واگرایی چیست؟
آشنایی با مفاهیم و اصطلاحات در بازار بورس، یکی از الزامات اولیه برای شروع فعالیت در این بازار است. سرمایهگذاران با تسلط به این مفاهیم و ابزراهای مختلف در بازار بورس، سودهای قابل توجهای را به دست میآورند. بنا به تجربه و پیشنهاد سرمایهگذاران اصلی در این بستر، افزایش هوش مالی و آشنایی با تکنیکهای معاملاتی و تحلیلی، نقش بسیار مهمی در موفقیت افراد در بازار بورس دارد. در این مقاله قصد داریم یکی واگرایی معمولی در روند صعودی از ابزارهای کاربردی و معروف را در فرایند تحلیل تکنیکال معرفی کنیم که با نام «واگرایی» شناخته میشود. واگرایی از انواع مختلفی تشکیل شده است که سرمایهگذاران با استفاده از آنها میتوانند نقاط مناسب ورود و خروج در سهمهای بورسی را تشخیص دهند.
واگرایی چیست؟
واگرایی یکی از ابزارهای تحلیلی در بازار بورس است که با استفاده از آن میتوان تغییر جهت روند قیمتی سهم را تشخیص داد. این فرایند نتیجه تضاد حرکتی میان نمودار سهم و اندیکاتور است. به عبارت دیگر، واگرایی هنگامی تشکیل میشود که قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر حرکت کنند، در چنین شرایطی سهم تمایل به تغییر جهت دارد. زمانی که یک واگرایی مناسب و خوب در سهم به وجود بیاید، شاهد یک تغییر جهت بزرگ در روند معاملات سهم خواهیم بود.
به صورت خلاصه، واگراییها ابزرای برای تشخیص سطوح حساس در روند معاملات هستند که از انواع مختلفی در بازار بورس تشکیل شدهاند. برای شناسایی واگرایی در نمودار سهمهای بورسی، بهتر است که از اندیکاتورها استفاده کنیم، در حال حاضر اندیکاتورهای متعددی وجود دارند که تحلیلگران با استفاده از آنها میتوانند انواع واگرایی را در روند معاملات سهم شناسایی کنند.
آشنایی با انواع واگرایی
واگراییها دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام از آنها در شرایط مختلفی از روند معاملات سهم در بازار بورس مشاهده میشوند. انواع واگرایی در بازار بورس عبارت است از:
1. واگرایی معمولی:
واگرایی معمولی اغلب زمانی تشکیل میشود که قیمت و اندیکاتور برخلاف یکدیگر حرکت کنند. به عبارت دیگر، در این شرایط میتوان شاهد تضاد حرکتی میان نمودار قیمتی سهم و اندیکاتور بود. با مشاهده این واگرایی، قیمت سهم از حرکت ایستاده و شروع به تغییر مسیر میدهد. واگرایی معمولی با نماد RD نمایش داده میشود که مخفف عبارت Regular Divergence است. واگرایی معمولی خود به دو دسته واگرایی مثبت و منفی تقسیم میشود.
واگرایی معمولی مثبت (RD+)
واگرایی معمولی مثبت به صورت کلی در کفها به وجود میآید. در واگرایی معمولی در روند صعودی این حالت قیمت یک دره را پایینتر از دره قبلی تشکیل میدهد؛ در صورتی که اندیکاتور با این جریان مخالف کرده و همین روند را به شکل عکس تشکیل میهد. در این حالت قیمت تمایل به چرخش دارد. برای درک بهتر میتوانید به تصویر زیر دقت کنید.
واگرایی معمولی منفی (RD-)
واگرایی معمولی منفی اغلب در انتهای روند صعودی سهمها تشکیل میشود. در این وضعیت، قیمت یک قله بالاتر از قله قبلی ایجاد میکند؛ اما اندیکاتور با این حالت قیمت مخالفت کرده و سقفی پایینتر از سقف قبلی به وجود میآورد. این نوع واگرایی با عنوان واگرایی معمولی منفی شناخته میشود. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید.
مثال: در تصاویر زیر، میتوانید به مثالهایی از ایجاد واگرایی و تمایل سهم به چرخش را در بازار مشاهده کنید:
شکل فوق مربوط به نمودار ثاباد است. همانطور که مشاهده میکنید، نمودار بعد از یک رشد و بازدهی نسبتاً خوب، با ایجاد یک واگرایی معمولی منفی در سقف قیمتی با ریزش مواجه شده و مقدار زیادی از مسیر صعود را اصلاح کرده است.
شکل فوق متعلق به سهام ثفارس است. این نمودار در کف قیمتی با ایجاد یک واگرایی معمولی مثبت و همچنین کاهش قدرت فروشندگان مواجه شده است که در ادامه رشد قیمتی نسبتاً خوبی را به وجود آورده است.
2. واگرایی مخفی:
هنگامی که قیمت سهم در بازار در حال اصلاح بوده و این روند ادامهدار باشد، واگرایی مخفی به وجود میآید. در واگرایی مخفی میتوان در روند نزولی سهم با قلهها و در روند صعودی سهم با درهها، تمایل به چرخش در سهم را تشخیص داد. این نوع واگرایی با نماد HD معرفی میشود که مخفف عبارت Hidden Divergenceاست. واگرایی مخفی به دو دسته واگرایی مثبت و منفی تقسیمبندی میشود.
واگرایی مخفی مثبت (HD+)
زمانی که اندیکاتور یک درهای را پایینتر از درهی قبلی به وجود بیاورد، معمولا واگرایی مخفی مثبت تشکیل میشود، این فرایند به شرطی پابرجا است که همزمان با آن، نمودار سهم هم یک کف بالاتر از کف قبلی خود تشکیل میدهد. به زبان سادهتر، روند حرکتی نمودار سهم و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر باشد. با شناسایی این وضعیت می توان به راحتی سیگنال خرید دریافت کرد. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید.
واگرایی مخفی منفی (HD-)
واگرایی مخفی منفی درست بر خلاف واگرایی مخفی مثبت است. این واگرایی در انتهای روند نزولی تشکیل میشود و بیانگر ادامهدار بودن روند کاهش قیمت سهم در بازار است. در این وضعیت، نمودار قیمتی سهم یک قله پایینتر از قله قبلی تشکیل میدهد و همزمان با آن، در اندیکاتور یک قله بالاتر از قله قبلی ایجاد میشود که در نهایت واگرایی مخفی منفی تشکیل خواهد شد. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید.
3. واگرایی زمانی:
در این نوع واگرایی شاهد تضاد رفتاری میان قیمت سهم و زمان خواهیم بود. به صورت کلی در واگرایی زمانی دیگر نیازی به بررسی رفتار اندیکاتور نیست، در عوض باید زمان اصلاح روند را به خوبی بررسی کنیم. واگرایی زمانی به دو دسته واگرایی زمانی معمولی و واگرایی زمانی هوشمند تقسیمبندی میشود. «فیبوناچی زمانی» یکی از ابزارهای مهم برای تشخیص این نوع از واگرایی در بازار بورس است. برای اطلاع از تفاوت میان واگرایی زمانی معمولی و هوشمند، به جدول زیر توجه کنید:
انواع واگرایی زمانی | ویژگی واگرایی | نکات مهم | نوع پیش بینی |
واگرایی زمانی معمولی | تعداد کندلهای فاز اصلاح بیشتر از تعداد کندلهای روند گام قبلی است | تمایلی به تغییر جهت روند در بازار وجود ندارد | ادامه روند قبلی |
واگرایی زمانی هوشمند | تعداد کندلهای فاز اصلاح کمتر از تعداد کندلهای روند گام قبلی است | مقدار درصد اصلاح زمانی بیشتر از درصد اصلاح قیمتی است | ادامه روند قبلی |
قیمت و سطح مناسب برای تشکیل واگرایی
با استفاده از ابزارهای مختلف در تحلیل تکنیکال، میتوان سطوح حساس قیمتی را شناسایی کرد. معمولا در این نقاط روند نمودار تمایل به چرخش دارد که این وضعیت اغلب با واگراییها مشخص میشود. هنگامیکه نمودار با شتاب و بدون واگرایی به سمت نقاط حمایت و مقاومت درحرکت باشد، احتمال شکست سطوح در این شرایط بسیار بالا است. بعضی اوقات این شکست در سطوح حمایت و مقاومت با واگرایی هم راه است که در تصویر زیر مشخص شده است:
خطوط روند یکی دیگر از ابزارهای پرکاربرد در فرایند تحلیل سهام هستند. خطوط روند صعودی و نزولی، همیشه مستعد تشکیل واگرایی هستند. این تشخیص دارای اعتبار زیادی است و بر مبنای آن میتوانید تصمیم به ورود و خروج بگیرید. این مورد را میتوان به باندهای کانال هم تعمیم داد. به عنوان مثال در کانال صعودی زیر، شاهد یک واگرایی میان نمودار قیمتی و اندیکاتور هستیم.
کلام آخر
در بازار بورس مفاهیم و اصطلاحات زیادی وجود دارد. آشنایی و یادگیری این مفاهیم یکی از الزامات اولیه برای ورود در بازار بورس است. «واگراییها» یکی از ابزارهای معروف و پرکاربرد هستند که تحلیلگران با شناسایی آن در روند معاملات سهم، سودهای قابل توجهای را به دست میآورند. واگراییها از انواع مختلفی تشکیل شدهاند و نحوه به وجود آمدن آنها در سهمهای بورسی با هم متفاوت است. با یادگیری این تکنیک در بازار بورس، میتوانید به راحتی سیگنال خرید و فروش دریافت کنید. برای شناسایی واگرایی در روند نمودار سهم باید از اندیاتورها استفاده کنید. پیشنهاد میکنیم برای آشنایی با انواع واگراییها در بازار بورس، این مقاله را مطالعه کنید.
استراتژی واگرایی
واگرایی در تحلیل تکنیکال زمانی رخ می دهد که قیمت و اندیکاتور برخلاف جهت یکدیگر حرکت کنند.معامله گران با استفاده از استراتژی واگرایی می توانند سطوح قیمتی مانند سطوح حمایت و مقاومت را تشخیص دهند و تغییرات در بازار را مشاهده کنند.همچنین از واگرایی برای شناسایی تغییر روند نیز استفاده میشود.
واگرایی انواع متعددی دارد که در این پست به آن پرداخته ایم تا با استفاده از استراتژی واگرایی نقاط ورود و خروج فوق العاده ای را پیدا کنیم.
آیا تا به حال با خود فکر کرده اید چه فرصت های معاملاتی زیادی برای ما فراهم می شد اگر می توانستیم با یک روش بدون ریسک یک معامله خرید در نزدیکی کف و یک معامله فروش در نزدیکی سقف باز کنیم و بدانیم دقیقا چه زمانی بهتر است موقعیت معاملاتی خود را ببندیم و از بازار خارج شویم؟
خوشبختانه روشی در تحلیل تکنیکال وجود دارد که با استفاده از آن می توانیم این تصور را به واقعیت تبدیل کنیم که به این روش استراتژی واگرایی گفته می شود.استراتژی واگرایی در تحلیل تکنیکال از اهمیت بسیار بالایی برخودار است. در این مقاله از آموزش فارکس استراتژی واگرایی را به شما آموزش دهیم بنابراین اگر می خواهید با استراتژی واگرایی در تحلیل تکنیکال آشنا شوید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
مفهوم واگرایی چیست؟
یکی از مفاهیم مهم در فارکس واگرایی در تحلیل تکنیکال است.واگرایی یکی از اجزای روانشناسی در بازار فارکس است زیرا تغییرات را در بازار به معامله گران نشان می دهد و آنها زمانی که واگرایی را مشاهده می کنند تصمیم می گیرند سهام خود را تغییر دهند.
معامله گران فارکس به واگرایی در تحلیل تکنیکال اطمینان بیشتری نسبت به سایر روش ها در تحلیل دارند و زمانی که آن را مشاهده می کنند با اطمینان خاطر وارد معامله خواهند شد بنابراین استراتژی واگرایی نسبت به سایر روش ها از اهمیت بسیار بالاتری برخودار است.
معامله گران باید پیش از اینکه وارد معامله شوند آن را در تحلیل تکنیکال تشخیص دهند زمانی که قیمت یک دارایی و یک اندیکاتور برخلاف جهت یکدیگر شروع به حرکت کنند واگرایی در تحلیل تکنیکال تشکیل می شود.بنابراین معامله گران باید به دنبال قیمت دارایی و یک اندیکاتور باشند تا بتوانند واگرایی را تشخیص دهند.
اگر واگرایی در تحلیل تکینکال رخ دهد به احتمال بسیار بالایی قیمت بازگشت خواهد داشت در این صورت معامله گران در معامله خرید و فروش خود تردید خواهند داشت.اما اگر معامله گران بتوانند واگرایی را به طور صحیح در تحلیل تکنیکال شناسایی کنند می توانند تغییرات در بازار شناسایی کرده و سطوح قیمت را تشخیص دهند.
استراتژی واگرایی در تحلیل تکنیکال کاربرد زیادی دارد با استفاده از آن معامله گران می توانند برای خرید و فروش خود تصمیم گیری کنند و سطوح قیمت مختلف مانند سطوح حمایت و مقاومت را تشخیص دهند و با اطمینان بیشتری موقعیت معاملاتی خود را ببندند.
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
واگرایی در تحلیل تکنیکال انواع مختلفی دارد که شامل واگرایی معمولی و واگرایی مخفی می شود که هر کدام از انواع آن شامل دو نوع مثبت و منفی می شوند.
واگرایی معمولی مثبت: به واگرایی مثبت واگرایی صعودی نیز گفته می شود یعنی واگرایی مثبت در نوع معمولی واگرایی میان دو کف قیمتی تشکیل می شود.زمانی که قیمت در حال تشکیل کف های پایین تر و اندیکاتور در حال تشکیل کف های بالاتر است واگرایی معمولی مثبت رخ می دهد.
معمولا نوع واگرایی معمولی مثبت در انتهای یک روند نزولی تشکیل می شود.زمانی که واگرایی معمولی مثبت در نمودار تشکیل می شود بدان معناست که قیمت به سطح حمایت نزدیک شده است و بیان کننده این است خریداران نسبت به فروشندگان دارای قدرت بیشتری هستند.
از آنجا که انتظار می رود قیمت و مومنتوم در یک جهت شروع به حرکت کنند اگر کف دوم تشکیل شود اما اندیکاتور توانایی تشکیل کف جدیدی را نداشته باشد می توانیم با احتمال بسیار بالایی پیش بینی کنیم که قیمت در آینده افزایش می یابد.
واگرایی معمولی منفی: به واگرایی منفی واگرایی نزولی نیز گفته می شود.واگرایی منفی در نوع واگرایی معمولی در میان دو سقف قیمتی تشکیل می شود یعنی زمانی که قیمت در حال تشکیل سقف های بالاتر و اندیکاتور در حال تشکیل سقف های پایین تر است واگرایی معمولی منفی رخ می دهد.
واگرایی معمولی منفی برعکس واگرایی معمولی مثبت است و در انتهای یک روند صعودی تشکیل می شود.زمانی که قیمت سقف دوم را تشکیل داد اگر اندیکاتور بتواند سقف پایین تری بسازد می توانیم با احتمال زیادی پیش بینی کنیم که قیمت بازگشت خواهد داشت و به سمت پایین می کند.
واگرایی مخفی با نماد HD مشاهده می شود و به دلیل اینکه این نوع واگرایی خود را درون روند پنهان می کند به آن واگرایی مخفی گفته می شود که دو نوع مثبت و منفی دارد.معامله گران با استفاده از واگرایی مخفی در تحلیل تکینکال می توانند علاوه بر بازگشت روند ادامه روند را نیز شناسایی کنند.
زمانی که قیمت و اندیکاتور برخلاف جهت یکدیگر شروع به حرکت کنند واگرایی مخفی در تحلیل تکنیکال تشکیل می شود و این بدان معناست که فقط اندیکاتور می تواند سقف و کف جدید را تشکیل دهد و قیمت قادر به انجام این کار نخواهد بود.
بنابراین واگرایی در تحلیل تکینکال سعی می کند سقف ها و کف های قیمتی را بشکند و معامله گران با استفاده از آن می توانند ناحیه ای که قیمت متوقف شده و احتمال بازگشت آن وجود دارد را شناسایی کنند که در این راه اندیکاتورها می توانند بسیار کمک دهنده باشند.
واگرایی مخفی مثبت: واگرایی مخفی مثبت با نماد +HD در تحلیل تکنیکال شناسایی می شود.واگرایی مخفی مثبت نیز مانند واگرایی معمولی مثبت در میان دو کف قیمتی تشکیل می شود.در این نوع واگرایی باید به اندیکاتور دقت کنید اگر مشاهده کردید که کف اول که توسط اندیکاتور ساخته شده است نسبت به کف دوم بالاتر قرار گرفته است بدان معناست که واگرایی مخفی مثبت تشکیل شده است.
زمانی که واگرایی مخفی مثبت تشکیل می شود بدان معناست که قدرت خریداران افزایش یافته و قدرت فروشندگان کاهش یافته است و قیمت سهام رو به افزایش می باشد.برای مشاهده واگرایی مخفی مثبت باید به انتهای یک روند اصلاحی دقت داشته باشید و در کانال صعودی آن را مشاهده کنید.
واگرایی مخفی منفی: واگرایی مخفی منفی با نماد -HD در تحلیل تکنیکال مشاهده می شود.واگرایی مخفی منفی نیز مانند واگرایی معمولی منفی در میان دو سقف قیمتی تشکیل می شود.در این نوع واگرایی باید به اندیکاتور دقت کنید اگر مشاهده کردید که سقف دوم نسبت سقف اول بالاتر قرار گرفته است بدان معناست که واگرایی مخفی منفی تشکیل شده است.
زمانی که واگرایی واگرایی معمولی در روند صعودی مخفی منفی در تحلیل تکنیکال تشکیل می شود بدان معناست که قدرت خریداران کاهش و قدرت فروشندگان افزایش یافته است و قیمت سهام در روند رو به کاهش می باشد.برای مشاهده واگرایی مخفی منفی باید به انتهای یک روند اصلاحی دقت کنید و در کانال نزولی آن را مشاهده کنید.
بنابراین معامله گران با استفاده از واگرایی معمولی می توانند بازگشت روند را در نمودار قیمتی تشخیص دهند اما اگر می خواهد ادامه روند را نیز در نمودار قیمتی یک روند شناسایی کنند باید از واگرایی مخفی استفاده کنند.
علاوه بر واگرایی معمولی و مخفی در تجلیل تکنیکال یک نوع دیگر واگرایی وجود دارد که به آن واگرایی زمانی گفته می شود.این نوع واگرایی زمانی در نمودار تحلیل تکنیکال تشکیل می شود که میان قیمت یک سهام و زمان اختلاف وجود داشته باشد.
واگرایی زمانی معمولی هنگامی در تحلیل تکنیکال تشکیل می شود که قیمت بیش از 100% سطوح فیبوناچی شروع به اصلاح روند کند و و تعداد کندل ها در نمودار قیمتی که شروع به اصلاح کرده است نسبت به کندل های نمودار قبلی که اصلاح شده بیشتر باشد.
اما اگر تعداد کندل های نمودار قیمتی قبل که اصلاح شده نسبت به کندل های نمودار قیمتی فعلی که در حال اصلاح است بیشتر باشد دیگر به آن واگرایی زمانی معمولی گفته نمی شود بلکه به آن واگرایی زمانی هوشمند خواهند گفت.
واگرایی در تحلیل تکنیکال (Divergence) ارز دیجیتال و بورس
تحلیل تکنیکال یکی از تحلیلهای مهم و پرکاربرد در بازارهای مالی است. یکی از موضوعات پرکاربرد و محبوب آموزش ارز دیجیتال در مشهد، واگرایی در تحلیل تکنیکال است. همانطور که از اسم واگرایی مشخص است؛ زمانی رخ میدهد که جهت روند سهم با جهت روند یک اندیکاتور خاص مطابقت نداشته باشد (درواقع برعکس هم باشند). این اتفاق نشانهای است برای معاملهگران که با استفاده از این نشانه قادر هستند کسب سود کنند و یا خود را از ضررهای حتمی نجات دهند.
در برخی از مواقع تغییر روند بازار طوری است که بازار را از نقطه اوج به کف میرساند و با واگرایی این اتفاقات قابل پیشبینی هستند. از این رو توجه به هشدار واگرایی ضروری است. در این مقاله از آکادمی پارسیان بورس قصد داریم مفاهیم و انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال را عنوان کنیم. سپس نکات کلیدی استفاده از این روش را عنوان و مثالهای واقعی برای فهم بیشتر شما عزیزان بیان کنیم. در نهایت شما با این مفهوم تکنیکال قوی خیلی بیشتر آشنا خواهید شد. پس برای فهم این موضوع با ما همراه باشید.
واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست؟
در این بخش قصد داریم راجع به این موضوع که واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست صحبت کنیم. به بیانی ساده واگرایی زمانی رخ میدهد که روند قیمت با یک شاخص و اندیکاتور یکی نباشد. برای مثال اگر اندیکاتور RSI روندی منفی را نشان دهد ولی قیمت روند مثبت داشته باشد. در این شرایط واگرایی معمولی در روند صعودی میتوان گفت واگرایی رخ داده است. واگرایی به معاملهگر هشدار میدهد که قیمت احتمالاً تغییر روند خواهد داد. هشدار واگرایی برای تریدرها از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا احتمال تغییر روند زیاد است.
واگرایی انواعی مختلفی دارد که در بخشهای بعدی به انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال میپردازیم. اما سؤال اینجاست که از چه اندیکاتورهایی میتوان برای پیداکردن واگرایی استفاده کرد. جواب این است که از تمامی اندیکاتورهای رایج برای تشخیص واگرایی میتوان استفاده کرد اما یکی از اندیکاتورهای محبوب، RSI است. اما از اندیکاتورهای دیگری مثل مکدی (MACD) و OsMA نیز برای تشخیص واگرایی استفاده میشود.
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
در این بخش قصد داریم راجع به انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم. به طور کلی واگرایی به دو دسته واگرایی مخفی (Hidden Divergence) و واگرایی معمولی (Regular Divergence) طبقهبندی میشوند. هر کدام از این واگراییها به دو دسته مثبت و منفی طبقهبندی میشوند. برای آشنایی با مفهوم هر یک با ما همراه باشید.
واگرایی معمولی (Regular Divergence)
در این نوع واگرایی وقتی نمودار قیمت صعودی است و قیمت به قله جدیدی دست پیدا میکند، روند اندیکاتور بر خلاف آن است و با روند صعودی قیمت به قله بالاتری نمیرسد و قله جدید، پایینتر است. برای قیمت نزولی برعکس این عمل میکند نمودار قیمت با گذشت زمان به کف پایینتری میرسد ولی اندیکاتور کف بالاتری را تشکیل میدهد. در نتیجه این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال را میتوان به دو دسته مثبت و منفی طبقهبندی کرد:
واگرایی منفی معمولی
در این نوع واگرایی نمودار شمعی قیمت بر اساس زمان صعودی است. برای بررسی این نوع واگرایی باید به قلهها نگاه کرد. نمودار قیمت به قله بالاتر (higher high) دست پیدا میکند در صورتی که نمودار اندیکاتوری مثل Rsi یا هر اندیکاتور دیگری قله پایینتری (lower highs) نشان میدهد. نمونه این واگرایی را میتوانید در شکل زیر مشاهده کنید همانطور که مشخص است قیمت بعد از این واگرایی منفی، نزولی شده است.
واگرایی مثبت معمولی
این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال، نمودار شمعی قیمت بر اساس زمان روندی نزولی دارد. در این نوع واگرایی باید کفهای قیمتی در نظر گرفته شود. به صورتی که در نمودار قیمت بر اساس زمان، قیمت به کف پایینتر (lower low) میرسد. این در حالی است که RSI یا هر اندیکاتور دیگر، کف جدید را بالاتر از کف قدیمی تشکیل میدهد.
واگرایی مخفی (Hidden Divergence)
تفاوت واگرایی مخفی و معمولی این است که در واگرایی معمولی از نوع مثبت نمودار قیمت زمان و اندیکاتورها، در کف روند نزولی بود ولی در واگرایی مخفی این اتفاق در کف روند صعودی میافتد. در ادامه بیشتر راجع به واگرایی مخفی و تفاوت آن با واگرایی معمولی صحبت میکنیم.
واگرایی مثبت مخفی
واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع مخفی و مثبت، کف روندِ صعودی در نظر گرفته میشود. چنین روندی در نمودار قیمت زمان کف جدیدی که تشکیل میشود از کف قبلی بالاتر است ولی عکس این اتفاق در اندیکاتور رخ میدهد. در این صورت واگرایی مثبت از نوع مخفی رخ داده است. همانطور که در شکل زیر مشاهده میکنید قیمت کف صعودی دارد ولی اندیکاتور عکس آن را نشان میدهد که در ادامه قیمت اندکی رشد داشته است.
واگرایی منفی مخفی
در این نوع واگرایی سقف روند نزولی در نظر گرفته میشود. اگر در یک روند نزولی سقف جدیدی که ایجاد میشود پایینتر از سقف قبلی باشد و عکس این موضوع در اندیکاتور رخ دهد در این صورت واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع منفی رخ داده است. همانطور که شکل زیر معلوم است روند نزولی سقفهای پایینتر را تشکیل داده است ولی در اندیکاتور RSI این اتفاق نیفتاده است بنابراین واگرایی منفی تشکیل شده و بازار منفی شده است.
استراتژی خرید با استفاده از واگرایی
در این بخش قصد داریم راجع به استراتژی خرید با استفاده از واگرایی صحبت کنیم. سیگنال خرید در واگرایی زمانی است که واگرایی مثبت باشد. همانطور واگرایی معمولی در روند صعودی که گفته شد واگرایی میتواند از نوع مخفی یا معمولی باشد. در واگرایی مثبت معمولی نمودار قیمت زمان روندی نزولی داشته و کف پایینتر تشکیل میدهد اما در اندیکاتور عکس این قضیه رخ میدهد.
واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع مخفی مثبت، نمودار قیمت زمان روندی صعودی دارد و کف قیمت بالاتر تشکیل میدهد این در حالی است که در اندیکاتور عکس این قضیه رخ داده است. این دو واگرایی مثبت، سیگنالی برای خرید بهحساب میآیند.
بنابراین تریدرها بهتر است در این زمان با توجه به استراتژیهایشان مثل خرید پلهای و… در کف سهم را خریداری کنند و منتظر صعود بمانند. البته در این شرایط پایبند بودن به حد ضرر لازم است زیرا هیچ سیگنالی قطعی نیست و ممکن است به ضرر منتهی شود.
استراتژی خروج از سهم به کمک واگرایی
در این بخش قصد داریم راجع به استراتژی خروج از سهم به کمک واگرایی در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم. واگرایی منفی میتواند سیگنال محکمی برای خروج باشد. برای مثال یک اندیکاتور مثل شاخص قدرت نسبی (RSI) در نظر بگیرید. اگر قیمت روندی صعودی داشته باشد و سقفی بالاتر را تجربه کند اما اندیکاتور عکس این قضیه را نشان دهد آنگاه واگرایی منفی از نوع معمولی رخ داده است.
در روند نزولی اگر سقف جدید از سقف قدیمی پایینتر باشد و عکس این قضیه در اندیکاتور رخ دهد واگرایی منفی از نوع مخفی رخ داده است و این دو سیگنال قوی برای خروج واگرایی معمولی در روند صعودی از سهم بهحساب میآیند. در این حین تریدر یا معاملهگر با توجه به استراتژیهایش باید محدودهای برای خروج در نظر بگیرد که اگر سهم روند نزولی به خود گرفت معاملهگر سهم را بفروشد و درگیر روند نزولی و یا متحمل ضرر نشود و یا سود خود را از دست ندهد.
واگرایی در تحلیل تکنیکال در چارتهای گذشته بهراحتی قابل تشخیص هستند. برخی از واگراییهای منفی در نقاط اوج بازار وقتی همه در حال کسب سود هستند رخ میدهد. در این زمانها حس سود و طمع برای کسب سود بیشتر اجازه نمیدهد که شما به سیگنال خروج از بازار توجه کرده و آن را بفروشید. اما در بازارهای مالی نباید احساساتی شد و خلاف استراتژی معاملاتی عمل کرد. احساساتی عمل کردن در این زمانها موجب میشود سودی که کسب کردهاید از دست بدهید و حتی شاید متحمل ضرر شوید.
نکات مهم واگرایی در تحلیل تکنیکال
در این بخش قصد داریم نکات مهم واگرایی در تحلیل تکنیکال را بیان کنیم. به طور کلی واگرایی دلیلی بر تغییر روند نیست بلکه شاخصی است که به کمک آن میتوان تغییر روند را پیشبینی کرد. اما ممکن است این پیشبینی غلط باشد و عکس این قضیه رخ دهد. اما باید این نکته را در نظر داشت واگرایی سیگنال محکمی است ولی دلیل بر این نیست که صد درصد جواب بدهد.
تحلیلگران ممکن است در تشخیص واگرایی مثبت و منفی دچار اشتباه شوند اما نکتهای که در واگرایی مهم است واگرایی معمولی در روند صعودی این است که از طریق کف روند واگرایی را تشخیص داده میشود یا سقف روند. اگر واگرایی در کف روند رخ دهد واگرایی مثبت و اگر واگرایی در سقف روند رخ دهد واگرایی منفی است. صعودی یا نزولی بودن روند دلیل بر واگرایی منفی یا مثبت نیست. در خصوص واگرایی مخفی و معمولی دقت کنید که به دلیل تشخیص غلط واگرایی متضرر نشوید.
واگرایی در تحلیل تکنیکال دلیل هر تغییر روندی نیست. علتهای زیادی میتواند دلیل بر تغییر روند باشد که یکی از آنها واگرایی است.
در خصوص ارزهای دیجیتال و سهامهای کوچک، باید در نظر داشت که الگوهای تکنیکالی که در این ارز یا سهامها وجود دارند بهاندازه الگوهایی که در بازارهای بزرگتر مانند بیتکوین و سهامهای بزرگ هستند؛ قابل اعتماد نیستند. دلیل آن این است که خریداران و فروشندگان کمتری به بازارهای کوچکتر علاقهمند هستند و این موضوع باعث میشود که در این بازارها مستعد نوسانات بد باشد. پس در این بازارها احتمال غلط شدن تحلیلها وجود دارد.
استراتژیهای ورود و خروج
اگر واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع مخفی مواجه شدید اگر در این واگرایی با یک روند بزرگتر همسو شدید این یک سیگنال قابلاعتمادتر و قویتر بهحساب میآید. برای مثال اگر چندین ماه است که روند بیتکوین صعودی است و یک واگرایی مخفی پیدا کردید میتوان مشابه شکل زیر عمل کرده آن را بهعنوان یک سیگنال خرید قوی لحاظ کنید و خرید را انجام دهید.
نکته مهم بعد از پیدا کردن نقطه ورود، انتخاب حد ضرر است. هر سیگنال مثبتی هرچقدر هم که قوی باشد ممکن است به شکست منتهی شده و برخلاف سیگنال عمل شود. این حد ضرر است که جلوی ضرر احتمالی را خواهد گرفت.
در کنار حد ضرر نیز باید حد سودهم در نظر گرفت در صورت سود، ممکن است ارز متحمل ضرر شود پس باید میزانی سود در نظر گرفته و به آن پایبند بمانید. تعیین حد سود به استراتژی معاملهگر مربوط است و هر شخص با شخص دیگر ممکن است استراتژی متفاوتی داشته باشد.
چندین نمونه واگرایی در بازارهای مالی
یک نمونه خوب از واگرایی در تحلیل تکنیکال ارز بیتکوین است. بعد از سقف تاریخی 68 هزار دلار واگرایی منفی در تایم فریم هفتگی داشت. خیلی از تریدرها از این سقف تاریخی هیجانزده شدند و خرید کردند و یا ارز خود را برای طمع سود بیشتر نگه داشتند و به این واگرایی توجهی نداشتند. پس از این سیگنال فروش بیتکوین تغییر روند داد و بهاندازه 70 درصد ریزش داشت. تریدرهایی که متوجه این واگرایی شدند با فروش ارزهای خود، سود کردند و یا خود را از ضرر حتمی نجات دادند زیرا پس از آن بیتکوین به کف 20 هزار دلار رسید.
نمونه دیگری از واگرایی در تحلیل تکنیکال، در سال ماه می سال 2017 واگرایی مثبت در تایم فریم روزانه در قیمت بیتکوین رخ داد، این واگرایی سیگنال خریدی برای خریداران شد و پس از آن بیتکوین در حدود 6 ماه بعد 700 درصد سود به سرمایهگذارانش داد و به قیمت 20 هزار دلار رسید. از این رو میتوان از واگرایی بهعنوان سیگنال خرید و یا فروش قوی عنوان کرد.
واگرایی در اوج تاریخی شاخص بورس تهران نیز سیگنالی برای ریزش سنگین این شاخص پس از آن بود. در تایم فریم روزانه بر روی شاخص 2 میلیون واگرایی وجود داشت که پس از آن شاخص بورس ریزش شدیدی کرد و سرمایهگذاران متحمل ضررهای سنگین شدند. واگرایی در شاخص بورس میتوانست سیگنالی برای خروج از سهام باشد.
این مثالهای واگرایی در تحلیل تکنیکال حاکی از آن است که اگرچه ممکن است بازار سقف تاریخی زده باشد و همه را هیجانزده کرده باشد ولی باید در بازار مالی کنترل احساس داشت. اگر در سقف شاهد واگرایی بودید با توجه به استراتژی خود از ارز یا سهام خود خارج شوید زیرا ممکن است بازار با نزولی شدید همراه باشد.
نتیجهگیری
در این مقاله در خصوص واگرایی صحبت کردیم و انواع آن را بیان کردیم. با خواندن این مقاله متوجه شدید که واگرایی در تحلیل تکنیکال چقدر به پیشبینی بازار کمک خواهد کرد و چقدر میتواند دقیق عمل کند. توجه به واگرایی تریدرهای زیادی را از ضررهای کلان نجات داده است. از این رو بهتر است این موضوع را بهعنوان سیگنالی مهم در تحلیلهایتان در نظر داشته باشید. هیجانی عمل کردن در شرایط خوب بازار و توجه نکردن به این سیگنال ممکن است شما را متحمل ضرر کلان کند.
واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
واگرایی در تحلیل تکنیکال زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک سهم و شاخص آن برخلاف همدیگر حرکت کنند. شاید برای شما هم جالب باشد که چرا این اتفاق میافتد و چطور باید آن را به درستی تشخیص دهیم؟ در این مقاله میخواهیم درباره بررسی نمودار قیمتی داراییها صحبت کنیم. یکی از چیزهایی که در این مقاله بررسی میکنیم، مشاهده واگرایی در نمودارها است. پس در ابتدا به مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال میپردازیم و در ادامه انواع واگراییهای موجود را به همراه شکل توضیح خواهیم داد. با مدرسه تحلیل همراه باشید.
واگرایی چیست؟
واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. خوب است بدانید دو نوع واگرایی مثبت و منفی وجود دارد:
- واگرایی مثبت یعنی احتمال رشد قیمت
- واگرایی منفی یعنی افت قیمت
شکل زیر نشاندهنده واگرایی در سهام شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
همان طور که گفتیم واگرایی هنگامی اتفاق میافتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.
واگرایی به شما چه میگوید؟
واگرایی در تحلیل تکنیکال یک ابزار کمکی است در جهت نشانه هایی مبنی بر ضعف روند جاری قیمت یا تایید ادامه حرکت قیمت با توجه به روند جاری بازار. در واقع واگرایی مثبت وقتی رخ میدهد که قیمت یک دارایی در حال افت است، در حالی که اندیکاتور شروع به صعود میکند. برعکس، واگرایی منفی زمانی است که قیمت در حال افزایش است اما اندیکاتور شروع به نزول میکند.
معامله گران از واگرایی ها برای ارزیابی رفتار قیمت دارایی در جهت مشخص نمودن نقاط چرخش قیمت استفاده میکنند. به عنوان مثال، معامله گران و تحلیل گران میتوانند با استفاده از اندیکاتور (RSI) روی نمودار قیمت واگرایی را بررسی کنند. اگر در نمودار قیمت شاهد ایجاد کف و سقفهای بالاتر باشیم، در حالت ایده آل اندیکاتور RSI نیز همان رفتار مشابه قیمت را دنبال میکند. اما اگر اندیکاتور RSI شروع به ساختن کف و سقفهای پایینتر کند، هشداری بر ضعف روند و واگرایی منفی را نشان میدهد. بنابراین معاملهگر میتواند تعیین کند که آیا میخواهد از موقعیت خارج شود یا در صورتی که قیمت شروع به کاهش کند، یک حد ضرر جدید تعیین کند.
واگرایی مثبت وضعیت مخالف است. تصور کنید که قیمت یک سهم در حال افت و ایجاد کف و سقفهای پایینتر باشد، در حالی که اندیکاتور RSI در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد. معامله گران ممکن است به این نتیجه برسند که به زودی روند قیمت معکوس شود.
تفاوت بین واگرایی و تایید
واگرایی حالتی است که نمودار قیمت و اندیکاتور خلاف یکدیگر رفتار نمایند. تایید حالتی است که اندیکاتور و نمودار قیمت یا چند اندیکاتور هم جهت یکدیگر حرکت نمایند. اگر قیمت در حال حرکت به سمت بالا باشد، معاملهگران تمایل به تایید رفتار قیمت توسط اندیکاتورها دارند.
محدودیت های استفاده از واگرایی
با توجه به استراتژی های مختلفی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد معامله گران نباید صرفا از واگراییها به منظور دریافت سیگنال خرید و فروش استفاده نمایند بلکه باید سایر گواه های تحلیلی در کنار واگراییها بررسی شود تا بتوانند با دقتی بالاتر نقاط چرخش قیمت و تغییر روند را درک کنند چرا که زمانی که واگرایی اتفاق میافتد، به این معنی نیست که قیمت معکوس میشود یا به زودی یک حرکت معکوس رخ میدهد. واگرایی میتواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد.
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
به طور کلی سه نوع واگرایی وجود دارد:
- منظم یا کلاسیک (RD)
- مخفی(HD)
- مبالغه شده (ED)
واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت میشود، در حالی که واگراییهای مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در میانه روند مشاهده میشوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند. تشخیص واگرایی مخفی کمی دشوارتر است، اما می تواند یک الگوی قدرتمند در جهت تایید روند جاری قیمت باشد.
هر سه نوع واگرایی اغلب در نمودارهای قیمت ظاهر میشوند. معاملهگران با شناسایی این واگراییها، میتوانند فرصتهای معاملاتی خوبی را ببینند.
واگرایی منظم یا کلاسیک (RD) چیست؟
واگرایی منظم زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک دارایی در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد، اما اندیکاتور در حال افت باشد که به آن واگرایی منفی(RD-) میگوییم. همچنین در صورتی که قیمت در حال ایجاد کف و سقف پایینتر باشد و اندیکاتور در حال صعود باشد واگرایی مثبت(RD+) بوجود میآید.
شکل زیر یک واگرایی مثبت(RD+) در نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) را نشان میدهد.
همین اتفاق می تواند در جهت مخالف نیز رخ دهد.
شکل زیر بیانگر واگرایی منفی (RD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
واگرایی مخفی (HD) چیست؟
همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند میتوان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل میکنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم میسنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد میشود.
به بیان دیگر، در روند صعودی کفهای بالاتر تشکیل میشود. در حالی که در اندیکاتور کفهای پایینتر ایجاد میشود و در روند نزولی سقفهای پایینتر را در نمودار قیمت شاهد هستیم. این در حالی است که در اندیکاتورها سقفهای بالاتری شکل گرفته است.
واگرایی مخفی مثبت (HD+)
اکنون با مفهوم واگرایی مخفی آشنا شدید، به بررسی چند مثال در بازار سرمایه میپردازیم تا تأثیر این واگراییها را بررسی کنیم. در ابتدا به بررسی واگرایی مخفی مثبت (HD+) میپردازیم:
مثال زیر بیانگر رفتار قیمت در ماههای خرداد و تیر سال ۱۳۹۷ در شاخص کل بورس است، شاخص پس از یک صعود دو هفتهای وارد فاز اصلاح شد و تا سطح ۳۸.۲ فیبوناچی جنبش قبل ریزش داشت. در انتها با ساخت کف و سقفی مینور شروع به صعود کرد که با توجه به شکل واگرایی مخفی شکل گرفته در این برهه زمانی نشاندهنده ادامه روند صعودی بوده است.
واگرایی مخفی منفی (HD-)
اکنون به بررسی واگراییهای مخفی منفی در بازار سرمایه میپردازیم:
بعد از شروع ریزش بزرگ بیت کوین در دسامبر سال ۲۰۱۷، در دسامبر سال ۲۰۱۸ یک صعود اتفاق افتاد که برای بسیاری شروع جنبش جدید را نوید میداد. ولی این صعود در ژوئن سال ۲۰۱۹ به اتمام رسید و ریزش بعد از خود را با دو واگرایی مخفی حول سطح استاتیک روانی ۱۰.۰۰۰ دلار تأیید کرد که تا مارس ۲۰۲۰ ادامه داشت و سپس مجدداً شروع به افزایش قیمت کرد.
چه زمان از واگرایی منظم یا مخفی استفاده کنیم؟
واگراییها در نقاط مختلف یک روند شناسایی میشوند و هر کدام می تواند برای یک معاملهگر به عنوان ابزار کمکی در کنار تحلیل مورد استفاده قرار گیرند.این ابزار زمانی کاربردی خواهد بود که بر اساس تحلیل، قیمت در یک محدوده یا سطح حمایت و مقاومت قرار گرفته باشد. واگراییهای منظم در انتهای یک روند شناسایی شده و نشاندهنده تغییر روند هستند. در حالی که واگرایی مخفی در طول روند شکل میگیرد و نشاندهنده ادامه روند مدنظر است.
اندیکاتورهای مورد استفاده در واگرایی
از اندیکاتورهای مورد استفاده برای بررسی واگرایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- MACD (Moving Average Convergence Divergence)
- RSI (Relative Strength Index)
- Stochastic Oscillator
واگرایی مخفی با استفاده از مکدی (MACD)
اندیکاتور مکدی (MACD) دارای سه بخش است:
۱.MACD line
۲. MACD signal line
۳. هیستوگرام (Histogram)
هنگام استفاده از اندیکاتور مکدی (MACD) برای شناسایی واگرایی معمولی در روند صعودی واگراییها، میتوانید از هر یک از این سه بخش استفاده کنید. برای تشخیص واگرایی به همه آنها نیاز ندارید. سپس جهت روند را تعیین کنید. اگر روند صعودی باشد، ما به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) خواهیم بود. اگر روند نزولی است، به دنبال واگرایی مخفی منفی (HD-) باشید.
شکل زیر بیانگر واگرایی مخفی مثبت (HD+) در روند صعودی نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) است.
شکل زیر نشان دهنده واگرایی مخفی منفی (HD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
تشخیص واگرایی مخفی با استفاده از اندیکاتور استواستیک
اندیکاتور Stochastic یک نوسانگر یا اسیلاتور است که توسط دو خط در زیر نمودار ترسیم میشود. مقدار ورودیها را میتوان به صورت 14-3-3 تنظیم کرد.
در بالا، شاهد یک واگرایی مخفی منفی (HD-) در نمودار بیت کوین در تایم فریم روزانه در یک روند نزولی است.
این الگو نشان می دهد که تثبیت روند نزولی قبلی به پایان رسیده است و بیت کوین ممکن است به سقوط ادامه دهد.
استفاده از واگرایی مخفی در تحلیل تکنیکال
یادگیری شناسایی واگرایی مخفی در نمودارها دشوار نیست، زمانی که الگو را دیدید، چه اقدامی انجام می دهید؟
مراحل زیر را برای انجام معاملات خود در نظر گیرید.
مرحله ۱: معاملات خود را فیلتر کنید
شما باید همیشه روند اصلی نمودار قیمت را بررسی کنید، اگر روند اصلی صعودی است، به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) باشید و از آن به عنوان سیگنال خرید استفاده کنید. الگوهای واگرایی مخفی منفی (HD-) را در یک روند صعودی نادیده بگیرید.
در روند نزولی برعکس عمل کنید: به دنبال واگرایی مخفی منفی (HD-) باشید و الگوهای صعودی را نادیده بگیرید. وقتی الگوی واگرایی مخفی منفی (HD-) را دیدید، به دنبال فروش باشید.
اگر الگوی واگرایی مخفی با جهت روند بزرگتر همسو شود، سیگنال قابل اعتمادتری دریافت خواهید کرد.
مرحله ۲: حد ضرر داشته باشید
بعد از اینکه واگرایی مخفی را دیدید که با روند بزرگتر مطابقت دارد، میتوانید برنامه ریزی معاملاتی مناسب داشته باشید.
پس از مشاهده واگرایی مخفی، حد ضرر را درست فراتر از حد نوسان قیمت اخیر قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی مثبت (HD+)، حد ضرر را آخرین کف قیمتی، جایی که سیگنال خرید نشان میدهد قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی منفی (HD-)، حد ضرر را سقف پیوت، جایی که سیگنال فروش رخ داده است قرار دهید.
مرحله ۳: هدف خود را تعیین کنید
همانطور که میدانید، بازارهایی نظیر بازار فارکس و ارزهای دیجیتال و یا حتی بورس ایران میتوانند با نرخهای شگفت انگیزی رشد داشته باشند. معاملهگرانی که رویای سودهای بیپایان را در سر میپرورانند، معاملاتی با پایان باز و بدون برنامه خروج انجام میدهند، که این اشتباه است.
بنابراین توصیه میشود همواره در معاملات خود هدف قیمتی را مشخص کنید.
محدودیت های یک واگرایی مخفی
با کمی تمرین، الگوهای واگرایی مخفی را میتوان در بسیاری از نمودارهای قیمت پیدا کرد. با این حال، چند محدودیت وجود دارد که باید از آنها آگاه بود.
اولاً، تشخیص الگوهای واگرایی در آینده آسان است، اما به طور بالقوه تشخیص آن در زمان واقعی دشوار است. این به دلیل هیجانات حاکم بر بازار است که شما را در زمان رشد قیمت هیجان زده میکند، اما بعداً متوجه خواهید شد که این یک واگرایی پنهان مخفی منفی (HD-) بوده است. سعی کنید احساسات خود را از بازار دور نگه دارید، آشنایی با روانشناسی بازار برای فعالان بازار سرمایه مهم است.
ثانیاً، زمانی که واگرایی مخفی در اواخر روند ظاهر میشود، نسبت ریسک به بازده چندان جذاب نخواهد بود.
در نهایت، به عنوان مثال در بازار ارزهای دیجیتال، الگوهای قیمت برای ارزهای دیجیتال کوچکتر ممکن است به اندازه الگوهایی که در بازارهای بزرگتر مانند بیت کوین و اتریوم پیدا میکنید قابل اعتماد نباشد. خریداران و فروشندگان کمتری به بازار کوچکتر علاقهمند هستند و این باعث میشود که این بازار بیشتر مستعد نوسانات و هیجانات باشد.
واگرایی مبالغه شده (شبهه واگرایی) ED
نوع دیگری از واگرایی نیز با نام واگرایی اغراق آمیز وجود دارد. واگراییهای اغراق آمیز شبیه به واگراییهای معمولی یا منظم هستند، اما تغییرات ضعیفتر و کمتر پیش بینی کننده در نظر گرفته میشوند. اصطلاح اغراقآمیز به شرایطی اشاره دارد که در آن نوسانگر یا قیمت یک مقدار بالا یا پایین را برابر میکنند یا در اصطلاح واگرایی با تردید یا شبهه برای معاملهگر محسوب میشود.
واگراییهای مثبت (RD) و واگراییهای منفی منظم هر دو دارای دو تغییر اغراق آمیز (ED) هستند، بنابراین در مجموع چهار تغییر اغراق آمیز وجود دارد. در این مورد، ما به یک روند صعودی نگاه میکنیم که در آن قیمت در حال تثبیت است اما RSI افزایش در حرکت را نشان میدهد.
شکل زیر نمایش واگرایی مبالغه شده( شبهه واگرایی) ED ( واگرایی مبالغه شده مثبت) در نمودار شرکت ایران خودرو(خودرو) است.
جمع بندی
زمانی میتوان گفت در نمودار واگرایی مشاهده می شود که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. واگرایی هشداری بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است و در برخی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. به طور کلی واگرایی هنگامی اتفاق میافتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.
دو نوع واگرایی وجود دارد: واگرایی منظم یا کلاسیک و واگرایی مخفی. واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت میشود، در حالی که واگراییهای مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در پایان تثبیت مشاهده میشوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند.
با این حال، شناسایی آنها در زمان واقعی میتواند چالش برانگیز باشد. علاوه بر این، اگر واگرایی مخفی در اواخر روند کشف شود، معامله سود کمتری خواهد داشت.
کلید موفقیت در معامله واگرایی مخفی این است که معاملات خود را در جهت روند بزرگتر فیلتر کنید. همیشه احساسات بازار را تجزیه و تحلیل کنید، و بهتر است یک ابزار دنبال کننده روند برای تأیید سیگنالها باشد.
سوالات متداول
واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود.
همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند میتوان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل میکنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم میسنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد میشود.
منابع
“Divergence Definition and Uses”, Investopedia, 2022.
“Bybit Learn | Hidden Bullish & Bearish Divergence: How to Apply For Crypto Trading?”, Bybit Learn, 2022.
“📖 A Guide to RSI Divergences – By Trading-Guru”, TradingView, 2022.
آشنایی با انواع مختلف واگرایی در تحلیل تکنیکال
امروزه در بازار سرمایه، ابزارهای بسیاری برای تحلیل تکنیکال و پیشبینی روند قیمتها به وجود آمده است. واگرایی از جمله مفاهیم مهم در تحلیل تکنیکال به شمار میرود که آشنایی با آن میتواند فعالان بازار سرمایه را در دستیابی به اهدافشان در این بازار کمک کند. واگرایی هنگام تناقض بین نمودارهای اندیکاتور و قیمت سهام اتفاق میافتد و تغییر روند بازار یا ادامه روند قبلی را پیشبینی میکند. با ما همراه باشید تا به شما بگوییم واگرایی چیست و انواع مختلف آن را توضیح دهیم.
واگرایی چیست؟
زمانی که در روند قیمت سهام و اندیکاتورهای مختلف اختلافی به وجود آید و بر خلاف یکدیگر حرکت کنند، پدیده واگرایی در تحلیل تکنیکال اتفاق میافتد. این پدیده احتمال تغییر جهت قیمت یا کاهش آن را نشان میدهد. سرمایه گذاران بازار بورس در تحلیل تکنیکال با استفاده از این مفهوم پیشبینیهای لازم در بازار را انجام میدهند و احتمالات ممکن را برای معاملات بعدی خود بررسی میکنند. برای پاسخ به سوال واگرایی چیست؟ نیاز دارید با اندیکاتورها و انواع آن آشنا شوید.
اندیکاتور چیست؟
همانطور که میدانید برای سرمایهگذاری در بورس باید بر تحلیل تکنیکال و کار با ابزارهای مختلف آن تسلط کافی داشته باشید. در تحلیل تکنیکال با استفاده از این ابزارها و نمودارهای مختلف میتوانید الگوهای بازار و روند قیمت سهمهای مختلف در آینده را تا حدی پیشبینی کنید.
اندیکاتورها با استفاده از دادههای خام مانند قیمت، زمان و حجم سهمها و انجام محاسبات ریاضی، اطلاعات خوبی را در مورد بازار برای شما فراهم میکنند. خروجی این نمودارهای کمکی به همراه نمودار اصلی قیمت سهم، مسیر تصمیم گیری سرمایه گذاران و تحلیلگران را مشخص میکند. اندیکاتورها از نظر سیگنال زمانی به دو دسته پیشرو و پیرو تقسیمبندی میشوند. اما در کل آنها را میتوان در چهار دسته اصلی قرار داد:
- اندیکاتورهای روندی (Trend)
- نوسانگرها یا اسیلاتور ((Oscillator)
- حجم (Volume)
- بیل ویلیامز (Bill Wiliams)
مفهوم واگرایی و کاربرد آن
با توجه به نکات ذکر شده زمانی که قیمت یک دارایی یا سهم بر خلاف جهت یک اندیکاتور تکنیکال حرکت کند، واگرایی یا Divergence اتفاق میافتد. پدیده واگرایی، تضعیف روند قیمت یا تغییر جهت روند قیمت را پیشبینی میکند و به تحلیلگران نسبت به آن هشدار میدهد.
خلاف جهت حرکت کردن اندیکاتور و قیمت در واگرایی چیست؟ به عنوان مثال زمانی که روند اندیکاتور صعودی ومثبت است اما قیمت سهم روندی منفی دارد، واگرایی اتفاق افتاده است.
فعالان بازار سرمایه و بورس معتقدند که واگرایی یک مفهوم روانشناسی بازارهای بورس به حساب میآید. به عبارتی دیگر در نقطهای از روند بازار که خریداران و فروشندگان دچار تردید میشوند، پدیده واگرایی به وجود میآید. واگرایی با توجه به روندهای مختلف و عوامل تاثیرگذار بر بازار، انواع مختلفی همانند واگرایی معمولی و مخفی دارد.
واگرایی معمولی
این نوع واگرایی با نماد RD که مخفف عبارت Regular Divergence است، شناخته میشود. واگراییهای معمولی نیز به دو دسته مثبت و منفی تقسیم میشوند.
- واگرایی معمولی مثبت: زمانی که قیمت دارایی در حال نزول است و نمودار اندیکاتور روندی صعودی دارد، واگرایی مثبت اتفاق میافتد. به عبارتی دیگر قیمت دارایی یک کف پایین از کف قبلی ایجاد میکند اما اندیکاتور یک کف بالاتر از کف قبلی ثبت میکند. در این شرایط افزایش قیمت سهم پیشبینی میشود.
- واگرایی معمولی منفی: زمانی که قیمت دارایی در حال صعود است و نمودار اندیکاتور روندی منفی دارد، واگرایی منفی اتفاق میافتد. به عبارتی دیگر قیمت یک سهم سقفی بالاتر از سقف قبلی خود ثبت میکند اما اندیکاتور با این روند قیمت مخالفت میکند و سقفی پایینتر از سقف قبل به وجود میآورد. هنگام واگرایی منفی کاهش قیمت دارایی پیشبینی میشود.
واگرایی مخفی
زمانی که قیمت یک سهم در حال اصلاح و ادامه دادن این روند باشد، واگرایی مخفی به وجود میآید. واگرایی مخفی برخلاف واگرایی معمولی در روند نزولی دارایی با قلهها و در روند صعودی با درهها شناخته میشود. این نوع واگرایی با نماد HD که مخفف عبارت Hidden Divergence است به کار میرود. واگرایی مخفی نیز همانند واگرایی معمولی به دو دسته مثبت و منفی تقسیم میشود.
- واگرایی مخفی مثبت: هنگامی که اندیکاتور یک کف پایینتر از کف قبلی خود ثبت کند و نمودار قیمت نیز یک کف بالاتر از کف قبلی خود ایجاد کند، واگرایی مخفی مثبت به وجود میآید.
- واگرایی مخفی منفی: در این نوع واگرایی اندیکاتور سقف جدید بالاتر از سقف قبلی و نمودار قیمت سقف جدید پایینتر از قبلی ثبت میکند.
تفاوت واگراییهای مثبت و منفی
در واگرایی مثبت چه معمولی و چه مخفی، تمرکز روی کفهای قیمتی است. اما در واگرایی منفی چه معمولی و چه مخفی، سقفهای قیمتی مورد بررسی قرار میگیرند.
سخن آخر
در این مطلب به شما گفتیم واگرایی چیست و انواع آن کدامند؟ واگرایی یکی از معتبرترین روشهای شناسایی رفتار و روند احتمالی بازار بورس است. واگرایی به عبارتی اختلاف میان نمودارهای قیمت سهام و اندیکاتور را نشان میدهد. با ارزیابی درست این روش میتوانید کاهش یا افزایش قیمت سهم را پیشبینی کنید. استفاده صحیح واگراییهای معتبر و قوی به شناخت روند تغییرات، چرخش قیمتها و سطوح حمایت یا مقاومت کمک میکند. تعیین واگرایی در کنار استفاده از دیگر ابزارهای تحلیلی موجب اطمینان خاطر سرمایه گذاران و خریداران میشود.
دیدگاه شما