روند و دامنه معاملاتی چیست؟

در جدول بالا، دامنه نوسان با توجه به رنگ هر تابلو مشخص شده است.

پرایس اکشن چیست؟ از بهترین استراتژی و بهترین اندیکاتور تا نکات مهم

پرایس اکشن (Price Action) یا رفتار قیمت از مهم‌ترین و صد البته جذاب‌ترین استراتژی‌های معاملاتی در بازارهای مالی به ویژه ارزهای دیجیتال است. استفاده از استراتژی پرایس اکشن نیازمند رعایت نکات مهمی است. در ادامه این مقاله از مجله رمزینکس به معرفی این استراتژی و همچنین بررسی بهترین استراتژی‌ها و اندیکاتورهای تشخیص آن و نکات کلیدی مهم در استفاده از این استراتژی پرداخته ایم.

پرایس اکشن (Price Action) یا رفتار قیمت چیست؟

اما واقعا پرایس اکشن چیست؟ پرایس اکشن روشی برای تحلیل اطلاعات قیمت بازار به‌منظور شناسایی فرصت‌های ورود به معاملات و خروج از آنها است. اساساً، این روش نحوه عملکرد قیمت در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت را به تحلیلگر نشان می‌دهد. بیشتر تحلیل‌های تکنیکال بر اساس اطلاعات قیمت است، اما معامله کردن بر اساس پرایس اکشن به معنای مشاهده مستقیم قیمت‌ها، به طور معمول در نمودارهای شمعی، است.

برای آشنایی بیشتر با استراتژی های مختلف تحلیل تکنیکال به مقاله «تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال چیست؟» مراجعه کنید.

نحوه تفسیر کردن پرایس اکشن چگونه است؟

معامله کردن بر اساس پرایس اکشن شامل تحلیل امواج روند دار و امواج برگشتی است که به آنها امواج ایمپالسی (waves impulse) و اصلاحی (corrective waves) نیز می‌گویند. یک روند زمانی پیشرفت می‌کند که امواج روند دار بزرگ‌تر از امواج اصلاحی باشند.

معامله‌گران «سقف‌ها» و «کف‌ها» یا طول امواج روند دار و پولبک‌ها را زیر نظر می‌گیرند تا جهت روند را مشخص کنند. در طی یک روند صعودی قانون به این صورت است که قیمت سقف‌های بلندتر و کف‌های بلندتر از سقف‌ها و کف‌های اخیر ایجاد کند. عکس این قضیه در روند نزولی صادق است؛ یعنی کف‌ها و سقف‌های خط روند بین سطوح حمایت و مقاومت در نمودار قیمت متغیر است.

نمودار شمعی زیر دارای خطوطی است که امواج اصلی صعودی و نزولی را نشان داده و به شناسایی روند نزولی و تغییر جهت به روند صعودی کمک می‌کند.

امواج قیمت همچنین می‌توانند الگوهایی مانند روند خنثی (امواج صعودی و نزولی با طول برابر)، مثلث (کوچک‌تر شدن تدریجی امواج قیمت) و دامنه‌های انبساطی (سقف‌های بالاتر و کف‌های بالاتر) را تشکیل دهند.

روندها و الگوها عناصر اصلی سازنده پرایس اکشن را تشکیل می‌دهند. علاوه بر این، معامله‌گران همچنین به دنبال شناسایی سطوح عرضه و تقاضا و الگوهای شمعی هستند.

پرایس اکشن در فارکس چگونه است؟

معامله کردن بر اساس پرایس اکشن در تمام بازارها، حتی فارکس، یکسان است. البته در این میان تفاوت‌های ظریفی وجود دارد که باید به آنها توجه داشته باشید.

ارزها را می‌توان در طول ۲۴ ساعت شبانه روز معامله کرد اما در صورت باز نبودن بازارهای مربوطه نمی‌توان انتظار داشت برخی از جفت ارزها حتی در صورت ایجاد سیگنال پرایس اکشن تغییرات قیمتی را تجربه کنند. بنابراین، این مقاله شامل مثال‌هایی از همه بازارها، از جمله فارکس، سهام، شاخص یا کالا، برای نشان دادن نحوه عملکرد پرایس اکشن است.

چگونه بر اساس عرضه و تقاضا در پرایس اکشن معامله کنیم؟

نواحی عرضه به سطوحی از قیمت گفته می‌شود که در آن فروشندگان با قدرت وارد بازار شده و باعث افت قیمت می‌شوند به گونه‌ای که قیمت دیگر به بالا بر نمی‌گردد. معامله‌گران مراقب این موارد هستند زیرا با بازگشت قیمت به بالا ممکن است فروشندگان همچنان حضور روند و دامنه معاملاتی چیست؟ داشته و آماده فروش مجدد باشند و قیمت را به پایین سوق دهند.

نواحی تقاضا سطوحی از قیمت در نمودار است که خریداران با قدرت وارد بازار می‌شوند. در این صورت قیمت به سمت بالا جهش کرده و به پایین باز نمی‌گردد. در صورت بازگشت قیمت به سطوح قبلی در پایین معامله‌گران بررسی می‌کنند که آیا فشار فروش دوباره وجود دارد و قیمت دوباره به بالا حرکت می‌کند یا خیر.

الگوهای معاملاتی پرایس اکشن

در ادامه به بررسی مهمترین الگوها و استراتژی‌های معاملاتی پرایس اکشن پرداخته‌ایم.

الگوهای ادامه‌دهنده پرایس اکشن

الگوهای ادامه‌دهنده در طی یک روند اتفاق می‌افتد. فرض کنید روند صعودی است و در طی آن یک مثلث تشکیل می‌شود. به دلیل صعودی بودن روند احتمال خارج شدن قیمت از مثلث و ادامه دادن به مسیر رو به بالا بیشتر است.

این قضیه در مورد شکل‌گیری الگوها در طی روندهای نزولی نیز صادق است. استراتژی معامله‌گر در اینجا می‌تواند این باشد که صبر کنید تا یک روند شکل بگیرد و سپس منتظر تشکیل یک الگو بمانید و فقط در صورت خارج شدن قیمت از روند در جهت حرکت روند معامله کند.

در زیر مثالی را مشاهده می‌کنید:

معکوس شدن پرایس اکشن

معکوس شدن پرایس اکشن زمانی اتفاق می‌افتد که قوانین یک روند صعودی یا نزولی نقض شود. به محض نقض شدن یکی از این قوانین اساسی روند به مشکل می‌خورد. در صورت نقض هر دو قانون می‌توان بر اساس امواج شکل گرفته گفت که روند تغییر جهت داده است.

یک روند صعودی را در نظر بگیرید که سقف‌ها و کف‌های بالاتر تشکیل می‌دهد. هنگامی که این روند یک کف پایین‌تر از کف قبلی تشکیل می‌دهد می‌تواند هشدار باشد. اگر قیمت پس از آن یک سقف پایین‌تر از سقف قبلی نیز تشکیل دهد این بدان معنی است که روند در حال تغییر جهت است.

روند صعودی را در نظر بگیرید که در حال افزایش و نزول بیشتر است. وقتی نوسان پایین تری را کم می‌کند، این یک هشدار است. اگر قیمت پس از آن نوسان پایین را نیز بالا بکشد، این بدان معنی است که روند معکوس در حال انجام است.

این بدان معنا نیست که بازار نمی‌تواند دوباره به جهت حرکت قبلی برگردد و روند صعودی از سر گرفته شود؛ بلکه شواهد نشان می‌دهد که احتمال تغییر جهت روند وجود دارد. نمودار در زیر معکوس شدن پرایس اکشن از روند صعودی به روند نزولی و سپس دوباره به روند صعودی را نشان می‌دهد.

استراتژی معاملاتی پرایس ریجکشن

رد شدن قیمت یا پرایس ریجکشن زمانی رخ می‌دهد که قیمت سعی کند از یک سطح مهم عبور کند اما به دلیل نداشتن قدرت و مومنتوم معاملاتی کافی نتواند از آن عبور کند و دوباره تغییر جهت دهد.

رد شدن اغلب منجر به حرکت‌های شدید و سریع در جهت مخالف می‌شود. در این شرایط به نکات زیر توجه داشته باشید:

• نزدیک شدن قیمت به یک ناحیه قیمتی مهم (عرضه، تقاضا یا ناحیه شکست الگو).
• قیمت به ناحیه نزدیک می‌شود یا حتی به صورت مختصر از آن عبور می‌کند.
• مومنتوم قیمت کاهش یافته و قیمت در جهت معکوس حرکت می‌کند.
• شمع (کندل استیک) به طور معمول سایه بلندی ایجاد می‌کند.
• قیمت دوباره به سمت دیگر حرکت می‌کند و فرصتی برای ورود ایجاد می‌شود.

نمودار عرضه و تقاضای زیر چندین نمونه از رد شدن قیمت را نشان می‌دهد. در همه موارد زیر شمع‌ها سایه‌های بلندی دارند که نشان دهنده آخرین تلاش‌های ناموفق قیمت برای خروج از الگو است.

استراتژی پرایس اکشن رنکو (Renko)

نمودارهای رنکو از آجرهایی تشکیل می‌شود که در آن هر آجر جدید زمانی تشکیل می‌شود که قیمت به مقدار مشخصی حرکت کند. آجرها فقط در زوایای ۴۵ درجه تشکیل می‌شوند و تا زمانی که روند معکوس نشود به یک رنگ تشکیل می‌شوند. تغییر جهت روند زمانی است که قیمت دو آجر در جهت مخالف حرکت کند.

نمودارهای رنکو عملکرد خوبی در بازارهای روند دار دارند. اگر رنگ نمودار رنکو تغییر نکند و روند ادامه پیدا کند معامله‌گران باید در آن معامله بمانند. اما اگر رنگ نمودار تغییر کند شاید زمان خروج از پوزیشن باشد.

نمودار معکوس شدن پرایس اکشن که در بالا بررسی کردیم با استفاده از بلوک‌های رنکو در زیر مجدداً نمایش داده شده است. معامله‌گر بر اساس استراتژی این نمودار می‌توانست در تمام طول رالی صعودی که از ماه مارس شروع شد در معامله خود بماند.

استراتژی اسکالپینگ (Scalping) پرایس اکشن

اسکالپینگ یک استراتژی معاملاتی است که در آن تکلیف سود و زیان هر معامله به سرعت مشخص می‌شود زیرا معاملات معمولاً چند دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد. اسکالپینگ در فارکس ممکن است به معنای تعیین حد ضرر ۳ تا ۵ پیپی و هدف سودگیری ۵ تا ۱۰ پیپی باشد و در ارز دیجیتال هم سودهای بسیار کوتاه و کم مد نظر است.

در بازار سهام این روش ممکن است به معنای ریسک کردن چند سنت به ازای هر سهم یا سفارش برای به دست آوردن چند سنت باشد. اسکالپینگ شامل سریع ورود به پوزیشن و خروج از آن برای بهره‌مند شدن از حرکات اندک قیمت است. بسیاری از اسکالپرها معمولاً از نمودارهای ۱ دقیقه‌ای استفاده می‌کنند.

هدف استراتژی اسکالپینگ معامله کردن در جهت روند و در هنگام پولبک یعنی زمانی است که قیمت شروع به حرکت مجدد در جهت روند می‌کند. برای این کار، معامله‌گران برای تعیین زمان ورود به معامله به دنبال الگوهای پوشاننده (Engulfing) هستند.

مثلاً وقتی که یک شمع در جهت روند شمع قبلی شکل گرفته در جهت پولبک را می‌پوشاند. این اتفاق در هنگام پولبک‌ها اتفاق می‌افتد.

در زیر، پیکان‌ها الگوهای پوشاننده‌ای را نشان می‌دهند که سیگنالی برای ورود احتمالی به معامله در نمودار ۱ دقیقه ای زیر هستند. اگرچه این یکی از نمونه‌های یک استراتژی اسکالپینگ است اما می‌توان از تمام استراتژی‌ها و مفاهیم قبلی بحث شده در مورد پرایس اکشن استفاده کرد.

استراتژی پرایس اکشن در معاملات نوسانی (سویینگ تریدینگ)

هر یک از استراتژی‌های پرایس اکشن که در بالا ذکر شد را می‌توان به عنوان بخشی از استراتژی معامله‌گری نوسانی استفاده کرد. معامله‌گران در ترید نوسانی معمولاً از نمودارهای ۱ ساعته، ۴ ساعته و روزانه برای یافتن موقعیت‌های معاملاتی استفاده می‌کنند، اگرچه ممکن است برای یافتن نقاط دقیق ورودی خود از نمودارهای ۱۵ دقیقه‌ای یا ۵ دقیقه‌ای نیز استفاده کنند.

در زیر نمونه‌ای از عرضه و تقاضا، همراه با معامله بر اساس روند را بررسی می‌کنیم. نمودار زیر حاکی از روند کلی نزولی در تایم فریم ۴ ساعته است.

همانطور که می‌توانید تفسیر کنید قیمت شاهد رالی صعود بوده و یک سقف تشکیل می‌دهد سپس ریزش کرده و وارد یک روند نزولی کوتاه مدت می‌شود و سرانجام دوباره به سقف قبلی باز می‌گردد. با توجه به اینکه روند نزولی است و قیمت وارد ناحیه عرضه شده است می‌توان گفت که فرصت ورود به یک معامله شورت (فروش) ایجاد شده است.

اگر قرار باشد بگذارید قیمت وارد ناحیه عرضه شود قیمت اغلب از سقف قبلی می‌گذرد. اگر می‌خواهید یک معامله شورت بر روی سهام باز کنید می‌توانید در شرایطی وارد شوید که یک الگوی پوشاننده نزولی تشکیل شده یا قیمت برای مدتی تثبیت شده و در نهایت به سمت پایین شکسته می‌شود. پیکان تصویر زیر شکسته شدن تثبیت قیمت به سمت پایین را نشان می‌دهد.

حد ضرر و اهداف سودگیری در معاملات پرایس اکشن

با قرار دادن حد ضرر برای هر معامله می‌توانید ریسک معاملات‌تان را کنترل کنید. هنگام خرید و ورود به پوزیشن لانگ باید حد ضرر را پایین‌تر از کف قبلی قرار دهید. هنگام ورود به معاملات شورت (فروش) باید آن را بالاتر از سقف اخیر قرار دهید. این کار در هر دو مورد ریسک پایین آمدن یا بالا رفتن بیش از حد قیمت را محدود می‌کند.

در نمودارهای رنکو هنگامی‌که آجرها تغییر جهت دادند و رنگ آنها تغییر کرد از معامله خارج شوید.

معامله‌گران پرایس اکشن باید سود معاملاتشان را ذخیره کنند. این کار را می‌توان به روش‌های مختلف انجام داد. یکی از ساده‌ترین روش‌ها استفاده از نسبت ریسک به پاداش (Risk-reward Ratio) است. به عنوان مثال، اگر می‌خواهید در یک معامله اسکالپ ۰/۰۵ دلار به ازای هر سهم ریسک کنید باید در سود ۰/۱۰ دلاری به ازای هر سهم از معامله خارج شوید.

این نسبت ریسک به پاداش ۱:۲ است. نسبت‌های ۱/۵:۱ یا ۲:۱ در معاملات اسکالپ معمول است. در معاملات نوسانی نسبت ۳:۱ و بیشتر معمول است اما معامله‌گران می‌توانند نسبت ریسک به پاداش مورد نظرشان را خودشان تعیین کنند.

استفاده از خود پرایس اکشن از دیگر روش‌های تعیین نقطه خروج است. اگر با نزولی شدن روند وارد معامله‌ای می‌شوید تا زمان تغییر جهت روند در آن معامله بمانید.

شواهد ایجاد شده توسط پرایس اکشن در مورد تغییر جهت روند زمان خارج شدن از معامله را به معامله‌گر نشان می‌دهد. در صورت ورود به معامله در ناحیه عرضه می‌توانید با رسیدن به ناحیه تقاضا از آن خارج شوید. اگر در نزدیکی ناحیه تقاضا وارد معامله شدید می‌توانید با رسیدن قیمت به نزدیک ناحیه عرضه از معامله خارج شوید.

بهترین اندیکاتورها در معاملات پرایس اکشن

بسیاری از معامله‌گران پرایس اکشن در معاملات خود از اندیکاتورها استفاده نمی‌کنند اما برخی از آنها ممکن است برای شناسایی بهتر نقاط ورود، حد ضرر و اهداف قیمتی از اندیکاتورها استفاده کنند. این اندیکاتورهای تکنیکال همچنین ممکن است با بررسی منطقی اطلاعات قیمتی آنچه معامله‌گر در پرایس اکشن مشاهده می‌کند را تایید کنند.

فیبوناچی بازگشتی برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت

فیبوناچی بازگشتی روی نمودار از یک کف به یک سقف (در روندهای صعودی) یا از یک سقف به یک کف (در روندهای نزولی) رسم می‌شود. خطوط رسم شده توسط این اندیکاتور سطوحی را نشان می‌دهد که ممکن است قیمت تا آنها پولبک داشته باشد.

این سطوح شامل بازگشت ۲۳/۶، ۳۸/۲، ۵۰، ۶۱/۸، و ۱۰۰ درصدی است. در روندهای صعودی قوی پولبک‌ها معمولاً ضعیف هستند و اغلب فقط به سطح ۳۲/۸ درصد می‌رسند. در بیشتر روندها پولبک‌های بیش از ۵۰ و ۶۱/۸ درصدی معمول است.

نمودار زیر نشان دهنده روند صعودی متوسط ​​نفت خام است. از آخرین موج صعودی برای ترسیم فیبوناچی بازگشتی استفاده شده است. سطح ۱۰۰ درصدی به کف موج و سطح صفر درصدی به سقف موج مورد تحلیل باز می‌گردد زیرا قیمت در حال افزایش است. در صورت کاهش قیمت می‌توانید این روش را به صورت معکوس استفاده کنید.

منتظر یک پولبک بیشتر از ۵۰ درصدی باشید. سپس همانطور که قبلاً بحث شد منتظر یک سیگنال ورود به معامله باشید. پس از افت قیمت به زیر سطح ۶۱/۸ درصدی یک حرکت قوی صعودی وجود دارد. این یک سیگنال خرید احتمالی است.

شاخص مقاومت نسبی (RSI) برای شناسایی مومنتوم

شاخص مقاومت نسبی یا آر اس آی محل قرارگیری قیمت را در یک بازه‌ای ۱۴ دوره‌ای اخیر نشان می‌دهد. وقتی آر اس آی بالای ۷۰ درصد باشد، قیمت در بالای ناحیه‌ای است که در ۱۴ دوره گذشته معامله شده است. هنگامی‌که قیمت به زیر ۳۰ درصد برسد یعنی در پایین‌تر از ناحیه‌ای است که در ۱۴ دوره گذشته معامله شده است.

معامله‌گران برای گرفتن تایید در مورد ورود به یک معامله معمولاً منتظر می‌مانند تا قیمت در طول روند از این نواحی خارج شود. در طی روند صعودی معامله‌گران وقتی وارد معامله خرید می‌شوند که آر اس آی به زیر سطح ۳۰ رسیده و سپس به بالا رالی می‌کند.

در طی روند نزولی، معامله‌گران وقتی وارد معامله شورت یا فروش می‌شوند که آر اس آی به بالای ۷۰ برسد و سپس قیمت به پایین حرکت کند. برای تأیید این سیگنال‌ها معمولاً از سیگنال‌های دیگر پرایس اکشن نیز استفاده می‌شود.

در زیر همان نمودار نفت خام بالا را این بار با اضافه کردن اندیکاتور آر اس آی بررسی می‌بینید. در نمودار زیر آر اس آی به زیر سطح ۳۰ رسیده و دوباره به بالا رفته است. در عین حال پرایس اکشن و فیبوناچی بازگشتی نیز سیگنال‌های ورود به معامله را نشان می‌دهند.

اسیلاتور استوکاستیک (Stochastic) برای شناسایی تغییر جهت روند

از استوکاستیک می‌توان برای شناسایی نقاط بازگشت و تأیید سیگنال‌های پرایس اکشن استفاده کرد. روش استفاده از استوکاستیک مشابه آر اس آی است. این اندیکاتور از روند و دامنه معاملاتی چیست؟ دو خط استوکاستیک و خط سیگنال تشکیل شده است. خط سیگنال میانگین متحرک است بنابراین با سرعت کمتری حرکت می‌کند.

معامله‌گری که می‌خواهد بر اساس سیگنال پرایس اکشن وارد معامله شود می‌تواند منتظر بماند تا خط استوکاستیک از روی خط سیگنال عبور کند. اگر هدف او ورود به یک معامله لانگ باشد باید منتظر سیگنال پرایس اکشن و عبور خط استوکاستیک به بالای خط سیگنال باشند. استوکاستیک اطلاعاتی مشابه به آر اس آی را در نمودار نفت خام ارائه می‌دهد.

نکات کلیدی پرایس اکشن

ممکن است اندیکاتورها به تایید سیگنال‌های پرایس اکشن کمک کنند اما به طور معمول سیگنال‌های پرایس اکشن زودتر ظاهر می‌شوند. منتظر ماندن برای دریافت تایید از سوی این اندیکاتورهای تاخیری ممکن است به معنی ورود دیرتر به معامله و از دست دادن بخشی از سود بالقوه باشد، بنابراین، گرفتن این تأییدها به قیمت بخشی از سود معاملات خواهد بود.

همه چیز درباره دامنه نوسان بورس (آپدیت 1401)

در بازارهای بورسی، قوانین و مقرراتی وجود دارند که مانع از تقابل عرضه و تقاضا می‌شوند. دامنه نوسان در بورس، یکی از این قوانین است.

دامنه مجاز نوسان سهام، از قوانین مهمی است که به عنوان عامل کنترل در برابر نوسان قیمت سهام، کاهش تلاطم بازار و زیان سهامداران در اثر تصمیمات هیجانی استفاده می‌شود.

دامنه نوسان، در واقع محدودیتی است که برای قیمت هر سهم در نظر گرفته شده و در هر روز اشخاصی که قصد معامله دارند، تنها می توانند در این بازه قیمتی اقدام به خرید و فروش کنند.

برای درک بهتر مفهوم دامنه نوسان، به مثال زیر توجه کنید:

فرض کنید، امروز قیمت باز شدن سهمی 1000 تومان باشد؛ بنابراین، امروز آن سهم تنها می‌تواند سفارش‌هایی که با قیمتی در بازه 940 الی 1060 تومان است را سفارش‌گیری کند و هر سفارشی خارج از این قیمت (چه بیش‌تر و چه کم‌تر) جزء سفارش‌های غیرقابل قبول محسوب می‌گردد (سفارش‌ها، خارج از قیمت دامنه نوسان ثبت نمی‌شوند).

لازم به ذکر است که این میزان دامنه نوسان قیمت، برای افراد تازه‌کار و کم‌تجربه مفید است. اگر بازار دچار ضرر و زیان شود، این افراد ضرر سنگین را متقبل نخواهند شد. تمامی افرادی که دارای کد بورسی هستند، می‌توانند بر روی پروفایل خود قیمت مجاز و قیمت پایانی سهام شرکت‌های مربوطه را مشاهده کنند.

شما می‌توانید به راحتی دامنه نوسان قیمت را در یک روز با تمام جزئیات مشاهده نمایید. پس از آن، اگر قصد خرید سهام داشته باشید، با توجه به این میزان قیمت تخمین می‌زنید که نوسان قیمت سهام بین چه قیمتی تا چه قیمت خواهد بود.

دامنه نوسان بازار فرابورس

دامنه مجاز نوسان برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار فرابورس همانند بازار بورس است.

اما دامنه نوسان بازار پایه فرابورس با سایر محدودیت‌های نوسان قیمتی متفاوت است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

دامنه نوسان بازار پایه

دامنه مجاز نوسان قیمت سهام در بازار پایه با دامنه مجاز نوسان بازارهای بورس و فرابورس متفاوت است.

با توجه به تغییر قوانین بازار پایه در سال 1398 و به‌منظور افزایش شفافیت اطلاعات، شرکت‌های درج‌شده در بازار پایه فرابورس بر اساس شرایط پذیرش، در سه تابلوی پایه زرد ، نارنجی و قرمز قرار گرفتند که دامنه نوسان برای هر تابلو متفاوت است.

هر هفته یک حراج معاملاتی در روز دوشنبه از ساعت 12 تا 12:30 انجام می‌شود. دامنه نوسان در این حراج برای تابلوی زرد 6 درصد، تابلوی نارنجی 4 درصد و تابلوی قرمز 2 درصد است.

اما در دیگر روزهای معاملاتی هفته و روز دوشنبه قبل از ساعت 12، دامنه نوسان در تابلوی زرد 3 درصد، تابلوی نارنجی 2 درصد و تابلوی قرمز 1 درصد است.

مبنای تعیین آن، قیمت پایانی روزهای دوشنبه هر هفته است.

در جدول بالا، دامنه نوسان با توجه به رنگ هر تابلو مشخص شده است.

به عنوان مثال اگر قیمت پایانی سهمی در تابلوی نارنجی و در پایان روز دوشنبه پس از حراج 4 درصدی، 1000 تومان باشد، این نماد در طول هفته تا زمان حراج بعدی (ساعت 12 روز دوشنبه) در بازه 1020 تا 980 تومان خواهد بود.

بنابراین در طول هفته نمادهای درج‌شده در تابلوی نارنجی می‌توانند حداکثر 6 درصد (2+4) نوسان کنند. از این 6 درصد، 4 درصد آن بین ساعت 12 تا 12:30 روز دوشنبه و 2 درصد در سایر روزها است.

چه زمانی می‌توانیم شاهد حذف دامنه نوسان باشیم؟

دامنه مجاز نوسان در بازار بورس به صورت روزانه و همیشگی است.

اما براساس مقررات بازار سرمایه، در برخی از روزهای خاص و به دلیل رویدادهای حائز اهمیت برای شرکت، این قانون برداشته شده و سهم می‌تواند بدون نوسان قیمت معامله شود.

سه موقعیتی که منجر به حذف دامنه نوسان می‌شوند، به شرح زیر است:

• بازگشایی سهام پس از مجمع عمومی عادی سالانه برای تقسیم سود
• بازگشایی سهام پس از مجمع فوق‌العاده برای کاهش یا افزایش سرمایه
• بازگشایی پس از اعلام افزایش یا کاهش سود هر سهم (EPS) به شرط آنکه از 20 درصد بیشتر باشد.

مزایای حذف دامنه نوسان چیست؟

1. از بین رفتن بساط صف‌نشینی: موافقان حذف دامنه نوسان اعتقاد دارند در صورتی که این محدودیت وجود نداشته باشد، بازار سهام در زمان رشد و سقوط هیجانی، خیلی زودتر به تعادل می‌‌رسد و معاملات به حالت عادی بر می‌گردد.
2. بازار کارآمدتر: گروهی از مخالفان دامنه نوسان بر این باورند که وجود دامنه نوسان، منجر به کاهش کارایی بورس می‌شود؛ زیرا وقتی ارزش ذاتی سهم به دلیل انتشار اخبار و تغیـیر عوامل اقتـصادی کاهش یا افزایش می‌‌یابد، لازم است قیمت سهم نیز متناسب با آن تغییر کند و هرچه این دو فاکتور مهم به یکدیگر نزدیک‌تر باشند، بازار کاراتر خواهد بود.
3. افزایش حجم معاملات و نقدینگی سهام: در شرایط فعلی، بسیاری از سهامداران تمایلی به خرید سهام در صف فروش یا تمایل به فروش آن در صف خرید ندارند. این موارد با حذف دامنه نوسان کاملا معکوس می‌شوند؛ چراکه در این صورت زمانی که فشار عرضه افزایش یابد، سهامدار عمده به منظور حفاظت از دارایی‌‌های خود، با خرید سهام از ریزش قیمت آن روند و دامنه معاملاتی چیست؟ روند و دامنه معاملاتی چیست؟ جلوگیری می‌کند و شاهد افزایش حجم معاملات خواهیم بود.

معایب حذف دامنه نوسان چیست؟

1. ایجاد ضعف در قدرت تحلیل: موافقان دامنه نوسان بر این باورند که، در بازاری امکان حذف دامنه نوسان وجود دارد که از قدرت تحلیل بالایی برخوردار باشد و خرید و فروش اکثر معامله‌گران آن بر اساس تحلیل صورت بگیرد نه بر اساس شایعات و هیجانات.روند و دامنه معاملاتی چیست؟
2. وجود فرصت کافی برای ارزیابی اخبار: با وجود دامنه نوسان، سرمایه‌گذاران فرصت کافی دارند که اخبار مهم را مجددا ارزیابی کرده و به صورت آگاهانه معامله کنند. بنابراین وقوع اتفاقات احساسی و نسنجیده در بازار کاهش می‌یابد.
3. عدم وجود بازار گردان‌های حرفه‌ای: با حذف محدودیت دامنه نوسان، در صورتی که حجم معاملات در یک نماد پایین باشد و بازارگردان‌‌ها نتوانند به وظیفه خود به شکل بهینه عمل کنند، ممکن است قیمت سهام یک شرکت در عرض چند دقیقه ریزش سنگینی را تجربه کند.

منظور از دامنه نوسان نامتقارن چیست؟

با وجود اینکه از مدت‌ها قبل کارشناسان بازار سرمایه پیشنهاد افزایش دامنه‌ نوسان و حتی حذف آن را مطرح کره بودند؛ در بهمن سال 1399، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از اتخاذ تصمیم مهمی در جلسه شورای عالی بورس خبر داد؛ و آن هم ایجاد دامنه نوسان نامتقارن بود.

در این جلسه مقرر شد تا دامنه نوسان خرید و فروش سهام از منفی 2 تا مثبت 6 درصد تغییر کند و از روز 25 بهمن ماه همان سال، دامنه نوسان بورس تغییر کرد.

این تصمیم موافقان و روند و دامنه معاملاتی چیست؟ مخالفان بسیاری داشت؛ موافقان بر این باور بودند که اگر دامنه نوسان کاهش پیدا کند، رشد بازار تعدیل می‌شود و سقوط کمتری را نیز شاهد خواهیم بود؛ در نتیجه زیان کمتری به سرمایه‌گذاران تازه‌وارد می‌رسد.

اما مخالفان بر این باور بودند که افزایش دامنه نوسان، منجر به تعدیل رشد و کاهش سقوط ارزش بازار در بلندمدت نمی‌شود و صرفا در کوتاه‌مدت اثر روانی دارد. همچنین این گروه معتقد بودند که کاهش دامنه نوسان تاثیری بر سرعت رشد بازار نمی‌گذارد و حتی با افزایش دامنه نوسان، بازار شاهد نوسانات بیشتری می‌شود.

با این حال این دامنه نوسان نامتقارن هم تنها تا اردیبهشت سال بعد (1400) دوام داشت و دوباره دامنه نوسان به 5% بازگشت.

پس از آن طبق دستور سازمان بورس در 29 فروردین 1401، دامنه نوسان به 6% افزایش یافت.

در حال حاضر و در مصوبه سازمان بورس که در شهریور 1401 اعمال شد، دامنه نوسان بورس به 7% رسید.

سخن پایانی

با توجه به توضیحات داده شده؛ برخی از سرمایه‌گذاران معتقدند که با وجود مزایایی که دامنه نوسان دارد، اما روند طبیعی معاملات زیر سوال می‌رود و باعث می‌شود قیمت سهام تمایل به حرکت در محدوده قیمتی سقف و کف باشد؛ که این امر هیجان و تلاطم را در بازار افزایش داده و در بلندمدت باعث از بین رفتن اعتماد سرمایه‌گذاران خواهد شد.

بنابراین لازم است تا سیاستگذاران در این زمینه تمهیداتی را بیندیشند که ضمن دفاع از حقوق و منافع سهامداران خرد، بازار سرمایه نیز به سمت یک روند و دامنه معاملاتی چیست؟ روند و دامنه معاملاتی چیست؟ بازار رقابتی کامل سوق پیدا کند.

در این مقاله از مجله بورسینس، به توضیح دامنه نوسان بورس، کاربرد، مزایا و معایب آن پرداختیم. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید باشد.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

همه چیز درباره توقف و بازگشایی نمادهای بورسی

نمادهای معاملاتی در زمان‌های مختلف، در وضعیت‌های معاملاتی متفاوتی قرار می‌گیرند. برای مثال با قرارگیری نماد در وضعیت‌ توقف، امکان هیچ‌ نوع ثبت سفارش، حذف سفارش یا انجام معامله وجود ندارد.

در ادامه وضعیت‌های مختلف و قوانین مربوط به توقف و بازگشایی نمادهای بورسی و فرابورسی را بیشتر خواهیم شناخت

وضعیت نمادها را بشناسیم

قبل از هرچیز ابتدا باید وضعیت‌های مختلف نمادها را بشناسیم. نمادهای معاملاتی در بازار سرمایه به طور کلی در یکی از حالت‌های زیر قرار خواهند گرفت:

وضعیت مجاز

نمادی که در شرایط کاملا عادی معامله می‌شود، در وضعیت مجاز قرار دارد. در حالت مجاز ارسال سفارش‌، تغییر یا حتی حذف سفارش‌هایی که انجام نشده‌اند، امکان‌پذیر است. بنابراین در وضعیت مجاز، معاملات به صورت معمول انجام می‌شود و نشان‌دهنده عادی بودن شرایط معاملات سهام شرکت است.

وضعیت ممنوع

در این وضعیت همان طور که از نام آن مشخص است، هیچ معامله‌ای در نماد انجام نمی‌شود. در حقیقت امکان هیچ نوع ثبت یا حذف سفارش‌ وجود ندارد و به تبع آن، معامله‌ای نیز در سهم انجام نمی‌شود. نمادی که در وضعیت ممنوع قرار دارد احتمالا به زودی و در جلسه معاملاتی حاضر بازگشایی می‌شود.

وضعیت ممنوع-متوقف

وضعیت ممنوع-متوقف مشابه با وضعیت ممنوع، هرگونه ثبت یا حذف سفارش‌ را رد می‌کند. پس معامله‌ای نیز در نماد صورت نمی‌گیرد. در این حالت، مدت‌زمانی که نماد برای بازگشایی منتظر می‌ماند، با حالت قبل متفاوت است. همان طور که عنوان شد، نماد حاضر در وضعیت ممنوع احتمالا در همان جلسه معاملاتی بازگشایی می‌شود. اما نماد حاضر در وضعیت ممنوع-متوقف، باید پس از طی زمان بیشتر و انجام یکسری از فرآیندها، بازگشایی شود.

وضعیت مجاز-محفوظ

وضعیتی که امکان ثبت سفارش خرید یا فروش را در اختیارتان می‌گذارد اما تنها ثبت سفارش بدون انجام معامله! شاید از خود بپرسید پس وضعیت مجاز-محفوظ چه هدفی دارد؟ هدف از ورود نماد به وضعیت مجاز-محفوظ، کشف قیمت نماد است. گذر نماد از وضعیت ممنوع یا ممنوع-متوقف به وضعیت عادی و مجاز نیاز به کشف قیمت در مرحله مجاز-محفوظ دارد.

وضعیت مجاز-متوقف

در وضعیت مجاز-متوقف امکان ثبت سفارش جدید در نماد وجود ندارد. در حقیقت معامله‌ای در نماد انجام نمی‌شود اما قابلیت حذف سفارش‌های انجام نشده وجود دارد.

دلایل توقف نماد

در معاملات بازار بورس و اوراق بهادار، معمولا توقف و بازگشایی نمادهای بورسی و فرابورسی بنا به چند دلیل صورت می‌گیرد. در ادامه این چند دلیل را بیشتر می‌شناسیم:

برگزاری مجمع عمومی عادی فوق‌العاده یا مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت

همان طور که می‌دانید شرکت‌ها برای اتخاذ تصمیمات مهم، تصویب صورت‌های مالی، تقسیم سود، انتخاب بازرس یا حسابرس و. اقدام به برگزاری مجمع می‌کنند.

اگر مجمع عمومی عادی سالیانه برای به تصویب رساندن صورت‌های مالی شرکت یا تقسیم سود نقدی به سهامداران باشد، 1 الی 2 روز قبل از تاریخ برگزاری آن، نماد متوقف می‌شود. فرآیند بازگشایی نماد معاملاتی با روش حراج ناپیوسته صورت می‌گیرد. در این شرایط دامنه نوسان محدود خواهد بود.

در شرایطی دیگر، چنان چه هدف از برگزاری مجمع عمومی عادی مواردی مثل تقسیم سود نقدی یا تصویب صورت‌های مالی شرکت نباشد، نماد معاملاتی سهم با حراج ناپیوسته انجام می‌شود اما این حراج با محدودیت در دامنه نوسان همراه خواهد بود.

البته برگزاری مجمع عمومی به طور فوق‌العاده نیز، برای بازگشایی سهم شرایطی خاص ایجاد می‌کند. به این ترتیب که اگر هدف از مجمع فوق‌العاده تغییر میزان سرمایه شرکت باشد، برای بازگشایی نماد از روش حراج ناپیوسته و بدون در نظر گرفتن محدودیت در دامنه نوسان، استفاده می‌شود. برای هر دلیل دیگری به غیر از تصمیم‌گیری در خصوص افزایش سرمایه، بازگشایی نماد با حراج ناپیوسته و محدودیت دامنه نوسان حداکثر تا 2 روز پس از افشای تصمیمات مجمع، انجام می‌شود.

افشای اطلاعات با اهمیت

افشای روند و دامنه معاملاتی چیست؟ اطلاعات با اهمیت گروه الف نماد سهم را متوقف می‌کند. پس از آن بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان و در روز معاملاتی بعد انجام می‌شود.

افشای اطلاعات با اهمیت در گروه ب نیز موجب توقف معاملات در نماد می‌شود. بازگشایی نماد معاملاتی سهم با حراج ناپیوسته و محدودیت دامنه نوسان همراه خواهد بود. نماد معاملاتی در همان جلسه معاملاتی یا حداکثر روز بعد بازگشایی می‌شود.

نوسان 50 درصدی سهم

گاهی خرید و فروش در نماد معاملاتی شرکتی به دلیل قانون نوسان 50 درصدی متوقف می‌شود. در این شرایط حداکثر تا 2 روز معاملاتی پس از توقف معاملات، نماد با حراج ناپیوسته و محدودیت در دامنه نوسان بازگشایی می‌شود.

نوسان بیش از 20 درصد

اگر طی 5 روز معاملاتی، قیمت پایانی نماد بیش از 20 درصد نوسان داشته باشد، معاملات سهم متوقف می‌شود. در این قانون تفاوتی بین نوسان مثبت یا منفی وجود ندارد. در این حالت نماد برای 60 دقیقه در وضعیت سفارش‌گیری قرار می‌گیرد.

عدم اطمینان به صحت معاملات و دستکاری بازار

اگر در روند معاملات نماد شرکت، نسبت به عدم استفاده از اطلاعات نهانی یا دستکاری قیمت اطمینان وجود نداشته باشد، سازمان بورس می‌تواند برای توقف و بازگشایی نمادهای بورسی و فرابورسی اقدام کند. بازگشایی با حراج ناپیوسته و محدودیت دامنه نوسان انجام می‌شود.

چگونه دلیل متوقف شدن نماد را پیدا کنیم؟

دلایل مربوط به تغییر وضعیت نمادها، مدت زمان توقف و زمان بازگشایی آن‌ها، توسط ناظر بازار به اطلاع فعالان بازار می‌رسد. علاوه بر این، در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به آدرس اینترنتی tsetmc.com و در صفحه نماد، وضعیت فعلی آن نماد درج شده است.

در صفحه نماد، دلیل توقف یک نماد ذکر می‌شود. به این منظور باید پیام ناظر بازار را بررسی کنید. در صفحه نماد و در قسمت پیام ناظر بازار، پیام‌های سابق ناظر نیز موجود است که توسط آن می‌توانید دلایل تغییر وضعیت‌های گذشته نماد را بررسی کنید.

گاهی در ساعت‌ معاملاتی بازار مشاهده می‌شود که نماد شرکتی متوقف است. یافتن دلایل توقف و زمان از سرگیری عادی معاملات، برای معامله‌گران بسیار مهم است. در این متن دلایل مهم و اساسی توقف و بازگشایی نمادهای بورسی و فرابورسی را به طور کلی عنوان کردیم. فراموش نکنید که تمام اطلاعیه‌های مربوط به هر نماد را می‌توانید از منبع عنوان‌شده بررسی کنید و برای خرید و فروش سهام مورد نظر بهتر تصمیم بگیرید.

دامنه نوسان بورس از امروز تغییر می‌کند

تهران - ایرنا - هفته گذشته هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مصوب کرد تا دامنه نوسان قیمت‌ها در بورس از امروز (یکم اردیبهشت‌ماه) تغییر و به مثبت ۶ و منفی سه روند و دامنه معاملاتی چیست؟ درصد افزایش پیدا کند.

به گزارش روز چهارشبنه ایرنا، با شتاب گرفتن روند نزولی شاخص بورس، تصمیمات مهمی از سوی مسوولان حاضر در بازار سرمایه برای کاهش نوسان های ایجاد شده در بازار، کاهش ترس سهامداران از تداوم روند نزولی بازار و ضرر و زیان های سهامداران اعمال شد که در این راستا تغییر دامنه نوسان بورس از منفی و مثبت پنج به مثبت ٦ و منفی دو تاثیرگذارترین تصمیمی بود که در میان مصوبه های شورای عالی بورس قرار داشت.

به دنبال تصمیمات جدید اتخاذ شده، در جلسه ۱۸ بهمن‌ماه ۹۹ شورای عالی بورس مقرر شد تا از ۲۵ بهمن‌ماه دامنه نوسان خرید و فروش سهام از مثبت و منفی پنج به منفی ۲ تا مثبت ۶ درصد تغییر کند.

این تصمیم از اواخر بهمن ماه در بازار به اجرا در آمد و تا حدودی توانست از شدت نگرانی سهامداران برای از دست دادن سرمایه آنها بکاهد.

با اجرای چنین مصوبه ای در بازار اکثر کارشناسان اظهارنظرهای مختلفی را نسبت به این تصمیم شورای عالی بورس مطرح کردند و معتقد به حذف دامنه نوسان بورس برای ایجاد هر چه زودتر تعادل در معاملات بازار بودند و بارها اعلام کردند که بازار برای آنکه بتواند هر چه زودتر به روند واقعی خود بازگردد باید اقدام به حذف یا افزایش دامنه نوسان کند تا مدت اصلاح زمانی شاخص بورس به زمان کوتاه تری تبدیل شود.

بعد از مطرح شدن چنین نظراتی از سوی فعالان حاضر در بازار، گمانه زنی هایی برای روند و دامنه معاملاتی چیست؟ تغییر دوباره دامنه نوسان بورس به مثبت و منفی ٦ شنیده شد که این امر منجر به ترس سهامداران و شتاب در روند نزولی شاخص بورس در بازار شد، این در حالی است که این اقدام به مرحله اجرا نرسید و خبر موثقی از آن در بازار منعکس نشد.

با ایجاد شک و تردید سهامداران در بورس از ضرر و زیان های احتمالی و ایجاد هیجان برای خروج از این بازار، بار دیگر تکلیف دامنه نوسان برای مدتی معین از سوی هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مشخص شد و اعضای هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار اقدام به تغییر دوباره دامنه نوسان از منفی دو تا مثبت ٦ به منفی سه تا مثبت ٦ کردند.

«محمدعلی دهقان‌دهنوی»، رییس سازمان بورس پس از اعلام این خبر درباره زمان اعمال تغییر دامنه نوسان در بازار گفت: از آنجا که این موضوع پس از سه روز کاری قابل اعمال است، از ابتدای اردیبهشت دامنه نوسان جدید اعمال می‌شود و تا پایان اردیبهشت برقرار است، سپس سازمان بورس نسبت به افزایش تدریجی و مجدد تصمیم‌گیری می‌کند.

براساس وعده داده شده، دامنه نوسان از امروز (چهارشنبه) تغییر می کند و مطابق مصوبه هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار دامنه نوسان قیمت سهام در کلیه نمادهای معاملاتی در بورس تهران و بازارهای اول و دوم فرابورس تا اطلاع ثانوی به مثبت ٦ و منفی سه درصد تغییر می کند.

بازار بی روند

بازار سرمایه این روزها، تحت‌تاثیر اخباری مانند احیا یا عدم‌احیای برجام، ورود خودرو به بورس‌کالا و شروع مسیری برای پایان‌ یافتن قیمت‌گذاری دستوری، گزارشات ماهانه شرکت ها، نوسانات قیمتی کامودیتی‌‌‌‌‌ها، تغییرات نرخ بهره و. است. عواملی که یک روز رنگ نماگرهای بورس را قرمز و روز دیگر، سبز می‌کنند.

طی روز جاری خبر مهمی به بازار مخابره نشد و وضعیت متعادل و رو به مثبتی در کلیت بازار حاکم بود و حدود 58 درصد نمادها در محدوده مثبت بازار به معامله رسیدند. گزارش ماهانه اکثر شرکت ها منتشر شده و از ابتدای هفته شاهد جهت گیری نمادهای با عملکرد مطلوب هستیم. در این بین گزارشات دیزیلی ها، اوره ای، بیمه و بانکی و صنایعی که مربتط با حذف ارز 4200 تومانی هستند می درخشد. این گزارشات موجب ایجاد تقاضا در برخی از این نمادها شده و رشد های خوبی در این سهم ها مشاهده می شود.

در برآیند معاملات امروز شاهد خروج 21.5 میلیارد تومان نقدینگی اشخاص حقیقی از سهام و ورود 57.5 میلیارد به صندوق های با درآمد ثابت بودیم. ارزش معاملات خرد نسبت به روز گذشته با کاهش 6 درصدی همراه شد و به 3 هزار و 122 میلیارد تومان رسید.

وضعیت معاملات صنایع

همانطور که گفته شد بازار امروز در اکثر گروه ها به صورت متعادل سپری شد و در این بین صنایعی نظیر زراعت، غذایی، انبوه سازی و فراکابی ها با رشد همراه شدند. در اوره ای ها نمادهای خراسان و شپدیس رشد فروش بسیار بالایی را تجربه کرده اند و با توجه به صعود قیمت اوره در بازار های جهانی از وضعیت بنیاد خوبی برخوردار هستند. همچنین نمادهای قطعه ساز مثل خاور و خدیزل با فروش های بالایی که ثبت می کنند، احتمالا با تحولات سودآوری در سال پیش رو همراه باشند و همین انتظارات است باعث سقف شکنی های قیمتی در این نمادها شده است.

دامنه نوسان 7 درصدی

از امروز دوشنبه ۷ شهریور ماه ۱۴۰۱، دامنه نوسان قیمت در تمامی نمادهای معاملاتی سهام در بازار اول (تابلوی اصلی و فرعی) بورس اوراق بهادار تهران و بازار اول فرابورس ایران، از مثبت/ منفی ۶ به مثبت/ منفی ۷ درصد و در تمامی نمادهای حق تقدم سهام در بازار اول از مثبت/منفی ۱۲ درصد به مثبت/منفی ۱۴ درصد روند و دامنه معاملاتی چیست؟ افزایش یافت.

از بورس کالا چه خبر

تالار محصول های صنعتی و معدنی بورس کالای ایران امروز دوشنبه 7 شهریور، میزبان عرضه 2 هزار و 370 تن مس مفتول، 40 تن مس کاتد، 17 هزار تن ورق فولادی، 160 تن مفتول آلومینیوم، 218 هزار و 450 تن شمش بلوم، 400 تن شمش آلیاژی آلومینیوم، 100 تن سیم و مفتول مسی و 51 کیلوگرم شمش طلا بود.
همچنین 80 هزار تن تختال، 200 تن سولفورمولیبدن ، 30 هزار تن وکیوم باتوم و 495 تن پلی وینیل کلراید در تالار حراج باز عرضه می شد.

وضعیت صندوق های سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری یکی از روش های غیر مستقیم سرمایه گذاری در بازار سرمایه میباشند که افراد می تواند با انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری در بلندمدت از بازدهی قابل قبولی برخوردار باشند. یکی از مهمترین عاملی که میتواند برای انتخاب بهترین صندوق منجر شود، اختلاف NAV روز و ابطال صندوق می باشد و هر چقدر این دو عدد بهم نزدیک باشد نشان دهنده بازارگردانی مناسب صندوق می باشد.

مقاله پیشنهادی: تحلیل و بررسی سودآوری شصدف