. بر اساس این قانون، بازار اوراق بهادار، سازمان بورس و اوراق بهادار تحت عنوان ناظر بازار سرمایه با شرح وظایف مشخص شروع به کار کرد و عملیات اجرا نیز به بورس‌‌ها تحت عنوان فعالیت به شکل سهامی عام واگذار شد که وظایف آن‌ها نیز در قانون به صورت صریح آمده است.

در همین راستا و به منظور ارائه‌ی کلیه‌ی اطلاعات مالی و اطلاعیه‌‌های شرکت‌‌ها، سامانه‌ی جامع اطلاعات ناشران بازار موسوم به کدال (سایت Codal.ir) راه‌ اندازی شد. در حال حاضر، تمام شرکت‌‌هایی که در بازار بورس و فرابورس ایران مشغول به فعالیت هستند، همه‌ی اطلاعات خود مانند گزارشات و آمار تولید و فروش، شفاف‌سازی‌‌های قیمتی، صورت‌‌های مالی فصلی، آگهی‌‌های مجامع شرکت‌‌ها و … را از طریق این سامانه به سمع و نظر سهامداران می‌رسانند. سازمان بورس نیز تحت عنوان نهاد نظارتی بازار، بر صحت اطلاعات ارائه شده، نظارت خواهد کرد و در شرایطی که اطلاعات انتشار یافته واقعیت نداشته باشد، با شرکت مربوطه برخورد قاطعانه‌ای به عمل خواهد آمد و نماد شرکت مذکور متوقف خواهد شد و تا وقتی هم که شفاف‌‌سازی در این مورد انجام نشود، اجازه‌ی خرید و فروش سهم به سهامداران، داده نخواهد شد.

ناظر بورس کیست و پیام ناظر بازار بورس چیست؟

ناظران بازار، در واقع همان کارمندان سازمان بورس هستند که خبرهای مهم پیرامون سهام شرکت‌های بورسی را به صورت لحظه‌ای در وبسایت مدیریت فناوری بورس به آدرس www.tsetmc.com، منتشر می‌کنند. یکی از وظایف اصلی ناظران بورسی این است که اطلاعات با اهمیت شرکت‌های بورسی و فرابورسی شامل گزارشات و آمار تولید و فروش، صورت‌های مالی فصلی، شفاف‌سازی‌های قیمتی، آگهی‌های مجامع شرکت‌ها و… را به سهامداران آن شرکت اطلاع دهد. ناظر بازار این اطلاعات را در قالب پیامی تخت عنوان پیام ناظر بازار بورس در اختیار سهامداران قرار می‌دهد.

نحوه دسترسی به اطلاعات پیام ناظر بازار بورس

نحوه دسترسی به اطلاعات پیام ناظر بازار بورس

روش‌های مختلفی برای دسترسی به پیام ناظر بازار بورس وجود دارد که در ادامه خواهیم گفت:

۱. سایت tsetmc.com

برای دیدن پیام ناظر بورس با استفاده از وب‌سایت مدیریت فناوری، کافی است تا:

• وارد سامانه‌ی tsetmc.com شوید.
• سپس برای اطلاع از پیغام‌های ناظر بازار مربوط به یک محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام سهم خاص نام آن سهم را در قسمت ذره‌بین وارد کنید.
• در صفحه‌ی جدید، روی قسمت پیام ناظر بازار کلیک کنید.

شما همچنین می‌توانید در صفحه‌ی نماد مربوطه روی اعلان «پیام جدید ناظر بازار» کلیک کنید و ۵ پیام آخر ناظر بازار در مورد آن نماد را مشاهده کنید.

اگر قصد مشاهده‌ی پیغام‌های ناظر بازار برای تمامی نمادها را دارید می‌توانید به آدرس http://www.tsetmc.com/Loader.aspx?ParTree=151313&Flow=0 بروید. در این قسمت ۱۰۰ پیام آخر ناظر بازار بورس را می توانید ببینید.

۲. سامانه معاملاتی شخصی

برای مشاهده‌ی پیام ناظر بازار بورس با استفاده از این روش، پس از ورود به سامانه‌ی معاملاتی خود، وارد بخش پیام‌ها و سپس پیام‌های ناظر شوید و در آنجا به آخرین اطلاعات شرکت‌های بورسی دست پیدا کنید.

انواع پیام‌ ناظر بازار بورس

انواع پیام ناظر بازار بورس برای حرفه‌ای‌های بازار قابل درک است و آن‌ها با یک نگاه می‌توانند بفهمند که منظور پیام چیست. اما اگر تازه‌کار باشید، در برخی از پیام‌های ناظر شاید با اصطلاحاتی برخورد کنید که معنی دقیق آن را ندانید. در ادامه مفهوم دقیق برخی از مهم‌ترین پیام‌های ناظر را آورده‌ایم.

۱. توقف نماد به دلیل انتشار اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب:

توقف نماد به دلیل انتشار اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب، یکی از انواع پیام ناظر بازار بورس می‌باشد. بعد از انتشار اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب، معامله‌ی سهام شرکت‌ها متوقف می‌شود. چنانچه این اطلاعات از گروه الف باشد، نماد بدون محدودیت دامنه نوسان و اگر اطلاعات از گروه ب باشد، نماد با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد. دامنه‌ی نوسان، محدوده‌ای است که قیمت سهام می‌تواند در یک روز معاملاتی در آن محدوده افزایش و یا کاهش یابد. اگر بازگشایی نماد با محدودیت دامنه نوسان باشد به این معناست که افزایش یا کاهش قیمت سهم محدود خواهد بود اگر بدون محدودیت نوسان باشد، قیمت آزادی بیشتری برای نوسان دارد. لازم به ذکر است که بازگشایی نمادها بعد از افشای اطلاعات با اهمیت متفاوت می‌باشد که در بخش بعدی راجع به آن بیش‌تر توضیح خواهیم داد.

اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب شامل چه مواردی هستند؟

اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب، هر یک شامل مواردی هستند که اگر هرکدام از این اتفاقات رخ دهد، باید بدانید که نماد متوقف خواهد شد.

اطلاعات با اهمیت گروه الف:

اطلاعات با اهمیت گروه الف:

• تعدیلات سنواتی
• تغییر سهامدار عمده
• اعلام وقوع حوادث غیرمترقبه
• تغییر در برآوردهای حسابداری
• نتایج برگزاری مناقصه یا مزایده
• نتایج شرکت در مناقصه یا مزایده
• کشف منابع و یا ذخایر قابل توجه
• اعلام اعسار یا ورشکستگی شرکت
• هر نوع ترکیب، تجزیه، ادغام و اکتساب
• نقل و انتقال دارایی‌های ثابت شرکت
• بهره‌برداری از طرح‌ها و پروژه‌های جدید
• شروع مجدد فعالیت متوقف یا تعلیق شده
• تعلیق یا توقف تمام یا بخشی از فعالیت شرکت
• پذیرش یا انتقال اوراق در بازارهای بین المللی
• تغییرات بااهمیت در عملکرد شرکت‌های تحت کنترل
• انعقاد، فسخ و یا تغییرات اساسی در قراردادهای مهم
• تاثیرات با اهمیت ناشی از تغییرات ارزی (قیمت ارز)
• درخواست خروج از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس مربوطه
• خرید، واگذاری، اخذ، فسخ و تغییرات مجوز فعالیت، امتیاز تجاری یا علائم تجاری
• دریافت یا پرداخت کمک‌های نقدی یا غیر نقدی بیشتر از ۵ درصد سرمایه شرکت
• برگشت بیشتر از ۵ درصد از محصولات شرکت بر اساس مبلغ فروش آخرین سال مالی
• دریافت مجوز تغییر بیشتر از ۱۰ درصد در قیمت فروش محصولات یا خرید مواد اولیه

علاوه بر موارد بالا که همگی منجر به انتشار پیام ناظر بازار بورس خواهند شد، دو مورد زیر هم می‌توان به این موارد اضافه کرد.

• واگذاری سهام شرکت دیگر در هر یک از موارد ذیل:

۱. مبلغ واگذاری بیش از ۵ درصد دارایی‌های شرکت در صورت‌های مالی سال قبل باشد؛

۲. ناشر بیش از ۵ درصد سهام شرکت (بورسی یا فرابورسی) دیگر را واگذار نماید.

• تحصیل سهام شرکت دیگر در هر یک از موارد ذیل:

۱. مبلغ خرید بیش از ۵ درصد دارایی‌های شرکت در صورت‌های مالی سال قبل باشد.

۲. ناشر بیش از ۵ درصد سهام شرکت (بورسی یا فرابورسی) دیگر را خریداری نماید.

اطلاعات با اهمیت گروه ب:

اطلاعات با اهمیت گروه ب:

• تغییر حسابرس
• برگزاری مناقصه یا مزایده
• شرکت در مناقصه یا مزایده
• برنامه‌ی انتشار اوراق بدهی
• توثیق یا فک رهن دارایی‌ها
• ایجاد یا منتفی شدن بدهی احتمالی
• دعاوی مهم مطروحه له یا علیه شرکت
• پذیرش تعهدات جدید یا اتمام تعهدات قبلی
• تغییرات در ترکیب تولید یا فروش محصولات
• پیشنهاد پرداخت سود یا تغییر سیاست تقسیم سود
• تغییر وضعیت مشتریان یا عرضه‌کنندگان عمده‌ی شرکت
• افشای معاملات موضوع ماده ۱۲۹ اصلاحیه قانون تجارت یا معاملات با سایر اشخاص وابسته
• پیام ناظر بازار بورس مبنی بر تصمیمات هیئت مدیره برای بازخرید سهم یا فروش سهام خزانه
• توثیق، مسدود کردن، آزادسازی یا فک رهن سهام ناشر متعلق به سهامدار عمده که عضو هیئت مدیره می‌باشد.

۲. انجام معاملات به صورت حراج پیوسته و ناپیوسته

انجام معاملات به صورت حراج پیوسته و ناپیوسته، نوع دیگری از پیام ناظر بازار بورس می‌باشد؛ انجام معاملات پس از بازگشایی نمادها ممکن است به صورت حراج پیوسته وناپیوسته رخ دهد. در حراج پیوسته وقفه‌ای در معاملات وجود ندارد و معاملات در زمان مشخص شده انجام خواهند شد. به بیان دیگر «حراج پیوسته» آن است که بعد از ثبت سفارش و تطبیق قیمت‌های خرید و فروش، معامله انجام می‌شود. یعنی درست همان چیزی که در معاملات بورس و فرابورس هر روز مشاهده می‌شود. اما منظور از «حراج ناپیوسته»، روشی است که بر اساس آن پس از ورود سفارش‌ها به سامانه‌ی معاملات، معامله بر اساس قیمت نظری گشایش (TOP) انجام می‌شود. به عبارتی حراج ناپیوسته به منظور قیمت‌گذاری است ولی معامله‌ای در آن انجام نمی‌شود مگر در پایان مقطع زمانی.

۳. اعمال یک مرحله پیش گشایش برای نماد

وقتی طی یک پیام ناظر بازار بورس اعلام می‌شود که نمادی در حال بازگشایی است ممکن است از اصطلاح پیش‌گشایش ۳۰ دقیقه‌ای استفاده شود. پیش‌گشایش در زمان بازگشایی نماد، به معنای زمانی است که امکان ارسال سفارش وجود دارد ولی معامله‌ای انجام نمی‌شود. البته این را هم در نظر داشته باشید که به بازه‌ی زمانی ۸:۳۰ تا ۹ صبح روزهای کاری بورس نیز مرحله پیش‌گشایش می‌گویند و در این زمان فقط امکان ارسال سفارشات وجود دارد و معامله ساعت ۹ با باز شدن بازار شروع می‌شود.

۴. تعلیق نماد در پیام ناظر بازار بورس

این نوع از پیام ناظر بازار بورس شاید تاکنون باعث ترس خیلی از افراد بی‌تجربه و تازه‌وارد شده باشد! کلمه‌ی تعلیق از معلق می‌آید. بنابراین، تعلیق نماد در بورس به معنی عدم امکان معامله است. معمولاً در پیام‌های ناظر، تاریخ معلق ماندن معاملات ذکر می‌شود. دلیل مشمول فرآیند تعلیق شدن را هم می‌توانید با ورود به صفحه‌ی اصلی سایت tsetmc.com و کلیک روی تب «بورس اوراق بهادار» و سپس تب «مشمول فرایند تعلیق» مشاهده کنید. دقت کنید دو عبارت مشمول فرآیند تعلیق و تعلیق شده با هم تفاوت دارند. تعلیق یا ناشی از دستورالعمل پذیرش است و یا ناشی از دستور العمل افشا. در صورتی که شرکت ابهام یا تاخیری در اطلاع‌رسانی داشته باشد مشمول فرآیند تعلیق می‌گردد.

شرکتی که به واسطه‌ی پیام ناظر بازار بورس مشمول فرآیند تعلیق می‌شود تا ۶ ماه فرصت دارد از این وضعیت خارج شود. یعنی در طی این دوره می‌تواند خود را از فرآیند تعلیق محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام خارج کند، بنابراین در این شرایط بازار دقیقاً می‌داند که شرکت به چه دلیلی در فرآیند تعلیق قرار گرفته و شرکت هم می‌داند که بازار به این موضوع واقف است. بنابراین چاره‌ای جز افزایش میزان شفافیت خود نخواهد داشت. اما باید توجه داشته باشید که روند تعلیق نمادها ۹ تا ۱۵ ماه به طول خواهد انجامید و شرکت‌ها فرصت دارند در این مدت نقص افشای اطلاعات خود را جبران کنند. در غیر این صورت پس از گذشت این مدت، نمادها برای مدت نامعلوم متوقف نمی‌مانند بلکه در صورت تخلف مدیران، سهام شرکت‌ها در بازار پایه قابلیت معامله خواهد داشت.

در کل در نظر داشته باشید که نمادها جز در مواردی که بحث‌های دادگاهی و خارج از بازار مطرح شود، متوقف نخواهند شد. رویکرد سازمان در این زمینه هم اینگونه است که حتی در موارد نقص افشای اطلاعات، سهام شرکت‌ها قابل معامله باشد و خللی در نقدشوندگی بازار ایجاد نشود.

۵. تغییر وضعیت نماد به دلیل نوسان قیمت بیش از ۲۰ درصد

تغییر وضعیت نماد به دلیل نوسان قیمت بیش از ۲۰ درصد، نوع دیگری از پیام ناظر بازار بورس است که شاید خیلی‌ها معنی آن را ندانند. در واقع، باید گفت که نوسان قیمت در یک سهم هم می‌تواند منجر به توقف نماد شود؛ به این صورت که اگر قیمت سهام شرکت در ۵ روز کاری به بیش از ۲۰ درصد، نوسان (مثبت یا منفی) داشته باشد، نماد متوقف و ناشر باید اطلاعیه‌ی شفاف‌سازی منتشر نماید. نماد متوقف شده در روز معاملاتی با محدودیت دامنه‌ی نوسان بازگشایی می‌شود. (بعد از انتشار اطلاعیه‌ی شفاف‌سازی توسط ناشر). اما اگر قیمت سهام شرکت در ۱۵ روز کاری بیش از ۵۰ درصد نوسان (مثبت یا منفی) داشته باشد، نماد متوقف محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام و ناشر باید کنفرانس اطلاع‌رسانی برگزار کند، آنگاه نماد معاملاتی حداکثر ۲ روز کاری بعد با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد. (بعد از برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی توسط ناشر).

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ به بررسی انواع پیام ناظر بازار بورس و معنا و مفهوم هر یک از آن‌ها پرداختیم و همچنین گفتیم که چطور می‌توانید به این اطلاعات دسترسی داشته باشید. امیدواریم با خواندن این مقاله به خوبی متوجه شده باشید که پیام ناظر دقیقاً چیست و راجع به اصطلاحات موجود در این پیام‌ها نیز اطلاعات کافی را به دست آورده باشید. چراغ ، به‌عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی مهم در زمینه‌ی کار و سرمایه‌گذاری به شما برای رسیدن به موفقیت در این زمینه‌ها کمک نماید.

مفهوم و کارایی معاملات برخط بازار سرمایه

معاملات بر خط یا همان معاملات آنلاین یعنی ارتباط شما به بازار سرمایه از طریق اینترنت است و سرمایه‌گذار دارای کد معاملاتی می‌تواند به صورت مستقیم و آنلاین به خرید و فروش سهام بپردازد.

– باشگاه خبرنگاران نوشت: سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه‌ای از آموزش‌ها را فرا بگیرند. این روز‌ها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

سیستم معاملاتی آنلاین یکی از بزرگترین تحولات در بازار بورس است، زیرا به میزان قابل توجهی انجام معاملات بورسی را برای سرمایه گذاران راحت کرده است، زیرا با راه اندازی این سامانه بازار بورس پیش از قبل گسترش یافت و سرمایه گذاران با استفاده از آن قادر هستند به صورت مستقیم در بورس داد و ستد کنند.

معاملات برخط (معاملات آنلاین) فرآیندی است که در آن سرمایه‌گذار دارای کد معاملاتی به صورت برخط و مستقیم به خرید و فروش سهام از طریق سامانه معاملاتی می‌پردازند. در معاملات برخط بورس، سفارش‌ها پس از ثبت به واسطه سرمایه‌گذار به سیستم معاملاتی بورس اوراق بهادار تهران و یا فرابورس ایران برای انجام معامله ارسال خواهد شد.

معاملات آنلاین (online Trading) یا معاملات برخط، تحول بزرگی در خرید و فروش سهام در بازار بورس اوراق بهادار به وجود آورده که دسترسی آسان و همگانی را برای سرمایه‌گذاران بازار سرمایه به ارمغان می‌آورد.

معاملات آنلاین سابقه طولانی در بازار سرمایه سایر کشور‌ها دارد. با فعال شدن سامانه معاملات برخط بورس اوراق بهادار، علاوه بر افزایش نقدشوندگی، مقدمات توسعه و رونق روزافزون بازار بورس هم فراهم خواهد شد.

محدودیت‌های معاملات برخط (معاملات آنلاین) چیست؟

معاملات برخط دارای محدودیت‌هایی است که اکنون این محدودیت‌ها طی بخشنامه‌هایی به کارگزاران اعلام شده که عبارتند از؛

۱. محدودیت درنوع سفارشات

سفارشات مجاز برای مشتریان معاملات برخط، از لحاظ قیمتی سفارش Limit، از لحاظ زمانی بدون محدودیت (شامل Day، Date (Open و است. (سفارش محدود یعنی در حجم و قیمت مشخص).

۲. محدودیت در زمان معاملات

الف) ساعت ورود سفارش از ۸:۳۰ لغایت ۱۲:۰۰ است.

ب) مشتریان معاملات برخط در زمان حراج نماد‌های بازگشایی شده امکان ورود سفارش را ندارند.

ج) مشتریان معاملات برخط در ۱۰ دقیقه پایانی دوره پیش گشایش (۸:۵۰ الی ۹:۰۰) امکان حذف سفارشات را نخواهند داشت.

د) مشتریان معاملات برخط در ۵ دقیقه پایانی معاملات (۱۱:۵۵الی ۱۲:۰۰) امکان ورود سفارشات Day را نخواهند داشت.

۳. محدودیت درحجم سفارش

اکنون محدودیتی برای حجم سفارش، علاوه بر محدودیت‌های عادی هسته در معاملات برخط (معاملات آنلاین) وجود ندارد. در سیستم معاملات دامنه مجاز حجم با عنوان آستانه حجم تعیین شده که برای همه یکسان می‌باشد.

۴. محدودیت در عرضه‌های خاص

۱. مشتریان معاملات برخط در زمان حراج نماد‌های بازگشایی شده امکان ورود سفارش با رعایت محدودیت‌های قیمتی سفارش را دارند.

عرضه‌های خاص که شامل عرضه اولیه و گشایش نماد است با مکانیزم حراج انجام می‌شود. مشتریان در عرضه‌های حراج امکان قرار دادن قیمت، بهتر محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام از بهترین قیمت بازار را ندارند.

در روز‌های عرضه اولیه اگر بورس اعلام کند که مشتریان برخط حق معامله را ندارند، باید بر روی نماد عرضه اولیه مسدود شوند.

اگر بورس سهمیه‌ای در این باره اعلام کند، بیشترین حجم خرید مشتری بر روی نماد عرضه اولیه متناسب با اعلام بورس محدود می‌شود. در عرضه اولیه امکان تغییر قیمت سفارش خرید نسبت به بهترین مظنه برای مشتریان بر خط وجود ندارد.

۲. بورس یا فرابورس باید سهمیه جدایی را برای هر مشتری معاملات برخط در تمامی عرضه‌های اولیه تعیین کنند. مشتریان معاملات برخط می‌توانند با رعایت محدودیت حجم معامله مشتری برخط به میزان سهمیه تعیین شده، در عرضه‌های اولیه شروع به خرید کنند.

همه کاربران آنلاین می‌توانند در رقابت برای خرید سهم عرضه اولیه شرکت کنند. بر این اساس قبل از شروع رقابت، سقف قابل رقابت برای هر محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام مشتری به اطلاع مدیر معاملات آنلاین رسانده می‌شود و مدیر معاملات آنلاین این سهمیه را در نرم افزار آنلاین اعمال می‌کند و پس از شروع رقابت، کاربران می‌توانند تا سقف تعیین شده سفارش خرید سهم عرضه اولیه وارد سیستم کنند.

۳. مشتریان برخط حق رقابت و انجام معامله عمده را ندارند.

۵. محدودیت‌های قیمتی سفارش

الف) درصد تفاوت مجاز قیمت سفارش با دامنه مظنه بازار صرفاً در خصوص ورود سفارش در زمان حراج بازگشایی و عرضه اولیه به شرح زیر اعمال می‌شود:

امکان اینکه قیمت سفارش خرید مشتری معاملات برخط بیشتر از بهترین مظنه خرید بازار باشد وجود ندارد.

امکان اینکه قیمت سفارش فروش مشتری معاملات آنلاین کمتر از بهترین مظنه فروش بازار باشد وجود ندارد.

درصورتی که سفارش خرید یا فروشی در زمان ورود سفارش مشتری وجود نداشته باشد، محدودیت مذکور اعمال نخواهد شد.

در واقع: قیمت سفارش خرید حداکثر یک درصد بیشتر از بهترین مظنه خرید بازار

قیمت سفارش فروش حداکثر یک درصد کمتر از بهترین مظنه فروش بازار

در صورتی که سفارش خرید یا فروش در محدوده نوسان قیمت روزانه، در زمان ورود سفارش مشتری وجود نداشته باشد، محدودیت مذکور اعمال نمی‌شود.

همانگونه که در بالا گفته شد مشتریان در عرضه‌های حراج امکان قرار دادن قیمت، بهتر از بهترین قیمت بازار را ندارند.

ب) درصد تفاوت مجاز قیمت سفارش با آخرین قیمت معامله:

۱. درصورتی که ارزش سفارش وارده کوچکتر یا مساوی ۱۰۰هزار تومان باشد، تفاوت قیمت سفارش خرید یا فروش با آخرین قیمت معامله حداکثر دو درصد می‌تواند باشد.

به عبارت دیگر درصورتی که حجم سفارش وارده کوچکتر یا مساوی ۱۰۰۰ سهم یا حق تقدم خرید سهم باشد، تفاوت قیمت سفارش خرید یا فروش با آخرین قیمت معامله حداکثر یک درصد می‌تواند باشد. این محدودیت بین ساعت ۰۹:۰۰ الی ۱۲:۳۰ اعمال می‌شود.

۲. درصورتی‌که معامله‌ای در همان روز انجام نشده باشد، مبنای قیمت آخرین معامله، قیمت پایانی روز قبل است.

آربیتراژ؛ کم ریسک ترین راه کسب سود در بازار های مالی

در بازار های مالی علاوه بر ترید و معامله ارزها یا سهام های مختلف، روش های زیادی برای فعالیت و کسب سود وجود دارد. برای مثال در بازار ارزهای دیجیتال محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام می‌توان به هولد کردن (سرمایه گذاری طولانی مدت) ، استیک کردن ، ماینینگ (استخراج) و بسیاری از روش دیگر اشاره کرد. (برای اینکه بدانید استخراج ارز دیجیتال چیست و به چه صورتی انجام می‌شود، اینجا کلیک کنید).در این مقاله قصد داریم شما را با مفهوم، چالش‌ها و انواع یکی از کم ریسک ترین روش های کسب سود در بازار های مالی، یعنی آربیتراژ (Arbitrage) آشنا کنیم.

آربیتراژ چیست؟ محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام

به طور کلی، آربیتراژ به سودی گفته می‌شود که معامله‌گران از خرید و فروش ارزی که در دو بازار مختلف قیمت‌های متفاوتی دارد، بدست می‌آورند. به عبارتی هنگامی که یک ارز یا سهام در دو بازار مختلف قیمت های متفاوتی دارد، معامله‌گران در بازاری که آن ارز، ارزان‌تر است آن را خریداری می‌کنند و بلافاصله در بازاری که ارزش بیشتری برای آن ارز در نظر گرفته شده، به فروش می‌رسانند. گاهی اوقات برای کسب سود آربیتراژی ، باید چند ارز یا سهام مختلف را خرید فروش کرد که به آن نوع آربیتراژ ، آربیتراژ چندگانه می‌گویند.

نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که آربیتراژ یک مفهوم است. بدین معنا که تفاوتی نمی‌کند در این نوع معامله حتما از تفاوت قیمت یک سهام یا ارز سود کسب کنید. هر نوع دارایی که بتوان از طریق خرید و فروش آن در چند مکان که تفاوت قیمتی دارد، سود کسب کرد یک سود آربیتراژی محسوب می‌شود.

انواع آربیتراژ با مثال

آربیتراژ ساده

آربیتراژ پیچیده

چالش‌ها و ریسک‌های معاملات آربیتراژی

توجه داشته باشید که کم خطر بودن معاملات سبک آربیتراژ ، به هیچ عنوان به معنای بی خطر بودن این معاملات نیست. در ادامه چند مورد از ریسک های این سبک را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

کارمزد معاملات

رقابت در معاملات بزرگ

محدودیت برداشت

عدم اجرای به موقع

آربیتراژ در بازار ارزهای دیجیتال

در دنیای ارز دیجیتال به سودی که از تفاوت قیمت یک رمز ارز ، بین دو یا چند بازار مختلف به دست می‌آید ، آربیتراژ می‌گویند. این سود زمانی به وجود می‌آید که یک سرمایه در بازارهای مختلف قیمت متفاوتی داشته باشد.

برای مثال، ممکن است بیت کوین در یک صرافی به قیمت 20000 دلار و به طور همزمان در یک صرافی دیگر به قیمت 19900 دلار معامله شود.

در این شرایط، معامله‌گران می‌توانند از یک صرافی بیت کوین را ارزا‌ن‌تر بخرند . و همان بیت کوین را به قیمت بالاتر در صرافی دیگر به فروش برسانند. به این سود به دست آمده از این معامله که حاصل تفاوت در قیمت بیت کوین است، آربیتراژ می‌گویند.

سخن پایانی

برای کسب سود های آربیتراژی باید تمرکز و سرعت بالایی در انجام معاملاتتان داشته باشید. اگر به دنبال انجام این نوع معاملات در بازار های مال بزرگی مانند بازار فارکس هستید، باید هر لحظه شرایط بازار را زیر نظر داشته باشید و حتی در صورت نیاز می‌توانید از ربات هایی که می‌توانند اینگونه تفاوت های قیمتی را تشخیص دهند، استفاده کنید.

معامله‌گران حرفه‌ای فعال در بازارهای مالی، در تیم آکادمی آینده با برگزاری دوره‌های صفر تا صد آموزش ارزهای دیجیتال در مشهد (به صورت حضوری) و سایر شهرها (به صورت غیرحضوری) ، سعی در آگاه کردن علاقه‌مندان ، برای فعالیت در بازار های مالی را دارند.برای دریافت مشاوره رایگان و اطلاع از جزئیات و سرفصل های دوره آموزشی به وبسایت آکادمی آینده مراجعه کنید.

بازار فارکس چیست؟

بازار فارکس به شرکت‌کنندگان، مانند بانک‌ها و افراد، امکان خرید، فروش یا مبادله ارزها را می‌دهد. بازار ارز (فارکس) بزرگترین بازار مالی در جهان است و از بانک‌ها، شرکت‌های تجاری، بانک‌های مرکزی، شرکت‌های مدیریت سرمایه گذاری، صندوق‌های تامینی، کارگزاران خرده فروشی فارکس و سرمایه گذاران تشکیل شده است.

نکات کلیدی

بازار فارکس به شرکت‌کنندگان، از جمله بانک‌ها، صندوق‌ها و افراد اجازه می‌دهد تا ارزها را بخرند، بفروشند یا مبادله کنند.

بازار فارکس 24 ساعت و 5.5 روز در هفته کار می‌کند و مسئول تریلیون‌ها دلار فعالیت معاملاتی روزانه است.

معاملات فارکس می‌تواند بازدهی بالایی داشته باشد اما ریسک بالایی نیز به همراه دارد.

بازار ارز از دو سطح تشکیل شده است: بازار بین بانکی و بازار خارج از بورس (OTC).

بسیاری از حساب‌های فارکس را می‌توان با حداقل 100 دلار باز کرد.

شناخت بازار فارکس

بازار فارکس تحت سلطه یک بازار واحد نیست، بلکه یک شبکه جهانی از رایانه‌ها و کارگزاران از سراسر جهان است. کارگزاران فارکس نیز به‌عنوان بازارساز عمل می‌کنند و ممکن است قیمت‌های پیشنهادی و درخواستی را برای جفت ارزها که با رقابتی‌ترین پیشنهاد در بازار متفاوت است، ارسال کنند.

بازار فارکس از دو سطح تشکیل شده است – بازار بین بانکی و بازار خارج از بورس (OTC). بازار بین بانکی جایی است که بانک‌های بزرگ ارزها را برای اهدافی مانند پوشش محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام ریسک، تعدیل ترازنامه و از طرف مشتریان معامله می‌کنند. از سوی دیگر، بازار فرابورس جایی است که افراد از طریق پلتفرم‌ها و کارگزاران آنلاین تجارت می‌کنند.

تعداد تراکنش‌های روزانه فارکس ثبت‌شده در آوریل 2019، براساس نظرسنجی سه‌ساله بانک مرکزی سال 2019 از بازارهای مشتق 6.6 تریلیون دلاراست.

از صبح دوشنبه در آسیا تا بعد از ظهر جمعه در نیویورک، بازار فارکس یک بازار 24 ساعته است، یعنی یک شبه تعطیل نمی‌شود. بازار فارکس از یکشنبه ساعت 12 بعد از ظهر به وقت گرینویچ تا جمعه ساعت 11 صبح باز می‌شود

این با بازارهایی مانند سهام، اوراق قرضه و کالاها که همگی برای یک دوره زمانی بسته می‌شوند، متفاوت است. با این حال، مانند بسیاری از موارد، استثناهایی وجود دارد. برخی از ارزهای بازارهای نوظهور برای مدتی در طول روز معاملات بسته می‌شوند.

تاریخچه بازار فارکس

تا جنگ جهانی اول، ارزها به فلزات گرانبها مانند طلا و نقره متصل بودند. سپس، پس از جنگ جهانی دوم، این سیستم فروپاشید و قرارداد برتون وودز جایگزین آن شد. این توافق منجر به ایجاد سه سازمان بین المللی برای تسهیل فعالیت‌های اقتصادی در سراسر جهان شد. آنها به شرح زیر بودند:

صندوق بین المللی پول (IMF)

موافقتنامه عمومی‌تعرفه‌ها و تجارت (GATT)

بانک بین المللی بازسازی و توسعه (IBRD)

این سیستم جدید همچنین طلا را با دلار آمریکا به عنوان میخ ارزهای بین المللی جایگزین کرد. دولت ایالات متحده قول داده است که از عرضه دلار با ذخایر معادل طلا پشتیبانی کند. اما سیستم برتون وودز در سال 1971 زمانی که رئیس جمهور ایالات متحده، ریچارد نیکسون تعلیق تبدیل دلار به طلا را اعلام کرد، غیر فعال شد.

ارزها در حال حاضر در انتخاب خود آزاد هستند و ارزش آنها بر اساس عرضه و تقاضا در بازارهای بین المللی تعیین می‌شود

معاملات در بازار فارکس چگونه انجام می‌شوند؟

در فارکس معاملات در به‌صورت (Contract For Difference(CFD انجام می‌شوند. برای این‌که این موضوع را روشن کنیم، با ذکر مثالی آن را بیشتر توضیح می‌دهیم:

معاملات CFD چیست؟

در قدیم معاملات به‌صورت سنتی صورت می‌پذیرفت، به‌این‌صورت که توافق بین دوطرف انجام می‌شد، و بعد مبلغ به نرخ لحظه‌ای پرداخت و در محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام مقابل کالا نیز به خریدار تحویل داده می‌شد. بعدها معاملات فیوچر (آتی) به بازار اضافه شد که خود نوعی معاملات CFD بود. به‌‌این ترتیب در این نوع معاملات، شما می‌توانستید ارزش یا کالایی را در تاریخ سررسید مشخص و با نرخ قیمت توافقی معامله کنید.

معاملات فیوچر (آتی) چگونه عمل می‌کنند؟

فرض کنید فروشنده‌ای ۱۰ عدد سکه را برای تحویل ۶ ماه بعد، به قیمت هر سکه ۴ میلیون تومان فروخته، درحالی‌که قیمت سکه در زمان سررسید افزایش می‌یابد و هر سکه به قیمت ۶ میلیون تومان می‌رسد.

حال قیمت سکه از زمان عقد قرارداد ۲ میلیون تومان گران‌تر شده است. پس فروشنده در تاریخ سررسید باید ۱۰ عدد سکه به قیمت ۶ میلیون تومان خریداری و به خریدار تحویل بدهد و یا این‌که بابت هر سکه ۲ میلیون تومان ضرر و زیان به خریدار پرداخت نماید. توجه داشته باشید که در اینجا فروشنده ضرر کرده اما خریدار سود. زیرا خریدار، قرداداد داشته که در تاریخ سررسید، هر سکه را ۴ میلیون تومان تحویل بگیرد.

اینکه معاملات فیوچر (آتی) تاریخ سررسید داشت یک ایراد محسوب می‌شد. زیرا وقتی تاریخ سررسید می‌رسید، معامله فسخ می‌شد و شخصی که در آخر معامله کرده بود باید تسویه را انجام می‌داد، که این موضوع زیاد مطلوب نبود. در اینجا جای خالی نوع معامله جدید به‌شدت احساس می‌شد. بالاخره با گذشت زمان و تغییر در نوع معاملات فیوچر، تاریخ سررسید را حذف کردند.

به‌این‌ترتیب هرشخص می‌توانست از آن پس معاملات خود را بدون محدودیت زمانی، تا هر زمانی که نیاز داشت نگه دارد. و هروقت دوست داشت و قیمت را مناسب دید قرار داد خود را تسویه کند و سود خود را بردارد.

به‌این‌ترتیب دریچه‌ای جدید برای معاملات در بازارها باز شد که دیگر فروشنده نگران تسویه در تاریخ سررسید نبود و می‌توانست معامله خود را بدون محدودیت تمدید نماید.

بازیکنان بزرگ در بازار فارکس

دلار آمریکا تا حد زیادی پرمعامله ترین ارز است. دومی‌ یورو و سومی‌ ین ژاپن است. جی پی مورگان چیس بزرگترین معامله گر در بازار فارکس است. چیس 10.8 درصد از سهم بازار جهانی فارکس را در اختیار دارد. آنها سه سال است که رهبر بازار هستند. UBS با 8.1 درصد از سهم بازار در رتبه دوم قرار دارد. XTX Markets، Deutsche Bank و Citigroup مکان‌های باقی‌مانده در 5.5 برتر را تشکیل دادند

مزایا و معایب تجارت فارکس

بازارهای فارکس دارای مزایای کلیدی هستند، اما این نوع معاملات بدون معایب نیست.

مزایا

یکی از بزرگترین مزایای معاملات فارکس عدم محدودیت و انعطاف پذیری ذاتی است. حجم معاملات بسیار زیاد است و بازارها تقریباً 24/7 باز هستند. با این کار، افرادی که شاغل هستند نیز می‌توانند در معاملات شبانه یا آخر هفته‌ها (بر خلاف بازار سهام) شرکت کنند.

در مورد گزینه‌های معاملاتی موجود، مقدار زیادی اختیار وجود دارد. صدها جفت ارز وجود دارد و انواع مختلفی از قراردادها مانند قراردادهای آتی یا لحظه ای وجود دارد. هزینه‌های معاملات عموماً در مقایسه با سایر بازارها بسیار پایین است و اهرم مجاز در میان تمام بازارهای مالی بالاترین است که می‌تواند سود (و همچنین زیان) را افزایش دهد.

اهرم چیست: فرض کنید با موجودی سرمایه ۱۰۰۰ دلار، می‌خواهید به معامله در بازار سهام آمریکا بپردازید. حداکثر مبلغی که برای خرید سهام می‌توانید خرج کنید نمی‌تواند از مقدار موجودی شما بیشتر شود. اما با اهرم یا همان لوریج این موضوع امکان‌پذیر است. برای مثال وقتی با اهرم ۱:30 معامله می‌کنید، شما قادر خواهید بود تا 30 برابر موجودی خودتان نیز معامله کنید.

معایب

در بازارهای فارکس، خطرات اهرمی‌وجود دارد – همان اهرمی‌که مزایایی را ارائه می‌دهد. در معاملات فارکس اهرم مجاز 20 تا 30 برابر است و می‌تواند سود بزرگی در پیش داشته باشد، اما همچنین می‌تواند به معنای زیان‌های بزرگ سریع باشد.

اگرچه این واقعیت که تقریباً 24 ساعت در روز کار می‌کند می‌تواند برای برخی مثبت باشد، اما به این معنی است که برخی از معامله گران باید از الگوریتم‌ها یا برنامه‌های معاملاتی برای محافظت از سرمایه گذاری خود در زمانی که دور هستند استفاده کنند. این به ریسک‌های عملیاتی می‌افزاید و می‌تواند هزینه‌ها را افزایش دهد.

نقطه ضعف اصلی دیگر ریسک طرف مقابل است، جایی که تنظیم بازارهای فارکس می‌تواند دشوار باشد، زیرا این بازار بین المللی است که تقریباً دائماً معامله می‌شود. هیچ صرافی مرکزی وجود ندارد که معامله را تضمین کند، به این معنی که ممکن است ریسک قصور وجود داشته باشد.

سوالات متداول بازار فارکس

معاملات فارکس دقیقا چیست؟

تجارت فارکس مبادله یک ارز با ارز دیگر است. تجارت فارکس تجارت جفت ارز است – خرید یک ارز در عین حال فروش یک ارز دیگر.

آیا می‌توانید با معامله در فارکس ثروتمند شوید؟

معاملات فارکس می‌تواند شما را ثروتمند کند، اما احتمالاً برای انجام این کار به جیب‌های عمیق نیاز دارد. به این معنا که صندوق‌های تامینی اغلب مهارت‌ها و وجوه در دسترس را دارند تا تجارت فارکس را بسیار سودآور کنند. با این حال، برای سرمایه گذاران فردی و خرده فروشی، تجارت فارکس می‌تواند سودآور باشد، اما همچنین بسیار خطرناک است.

چگونه تجارت فارکس را شروع کنم؟

برای شروع تجارت فارکس، اولین قدم این است که در مورد معاملات فارکس بیاموزید. این شامل توسعه دانش بازارهای ارز و مشخصات معاملات فارکس است. همچنین یک حساب کارگزاری برای تجارت فارکس ایجاد می‌کند. یکی از موارد مهمتر از آنجا، تنظیم یک استراتژی معاملاتی است که شامل مقدار پولی است که شما مایل به ریسک هستید.

برای شروع معامله در فارکس چقدر نیاز دارید؟

در بیشتر موارد، شما می‌توانید از طریق حساب فارکس با حداقل 100 دلار باز کنید و معامله کنید. البته، هر چه مبلغی که بتوانید سرمایه گذاری کنید بیشتر باشد، پتانسیل صعودی بیشتری خواهید داشت. بسیاری توصیه می‌کنند حداقل 1000 دلار و حتی 5000 دلار برای اجرای صحیح یک استراتژی سرمایه گذاری کنید.

آیا می‌توانم با 100 دلار فارکس معامله کنم؟

باز کردن و معامله فارکس فقط با 100 دلار امکان پذیر است – بسته به حداقل مبلغ برای افتتاح یک حساب فارکس. برخی از کارگزاران حداقل 5 یا 10 دلار برای سپرده گذاری دارند.

حرف آخر

معاملات فارکس چندین مزیت را نسبت به سایر بازارها ارائه می‌دهد، مانند انعطاف پذیری با انواع قراردادها و معاملات تقریباً 24 ساعته. همچنین به سرمایه گذاران اجازه می‌دهد تا 20 تا 30 برابر معاملات خود را افزایش دهند که می‌تواند سود را افزایش دهد. از جنبه منفی، این اهرم همچنین می‌تواند به سرعت منجر به زیان‌های عمده شود.

قبل از شروع به خطر انداختن پول خود، معاملات را در یک محیط مجازی ارسال کنید. استراتژی‌های معاملاتی را تمرین کنید تا آمادگی لازم جهت ورود به بازار واقعی را کسب نمایید.

بورس برای سهامداران خرد بی‌ خطر می‌ شود | بیمه سهام بورس یعنی چی؟

فروش اوراق بیمه سهام در قالب نماد سهام‌یار از روز شنبه ۲۱ آبان شروع شده و به‌مدت یک‌هفته ادامه پیدا دارد. دولت به خریدارانی این برگه که سهامدارانی با سبد زیر ۱۰۰ میلیون هستند، در موعد سررسید سود تضمین شده پرداخت می‌کند.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فرارو، بیمه سهام بورس، از روز شنبه ۲۱ آبان ۱۴۰۱، به‌شکل رسمی با عرضه با نماد سهام یار کلید خورد. بیمه سهام یکی از مفاد بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه به‌حساب می‌آید که قرار است فروش آن‌ها به‌مدت یک‌هفته، تا روز شنبه ۲۸ آبان ادامه داشته باشد. قیمت اوراق اختیار فروش تبعی، در نماد سهام یار، یک ریال است و تنها دارندگان پرتفوی کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان می‌توانند آن را خریداری کنند.

افراد با خرید اوراق سهام یار، بازدهی حداقل ۲۰ درصدی سبد سهام خود را تضمین می‌کنند البته به این شرط که ظرف مدت یک سال آینده و تا زمان سررسید اوراق، سبد سهام بیمه شده را محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام نفروشند. با وجود این محدودیت همچنان می‌توان سهم‌های جدید خرید و فروش کرد. اگر یکسال بعد، ارزش سهام به جای ۲۰ درصد، ۳۰ درصد افزایش پیدا کند، استفاده از امکان اوراق اختیار تبعی به عهده سهامدار است. طبعیتا اگر ارزش سهام شما بیش از ۲۰ درصد رشد کند، اوراق سهام‌یار دیگر ارزش استفاده ندارد، چون سود بیشتری کسب کرده‌اید.

بیمه سهام بورس یعنی چی؟

سازمان بورس، در هفتم آبان ۱۴۰۱، از اجرای بسته جامع حمایتی بازار سرمایه خبر داد. مهمترین بند این طرح، امکان بیمه کردن سبد دارایی سهامداران خرد است. طبق قانون، بیمه کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر نفر، از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی و خرید توسط سرمایه‌گذاران صورت می‌گیرد.

بیمه سهام بورس به زبان ساده، یعنی اگر شما در انتهای روز معاملاتی چهارم آبان ۱۴۰۱، تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان پرتفو (سبد سهام تشکیل شده از سهم‌های بازار بورس و فرابورس به جز بازار پایه) داشته باشید و تا یکسال دیگر آن را نفروشید، دولت تضمین می‌کند که سال آینده اختلاف قیمت پرتفوی شما را با ۲۰ درصد بالاتر از ارزش روز چهارم آبان ۱۴۰۱ به صورت نقد پرداخت کند؛ حتی اگر ارزش سهام شما تا یکسال بعد کاهش پیدا کرده باشد.

مثلا اگر ۹۰ میلیون تومان سهام بورس و فرابورس و ۲۰ میلیون تومان سهام بازار پایه داشته باشید، اگرچه ارزش پورتفوی شما ۱۱۰ میلیون تومان است، اما پورتفو بورسی و فرابورسی به جز پایه شما زیر ۱۰۰ میلیون تومان است و مشمول این طرح می‌شوید. پس باید یک عدد ورق اختیار تبعی (به قیمت یک ریال) خریداری کنید تا همان ۹۰ میلیون تومان انواع سهم برای شما تضمین شود. سال بعد می‌توانید اختلاف ارزش روز سهامتان تا عدد ۱۰۸ میلیون تومان را به‌صورت نقدی از دولت دریافت کنید.

هفت نکته درباره بیمه سهام

خرید بیمه سهام باعث می‌شود سهامداران تا زمان سررسید ارواق حداقل از سود تضمین شده ۲۰ درصد برخوردار باشند. حتی اگر ارزش سهام آن‌ها تا یکسال بعد کاهش پیدا کرده باشد. اوراق اختیار را نمی‌توان به دیگران منتقل کرد و فقط خود سهامدار می‌تواند در صورت تمایل در تاریخ سررسید از آن استفاده کند.

شماره یک: بر اساس این طرح، سهام حاضر در سبد سرمایه‌گذاری اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر شخص از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی بیمه می‌شود. این اوراق یکی از این ابزارهای بورس است که ریسک سرمایه‌گذاری را برای اشخاص حقیقی کاهش می‌دهد.

شماره دو: مطابق آمارها در حال حاضر ارزش دارایی ۹۶ درصد از سهامداران حقیقی فعال در بازار حدود ۱۰۰ میلیون تومان برآورد می‌شود، بنابراین اجرای طرح بیمه سهام می‌تواند از رفتار هیجانی این گروه سرمایه‌گذاران جلوگیری کند و به‌آن‌ها اطمینان بدهد ظرف یک‌سال حداقل سود ۲۰ درصدی خواهند داشت.

شماره سه: ۲۰ درصد سود تضمین شده در طرح بیمه سهام، از سود سپرده‌گذاری یک‌ساله در بانک بیشتر است و حداقل کاری که می‌تواند انجام دهد، جلوگیری از فروش سبد دارایی توسط سهام‌داران حقیقی خواهد بود.

شماره چهار: سررسید این اوراق یک ساله بوده و مبلغ تعهد خرید ۲۰ درصد بالاتر از ارزش ترکیب سبد افراد در آخرین روز معاملاتی چهارشنبه، چهارم آبان ۱۴۰۱ خواهد بود و بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام خواهد کرد، اعمال خواهد شد.

شماره پنج: سهامداران می‌توانند با خرید اوراق اختیار فروش تبعی، سهم خود را در برابر کاهش قیمت بیمه کنند. اگر سبد سهام خود را تا چهارم آبان سال بعد حفظ کرده باشید، دولت تضمین می‌کند سال آینده اختلاف قیمت آن را ۲۰ درصد بالاتر از ارزش روز عقد قرارداد به‌صورت نقد پرداخت کند، حتی اگر ارزش سبد کاهش پیدا کرده باشد. اگر سبد بیش از ۲۰ درصد رشد کرده باشد، چه بهتر! اگر یک‌سال بعد، ارزش سهام به جای ۲۰ درصد، ۳۰ درصد افزایش پیدا کند، استفاده از امکان اوراق اختیار تبعی به عهده سهامدار است. اگر ارزش سهام شما بیش از ۲۰ درصد رشد داشته، طبیعتا این اوراق دیگر ارزش استفاده ندارد، چون شما سود بیشتری کردید.

شماره شش: در مهرماه امسال هم صندوق سرمایه‌گذاری مشترک توسعه بازار با هدف تامین مالی، عرضه اوراق اختیار فروش تبعی روی سهام شرکت‌های ایران‌خودرو، سایپا، پالایش نفت بندرعباس، پتروشیمی پارس، مخابرات ایران، پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت تهران، سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی، ملی صنایع مس، فولاد مبارکه، بانک تجارت، بانک ملت، بانک صادرات، بانک پارسیان و ارتباطات سیار ایران را آغاز کرده بود.

شماره هفت: بسته حمایتی سازمان بورس و طرح بیمه سهام، در بهترین حالت به‌عنوان یکی از ابزارهای کوتاه‌مدت جهت حمایت از بازار سرمایه به‌حساب می‌آید، اما حمایت‌های بلندمدت نیاز به کاهش ریسک‌های دیگر و اتخاذ تصمیمات بلندمدت حمایتی دیگر، توسط نهادهای تصمیم‌گیرنده همچون وزارت صمت و بانک مرکزی دارد.

سوالات پرتکرار درباره بیمه سهام بورس

رشد بورس در ۱۰ روز کاری متوالی را در هفته قبل به بسته حمایت از بورس ربط می‌دهند. البته در این مدت قیمت دلار هم رشد داشته و به‌شکل منصفانه باید سایر عوامل را هم دخیل دانست. در جریان معاملات بازار سرمایه در هفته گذشته ظرف پنج روز معاملاتی تعداد ۵۲ میلیارد و ۲۹۰ میلیون انواع اوراق بهادار مورد معامله قرار گرفت و شاخص بورس با ۱۳۰ هزار و ۸۰۷ واحد افزایش، معادل ۱۰ درصد رشد کرد تا به ارتفاع یک میلیون و ۴۱۴ هزارو ۳۴۸ واحد برسد.

روز شنبه ۲۱ آبان نیز عرضه اوراق اختیار فروش تبعی در نماد سهام‌یار با قیمت یک ریال برای دارندگان پرتفوی کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان آغاز شد. این اوراق به تعداد ۱۰ میلیون ورقه عرضه شده است. اگر هنوز برای خرید این اوراق شک‌وتردید دارید یا سوالی ذهن‌تان را درگیر کرده، احتمالا می‌توانید پاسخ آن را در یکی از موارد زیر پیدا کنید.

سوال: آیا برای اینکه پرتفوی من شامل این طرح شود، باید کاری انجام دهم یا به‌جایی مراجعه حضوری یا الکترونیک داشته باشم؟
جواب: بله شما باید برای سهام خود، یک عدد اوراق اختیار تبعی بخرید. مثل همان شیوه‌ای که سهام می‌خرید.

سوال: آیا سهم‌های جدیدی که از امروز در بورس می‌خرم، شامل این طرح می‌شود؟
جواب: خیر. اما اگر ارزش پورتفوی شما در چهارم آبان ۱۴۰۱ زیر ۱۰۰ میلیون تومان بوده و بعد از آن سهام جدید بخرید و فقط همان اندازه از سهم جدیدی که خریده‌اید را بفروشید، اشکالی ندارد و از شمولیت طرح بیمه سهام خارج نمی‌شوید. مثلا اگر در تاریخ چهارم آبان ۱۴۰۱، هزار عدد نماد خودرو به همراه سهم‌های دیگری داشته‌اید و برگه اختیار تبعی را هم خریده‌اید، اگر در آینده ۵۰۰ عدد دیگر انواع سهام را بخرید، فقط همان هزار عدد شامل بیمه سهام می‌شود، ولی آن ۵۰۰ سهم شامل بیمه سهم نمی‌شود. توجه کنید که اگر می‌خواهید از این طرح استفاده کنید، به هیچ عنوان نباید هزار سهمی که در تاریخ چهارم آبان ۱۴۰۱ داشته اید را بفروشید.

سوال: من الان زیر ۱۰۰ میلیون تومان سهام دارم. اگر سهام جدید بخرم و ارزش پرتفوی من بیش از ۱۰۰ میلیون شود، از شمول این طرح خارج می‌شوم؟
جواب: نه از شمولیت طرح خارج نمی‌شوید. آنچه بیمه می‌شود، ارزش پرتفوی شما در روز ۴ آبان ۱۴۰۱ است. به ترکیب پرتفوی خود در آن تاریخ دست نزنید؛ البته اگر اوراق اختیار تبعی برای آن خریده‌اید و می‌خواهید از آن استفاده کنید.

سوال: اگر تا قبل از سررسید، بخشی از سهامی که در تاریخ چهارم آبان ۱۴۰۱ داشته‌ام را بفروشم، تمام پرتفوی من از شمول این طرح خارج می‌شود؟
جواب: بله. اگر می‌خواهید اوراق اختیاری که برای پرتفوی خود خریده‌اید، کارآمد باشد و از فواید آن بهره‌مند شوید، نباید به ترکیب آن بخش از پرتفویی که در پایان روز چهارم آبان ۱۴۰۱ داشته اید دست بزنید. البته به راحتی می‌توانید سهم‌های جدید خرید و فروش کنید و مشکلی هم برای بیمه سهم شما پیش نمی‌آید.

سوال: آیا سهامی که با اعتبار کارگزاری خریده‌ام، شامل این طرح می‌شود؟ مثلا اگر پرتفوی من بدون احتساب اعتبار کارگزاری زیر ۱۰۰ میلیون تومان شود، شامل این طرح می‌شوم؟
جواب: در این طرح مهم نیست که سهامی که دارید از پول خودتان باشد یا اعتبار کارگزاری. یعنی این قید مهم نیست. ملاک ارزش تا ۱۰۰ میلیون تومان است.

سوال: اگر یکسال بعد، ارزش سهام من به جای ۲۰ درصد، ۳۰ درصد افزایش پیدا کند، با ورق اختیار تبعی که خریده‌ام چه کار باید بکنم؟
جواب: استفاده از امکان اوراق اختیار تبعی به‌عهده خودتان است. اگر ارزش سهام شما بیش از ۲۰ درصد رشد داشته، طبیعتا این اوراق دیگر ارزش استفاده ندارد، چون شما سود بیشتری کردید. ضمنا اوراق اختیار را در این مدت نمی‌توانید به دیگران منتقل کنید. فقط خودتان می‌توانید در صورت تمایل در تاریخ سررسید از آن استفاده کنید.