نقره یکی از فلزات گران بها به شمار می رود و بیشتر کاربردهای آن نیز ناشی از قابلیت های آن به عنوان یک فلز گران بها و همچنین قابلیت رسانایی بالای آن است. در سال های اخیر بیشترین مصرف نقره به ترتیب در بخش صنعت (به ویژه صنایع الکترونیک) ، ساخت جواهرات و لوازم تزئینی، تولید سکه و مدال، عکاسی و ساخت ظروف و لوازم غذاخوری بوده است. از دیگر کاربردهای نقره می توان به ساخت آینه و دوربین، به عنوان کاتالیزور فرایندهای شیمیایی، ملغمه پرکردن دندان و ساخت برخی سازهای موسیقی اشاره کرد. ضمن اینکه سکه ها و شمش های نقره برای سرمایه گذاری و به عنوان پناه امن سرمایه به کار می روند.
تولید جهانی نقره در سال ۲۰۱۰ بیش از ۲۲ هزار تن بوده که بیشتر از ۵ برابر تولید طلاست. بهای این فلز هم در ماه مارس ۲۰۱۷ بیش از ۱۸ دلار برای هر اونس تروا معادل بیش از ۲ میلیون تومان برای هر کیلوگرم بوده است که تقریباً یک هفتادم بهای طلاست. در طول یکصد سال اخیر قیمت نقره از یک پانزدهم تا یک صدم قیمت طلا متغیر بوده است.
مکزیک با ۴۵۰۰ تن بزرگترین تولیدکننده نقره جهان است و پرو و چین با اختلاف کمی پس از استفاده از طلا و نقره در مبادلات آن قرار می گیرند. در سال ۲۰۱۰ استرالیا، شیلی، بولیوی، آمریکا، لهستان، روسیه و آرژانتین به ترتیب در رتبه های چهارم تا دهم تولید نقره قرار دارند.
پول های کاغذی و انواع آن
اسکناس ها تکه هایی خاص از کاغذ هستند که با اشکال و نقوش ویژه مزین شده اند و بر هر یک ازآن ها اعداد صحیحی» نوشته شده که قدرت خرید آن ها بدان بستگی دارد البته معمولا در قبال این اسکناس ها به نسبت خاصی که قانون تعیین می کند فلزات گران بهایی (چون طلا و نقره در بانک مرکزی و یا محلی مخصوص) نگهداری می شود (که در واقع پشتوانه ی پول کاغذی به حساب می آید).
اسکناس ها یا به طور مستقیم توسط حكومت ها تولید می گردد و یا هم ستادها و سازمان هایی با کسب مجوز از آنها بدین کار همت می گمارند و سعی می کنند تا این نوع از پول ها میان مردم متداول گردد. امروزه این گونه پول ها آنقدر رایج شده که در تمامی حکومت های معاصر مورد استفاده ی عمومی قرار می گیرد. البته دلیل این امر گسترش حوزه ی معاملات داخلی و خارجی انسان ها و پاسخگو نبودن پول های فلزی به مطالبات جنبش اقتصادی نوین است.
اسکناس ها از همان اعتباری برخوردارند که پول های فلزی دارا می باشند زیرا هر دوی آنها واسطه ای جهت مبادلات اقتصادی به حساب می آیند و هرچند پول های کاغذی (اسکناس ها) چیزی جز تعهد پرداخت محسوب نمی شوند اما مشاهده می کنیم که امروزه همانند پول های فلزی (دینار و درهم) کاربرد دارند و انسان ها نه تنها به وسیله آن نیازهای روزمره ی خود را تأمین می کنند بلکه دیون و قرض های خویش را نیز به وسیله ی آن پرداخت می نمایند. [۱]
پول های کاغذی منحصرا به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از:
- پول های کاغذی ثابت: همواره مقدار خاصی طلا یا نقره به صورت پول یا شمش در بانک ها نگهداری می شود و برای جریان داشتن راحت این پول ها (که به صورت فلز هستند) مدارک که از قیمت و ارزش معادل آنها در جامعه برخوردار است جایگزین آن ها در مبادلات می گردد. به تعبیری دیگر پول های کاغذی ثابت همان پول های فلزی هستند که جهت سهولت حمل و نقل بدین شکل درآمده اند و هرچند خود به طور ذاتی جنبه ی مصرفی ندارند اما نمادی برای پول های فلزی محسوب می شوند.
- پولهای کاغذی پشتوانه: به اسناد و مدارکی که برای شخص امضا کننده ی خود تعهدآور می باشند و به موجب آنها بایستی این شخص مبلغی که روی آن سند مرقوم شده را به حامل این سند پرداخت نماید، اسناد یا پول های پشتوانه می گویند. چک های تضمین شده که با کسب مجوز از حکومت، توسط بانک ها صادر می شود از این نمونه پول ها هستند که البته معادل آن مبلغ در بانک صادر کننده، فلزاتی گرانب ها (از جنس طلا یا مانند آن) نگهداری می شود و همواره به موجب قانون، نسبت میان موجودی بانک و پول های کاغذی مذکور کنترل می شود تا نه تنها (تأدیه ی) پول های مذکور ضمانت شود بلکه بانک ها و عامه ی مردم و اقتصاد عمومی نیز از آن بهره مند گردد.
- پول های کاغذی اضطراری: این گونه از پول ها که تبدیل آنها به طلا و نقره امکان پذیر نمی باشد به دو نوع تقسیم می شوند که عبارتند از:
- پولهای اضطراری دولتی (یا حکومتی): این نوع از پول ها را حكومت ها در مواقع غیر عادی و ضروری صادر می کنند و هرچند توسط آنها به عنوان پول هایی اصلی معرفی می شود اما قابلیت تبدیل به فلزهای نفیسی (چون طلا و نقره) را ندارد و در قبال آنها سرمایه یا موجودی دیگری از نوع پول های فلزی (نزد بانک یا نهادی دیگر) نگهداری نمی شود.
- پول های اضطراری بانکی: هرگاه به موجب قانون، بانک صادرکننده ي پول کاغذی از تبديل آن به فلزی نفیس (چون طلا و غیره) معاف گردد، به پول کاغذی مذکور (که پشتوانه ای از نوع پول های فلزی ندارد) پول اضطراری بانکی می گویند. [۲]
پس از جنگ جهانی اول اکثریت حکومت ها و دولت ها برای تأمین نیازهای مبادلاتی خود در داخل به چنین نظامی روی آورده و پول های اضطراری بانکی را میان ملت های خویش رایج کردند و هدف آنها این بود که با پس اندازکردن فلزهای نفیسی چون طلا و نقره مبادلات خارجی و بهره برداری های خویش را از آن رونق بخشند. [۳] شایان ذکر است پول های کاغذی اضطراری از ارزش ذاتی برخوردار نیستند بلکه قانونگذار برای أنها قیمت و ارزشی را تعیین می کند که تنها تا مدت زمانی که میان مردم مبادله می شوند آن ارزش را دارا هستند و به محض آنکه قان ونگذار اعتبار آنها را ملغی اعلام کرد دیگر ارزش نداشته و مردم نیز در مبادلات خود از آنها بهره نخواهند برد. این در حالی است که پول هایی که قابلیت تبدیل به پول های فلزی را دارند (و در واقع پشتوانه ای اینچنین را دارا هستند) همواره ارزش خود را حفظ کرده و میان قیمت قانونی آنها و قیمت ذاتی آنها به عنوان کالا جمع می گردد. [۴]
برای شناخت و معرفی پولهای کاغذی و کاربرد آنها ناچار بودیم پیش از پرداختن به حکم شرعی در زکات چنین پولهایی، مقدمه ی فوق را متذکر شویم.
به راستی آیا پول های کاغذی از حکمی متفاوت با پول های فلزی در زمینه ی زکات برخوردار است؟چه تفاوتی میان آن دو در حکم زکات وجود دارد؟
هم‌داستانی تالار نقره‌‌ای با نوسانات اونس
هفته گذشته به دلیل افزایش قیمت جهانی طلا معاملات سکه با رشد مواجه شده و توانست تقاضای خوبی را تجربه کند. در نخستین روز هفته گذشته نیز با رشد 50 درصدی روبه‌رو شد. قیمت هر اونس طلا در اواسط هفته گذشته با 0.2 درصد افزایش به بیش از 1.172 دلار رسیده است. این در حالی است که قیمت طلا روز قبل از آن به کمتر از 1.157 دلار رسید که پایین‌ترین رقم از ۵ فوریه بوده است.
به گزارش «تعادل»، بر اساس این گزارش تازه‌ترین آمارهای اقتصادی در امریکا نشان میدهد که فعالیت بخش خدمات در ماه نوامبر به بالاترین سطح در یک سال اخیر رسیده است. انتشار این آمارها نشانگر بهبود اوضاع اقتصادی امریکا بوده و احتمال افزایش نرخ بهره فدرال رزرو در نشست دسامبر را بیشتر کرده است.
به‌اعتقاد تحلیلگران اقتصادی تقویت ارزش دلار و افزایش احتمالی نرخ بهره فدرال رزرو امریکا، مهمترین موانع برای افزایش بیشتر قیمت طلا به شمار میرود.
به گزارش «تعادل» به نقل از رویترز، مقام‌های فدرال رزرو امریکا روز دوشنبه هفته گذشته تاکید کردند که سیاست‌های مالی و اقتصادی ترامپ به این معنا نیست که اقتصاد امریکا هم‌اکنون با بحران روبه‌رو است بلکه این سیاست‌ها احتمالا می‌تواند موجب تحریک رشد و رونق اقتصادی شود.
پیش‌بینی میشود در صورتی که فدرال رزرو امریکا نرخ بهره را افزایش دهد، نرخ بهره اوراق قرضه 10ساله این کشور نیز طی ماه‌های آینده با رشد بیشتری روبه‌رو خواهد شد. جیمز بولارد، رییس فدرال رزرو سنت لوییس نیز تاکید کرد: سیاست‌های ترامپ به شرطی می‌تواند موجب رشد و رونق اقتصادی امریکا شود که بهره‌وری را در اقتصاد این کشور افزایش دهد.
تازه‌ترین آمارهای منتشر شده نشان میدهد که میزان ذخایر طلای صندوق اس‌پی‌دی‌آر با 0.04 درصد کاهش به ۸۶۹ تن رسیده است. به نظر می‌رسد وضعیت تقاضای فیزیکی در بازارهای نوظهور نیز تاثیر زیادی بر قیمت طلا خواهد داشت.
تحلیل تکنیکال اونس طلا
در تایم ماهانه با توجه به کاهش چشمگیری که بعد از انتخابات امریکا صورت گرفت، قیمت طلا توانست به سطوح برگشتی در قیمت نزدیک شود و این دو سطح تنها امید خریدار برای برگشت قیمت به سمت بالا خواهد بود و از دست رفتن سطح برگشتی ۱۰۴۵ قیمت به کانال ۱۰۰۰ دلاری نفوذ خواهد کرد.
اما در صورتی که از سطح ۱۱۴۱ یا از ۱۰۴۵ برگشت را تایید کند، با توجه به تکنیک قیمتی و با بررسی‌های انجام شده، هدف اول این برگشت در بلندمدت و در تایم ماهانه ۱۴۲۸ و اهداف میانی به ترتیب ۱۲۲۶ - ۱۳۰۸ و ۱۳۶۸ در نظر گرفته میشود. طی روز شنبه هفته گذشته (13 آذر 1395) حجم معاملات آتی سکه در بورس کالای ایران به رقم ۹ هزار و ۵۹۹ قرارداد و ارزش آن به 159 میلیارد تومان رسید که نسبت به معاملات هفته قبل از آن، رشد ۵۰ درصدی را تجربه کرد.
دادوستد معاملات نخستین روز هفته گذشته در حالی آغاز شد که اخبار مثبت بر اخبار منفی غلبه کرد تا بازار ارز و دلار با روند متفاوتی فعالیت خود را آغاز کنند. این در شرایطی بود که اونس روند متفاوتی را طی معاملات روز جمعه تجربه کرد به‌طوری‌که طی این روز قیمت طلا در آغاز مبادلات جمعه در آستانه انتشار آمارهای وزارت کار امریکا با افزایش نسبی روبه‌رو شد و به ۱۱۷۵ دلار رسید.
بر این اساس روز گذشته قیمت سکه تحویل دی ماه با افزایش 0.87 درصدی به قیمت یک میلیون و ۱۳۳ هزار تومان رسید. از سویی قرارداد تحویل اسفند نیز با قیمت یک میلیون و ۱۴۶ هزار تومان معامله شد و 0.77 درصد افت داشت. این در شرایطی است که سکه تحویل اردیبهشت سال آتی با افزایش قیمت 0.07 درصدی با نرخ یک میلیون و ۱۶۲ هزار تومان به فروش رسید.
همچنین سررسید تیر سال آینده با نرخ یک میلیون و ۱۷۶ هزار تومان معامله شد و رشد 0.45 درصدی را به ثبت رساند و در پایان نیز سررسید شهریورماه با افزایش 0.63 درصدی با قیمت یک میلیون و ۱۹۷ هزار تومان معامله شد. همچنین سه‌شنبه هفته گذشته (16 آذرماه سال 1395) حجم معاملات آتی سکه در بورس کالای ایران به ۴ هزار و ۶۴۵ قرارداد و ارزش آن به 45.5 میلیارد تومان رسید. بر این اساس روز گذشته قیمت سکه تحویل دی‌ماه با افزایش 0.12 درصدی به قیمت یک میلیون و ۱۳۹هزار تومان رسید. از سویی قرارداد تحویل اسفند نیز با قیمت یک میلیون و ۱۵۴ هزار تومان معامله شد و0.12 درصد رشد داشت.
این در شرایطی است که سکه تحویل اردیبهشت سال آتی با افزایش قیمت 0.07 درصدی با نرخ یک میلیون و ۱۷۰ هزار تومان به فروش رسید. همچنین سررسید تیر سال آینده با نرخ یک میلیون استفاده از طلا و نقره در مبادلات و ۱۸۵ هزار تومان معامله شد و رشد 0.12 درصدی را به ثبت رساند و در پایان نیز سر رسید شهریورماه با افزایش 0.08درصدی با قیمت یک میلیون و ۲۰۳ هزار تومان معامله شد. به این ترتیب هر 5 سررسید دی، اسفند، اردیبهشت، تیر و شهریورماه با روندی مثبت روبه‌رو بودند.
در همین حال در بازار نقدی قیمت هر قطعه سکه بهار آزادی طرح قدیم طی روز گذشته بدون تغییر با قیمت ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار ریال و هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید با ۶ هزار ریال کاهش، ۱۱ میلیون و ۳۵۷ هزار ریال فروخته شدند. همچنین هر قطعه نیم‌سکه بهار آزادی بدون تغییر نسبت به دیروز به قیمت 5میلیون و ۹۶۰ هزار ریال فروش رفت، اما ربع‌سکه با کاهش ۱۰ هزار ریالی به قیمت 3 میلیون و ۹۰ هزار ریال به خریداران عرضه شد.
قیمت سکه گرمی نیز با یک هزار تومان افت در این روز 191 هزار تومان به فروش رسید.
همچنین روز گذشته اتحادیه طلا قیمت اونس جهانی طلا را با ۶ دلار و ۴۰ سنت افزایش نسبت به روز قبل یک هزار و ۱۷۱ دلار و ۵۰ سنت و قیمت طلای ۱۸عیار را یک میلیون و ۱۲۳ هزار و ۴۱۰ ریال برآورد کرده است.
همچنین حجم معاملات گواهی سپرده سکه طلا در بورس کالای ایران طی معاملات امروز به ۲۴ سکه به ارزش 27.1 میلیون تومان رسید.
مضرات پزشکی طلا برای مردان
استفاده طولانی از طلا روی تمام هورمونهای مردان به ویژه هورمونهایی که از ناحیه هیپوفیز در بدن پخش می شود تأثیر منفی می گذارد و در آن میان می توان به کاهش ترشح تستسترون و کمبود اسپرماتوزوئید، در نهایت کاهش قدرت جنسی و در نتیجه عقیم شدن آنها اشاره کرد.
با وجود اتفاق نظر مراجع در حرام بودن استفاده از طلا برای مردان، استفاده از این فلز در بین آقایان رو به افزایش است، تأملی در مضرات استفاده از طلا برای مردان، گواهی برای اثبات علت حرام شمردن آن برای مردان در دین مبین اسلام است.
به گزارش خبرنگار مهر، در استفتا از دفتر آیت الله مکارم شیرازی در مورد حکم استفاده از طلا برای مردان، پاسخ چنین است: زینت به طلا براى مردان به هر رنگى که باشد (حتى طلاى سفید) جایز نیست و نماز خواندن با آن باطل است، ولى استفاده از پلاتین که فلز دیگرى است اشکالى ندارد.
براساس استفتای خبرنگار مهر از نمایندگی دفتر آیت الله وحید خراسانی نیز عنوان شد: در حالت عادی استفاده مردان از زینت طلا گناه محسوب می شود و در حال نمازخواندن اضافه برگناه موجب باطل شدن نماز هم خواهد شد. این درحالی است که میان طلای سفید و زرد تفاوتی نیست اما استفاده از پلاتین بلااشکال است.
در این گفتگوی تلفنی با دفتر آیت الله خراسانی همچنین تأکید شده است: حکمت برخی احکام ذکر شده است اما درباره برخی احکام حکمتی ذکر نشده است.
در استفتای تلفنی خبرنگار مهر از نمایندگی دفتر آیت الله جعفر سبحانی نیز اعلام شد: حکم استفاده طلا برای مردان حرام است و میان طلای سفید و زرد نیز تفاوتی وجود ندارد، حتی اگر از نظر پزشکی راه حلی هم برای آن ایجاد شود این حکم شرعی به قوت خود باقی است.
همچنین در استفتا از دفتر آیت الله نوری همدانی نیز تأکید شد: طلا چه سفید باشد، چه زرد استفاده از آن برای مردان حرام اعلام شده است اما استفاده از پلاتین بلامانع است.
ویژگیهای فلز طلا
جواد ملکوتی خواه مسئول گروه نانو فناوری سبز در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با ویژگیهای طلا به عنوان یک فلز، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن و عارضه هایی که استفاده از آن برای مردان ایجاد می کند، به تحقیقات متعددی اشاره کرد که طی سالهای مختلف در کشورهای غربی درباره مضرات استفاده از طلا انجام شده است.
جواد ملکوتی خواه گفت: طلا، عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با نشان Au، لاتین aurum و عدد اتمی 79 وجود دارد. طلا فلزی نرم، براق، زرد رنگ، چکش‌خوار، قابل انعطاف است که به دو صورت یک ظرفیتی و سه ظرفیتی وارد واکنشهای شیمیایی می شود و به علت اینکه با هیچ ترکیب شیمیایی واکنش ندارد، پایدارترین فلز در طبیعیت شناخته شده و تنها دو واکنش شیمیایی کلر و تیزاب سلطانی هستند که می توانند روی طلا تأثیر بگدارند.
وی افزود: طلا از واژه سانسکریتJval گرفته می شود واژه آنگلوساکسون آن gold و به لاتین aurum گفته می شود. از دوران هیروگلیف مصری از 2600 قبل از میلاد در کتاب عهد عتیق فلز طلا برای اولین بار به عنوان یک فلز درخشان با ارزش مورد اشاره قرار می گیرد.
این محقق و پژوهشگر اظهار داشت: طلا بعنوان نمادی برای پاکی، ارزش، سلطنت درجهان شناخته شده است و کیمیاگران که طلا را خدای فلزات معرفی می کردند و تمام آرزویشان این بود که فلزاتی چون مس را به طلا تبدیل کنند. این نکته قابل توجه است که این آرزو تحقق یافته است، در سالهای اخیر دانشمندان روسی توانسته اند با استفاده از یک مکانیسم طبیعی و استفاده از سیستم بیولوژیکی بدن مرغ مس را به طلا تبدیل کنند. یکی از توانمندیهای نانوفناوری این است که آرزوهای کیمیاگران را چون رسیدن به اکسیر جوانی و تبدیل مس به طلا تحقق بخشیده است.
وی در رابطه با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی طلا گفت: فلز طلا به عنوان زیبا ترین، قابل انعطاف ترین و چکش خوارترین فلز جهان شناخته شده است. اگر کل طلای پالایش شده در جهان را چکش کاری کرده و گردهم جمع کنیم به یک مکعب یکپارچه با هر ضلع به طول 20 متری تبدیل می شود. طلای بومی هشت تا ده درصد نقره دارد. این مقدار می تواند کم و زیاد شود و برای همین طلا با رنگهای مختلف به وجود می آید. هرچه مقدار نقره بیشتر شود رنگ طلا سفیدتر و جرم ویژه آن کمتر می شود. آلیاژهای مختلفی چون مس، آهن و آلومینیوم با طلا ترکیب می شود و رنگهایی چون قرمز، سبز و ارغوانی را به وجود می آورد.
ملکوتی خواه یاوآور شد: بیشترین مصرف طلا در ضرب سکه و جواهرات است و برای مبادلات پولی استفاده می شود. به علت هدایت الکتریکی خوب و مقاومت خود در برابر فرسایش و سایر ویژگیهای این فلز، طلا به عنوان مهمترین فلز در صنایع پیشرفته (High-tech) مورد استفاده قرار می گیرد. همانند نقره که با جیوه مخلوط می شود و برای پرکردن دندان استفاده می شود ترکیب طلا و جیوه نیز می تواند ماده محکمی برای مصرف دندانپزشکی فراهم کند.
وی اضافه کرد: درجدیدترین استفاده طلا از نانومواد طلا، نمک طلا است که در مقیاس نانومتریک است که برای مصارف بیولوژیکی و پزشکی استفاده می شود و در درمان سرطانها و بیماریهای کبدی کاربرد دارد. از نمکهای خاص طلا برای درمان رماتیسم مفصلی استفاده می کنند. طلا به عنوان یک منعکس کننده خوب برای نور است، از این رو از طلا یا ورقه های بسیار نازک آن به عنوان محافظ سطح بسیاری از ماهواره ها استفاده می کنند. چرا که ماهواره ها در برابر نورهای مادون قرمز ماورای بنفش و نورستارگان تحت تأثیر قرار گرفته و می تواند در برنامه ها اختلال ایجاد کند کشیدن یک سطح نازک از طلا می تواند به انعکاس این نور کمک کند.
مسئول گروه نانوفناوری سبز تصریح کرد: بدن انسان طوری است که فلز طلا و همینطور نقره و پلاتین را جذب نمی کند به این معنا که ترکیبات طلا چندان سمی نیست اما براساس گزارشهای منتشر شده 50 درصد بیماران ورم مفاصل که با داروهای ایزوتوپ طلا درمان شده اند دچار آسیبهای کلی بر کبد شده اند این تحقیق تنها در حد گزارش بوده و تا کنون مستنداتی در این رابطه ارائه نشده است.
مضرات استفاده از طلا برای مردان
وی در ارتباط با مضرات استفاده از طلا برای آقایان اضافه کرد: از نظر پزشکی طلا روی گلبولهای قرمز خون مردان اثرگذار است و سیستم ایمنی بدن آنها را دچار مشکل می کند.
ملکوتی خواه گفت: وقتی طلا با پوست مردان تماس پیدا کند ، یونهای آن وارد بدن می شود چرا که در ساختار چربی پوست آقایان و خانوم تفاوتهایی است. مقدار چربی پوست آقایان کمتر است از این رو، طلا به راحتی می تواند به صورت یون از پوست مردان عبور کرده و در کبد آنها موجب اختلال شود.
وی گفت: در تحقیقات انجام شده در سال 2010 در ونکوور کانادا مشخص شد طلا دارای خاصیت شبه القایی است که بر پوست و خون مردان اثر منفی دارد می تواند علاوه بر اثر منفی در کبد، موجب غلظت خون شده و به مرور زمان به امراض قلبی و سکته برای آقان منتهی می شود.
نقره آرامش بخش است
وی با اشاره به عارضه دیگری که از طریق استفاده از طلا برای مردان ایجاد می شود گفت: مسئله تحریکات عصبی از دیگر عوارض است. دکتر احمد صبور اردوبادی در کتاب " بهداشت در اسلام" این مسئله را مورد اشاره قرار داده است و نتایج تحقیقات دانشمندان را منعکس کرده است. طلا می تواند روند فعالیت ارگانیسم مردان را تسریع کند و به تحریکات عصبی منتهی شود، برخلاف طلا نقره برای مردان ایجاد آرامش می کند.
تأثیر طلا بر عقیم شدن
وی تأکید کرد: استفاده طولانی از طلا روی تمام هورمونهای مردان به ویژه هورمونهایی که از ناحیه هیپوفیز در بدن پخش می شود تأثیر منفی می گذارد و در آن میان می توان به کاهش ترشح تستسترون و کمبود اسپرماتوزوئید، در نهایت کاهش قدرت جنسی و در نتیجه عقیم استفاده از طلا و نقره در مبادلات شدن آنها اشاره کرد.
جواد ملکوتی خواه با اشاره به تحقیقاتی که در سال 1970 انجام شده گفت: در این تحقیقات مشخص شده است که شیرمادرانی که از طلا استفاده می کنند در سیستم جنسی نوزادان جمع می شود اما این امر برای نوزادان دختر صادق نیست. به طوری که 70 تا 105 نانوگرم طلا در یک میلی لیتر مایعی که اسپرم در آن وجود دارد به شدت تحرک و رشد اسپرم را دچار اختلال می کند.
وی اضافه کرد: از میان دیگر عوارضی که طلا برای مردان ایجاد می کند می توان به تحقیقاتی اشاره کرد که در سال 1990 در آمریکا انجام شده است. محققان با مطالعه روی افرادی که با طلا ارتباط دارند به این نتیجه رسیده اند که طلای موجود در بدن آنها باعث ایجاد اختلالات هورمونی شده و هورمونهای پرولاکتین و FSH بیشترین تأثیر منفی را از طلای موجود در بدن آنها گرفته و بیشترین تجمع طلا در دستگاه تناسلی مردان مشاهده شده است.
استفاده از طلا و نقره در مبادلات
اسم: نقره (دختر) (فارسی) (تلفظ: noqre) (فارسی: نقره) (انگلیسی: noghre)
معنی: فلزی سفید رنگ و گران بها، ( از سغدی ) ( در شیمی ) فلزی گران بها، نرم، و سفید با جلای فلزی که در ساختن زیور آلات، آینه و، بکار می رود، سیم، آینه و بکار می رود، نرم و سفید که در ساختن زیورآلات، آینه، و به کار می رود
برچسب ها: اسم، اسم با ن، اسم دختر، اسم فارسیلغت نامه دهخدا
( نقرة ) نقرة. [ ن َ رَ ] ( ع اِ )چاهک پشت خسته خرما. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). چاهک هسته خرما. ( ناظم الاطباء ). || چیز اندک ،یقال : مااثابه نقرة؛ یعنی پاداش نداد ترا چیزی. و این را جز به نفی استعمال نکنند. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ) ( از ناظم الاطباء ). || واحد نقر است. ( از اقرب الموارد ). به معنی یک بارانگشتک زدن. ( از ناظم الاطباء ). رجوع به نَقر شود.
نقرة. [ ن َ ق ِ رَ ] ( ع اِ ) هر زمین بلند در زمین نشیب. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ).زمین بلندبرآمده در زمین نشیب. ( ناظم الاطباء ). || ( ص ) شاة نقرة؛ گوسپند نقره زده. ( منتهی الارب ). گوسپند مبتلا به بیماری نقر. ( ناظم الاطباء ). تأنیث نَقِر. ( از اقرب الموارد ). رجوع به نُقَرَة شود.
نقرة. [ ن ُرَ ] ( ع اِ ) گوِ گرد خرد در زمین. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). گودی گرد در زمین. ( ناظم الاطباء ). گودال مستدیر کوچک در زمین. گودالچه مستدیر. ( از اقرب الموارد ). ج ، نُقَر، نِقار. || مغاکچه بالای پس گردن. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). گودی پس گردن. ( ناظم الاطباء ). منقطع القمحدوة فی القفا. ( بحر الجواهر ) ( اقرب الموارد ): نقرةالقفا؛ مغاک قفا. ( مهذب الاسماء ). || مغاک. مغاکچه. گو. گودال. ( یادداشت مؤلف ). || چاهک و فرورفتگی پشت هسته خرما. ( از اقرب الموارد ). || مغاک چشم. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). وقب العین. ( بحر الجواهر ) ( اقرب الموارد ). || سوراخ کون. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از بحر الجواهر ) ( از اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ). || جای بیضه نهادن مرغ. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ). جای تخم گذاشتن مرغ. ( ناظم الاطباء ). ج ، نُقَر. || پاره زر و سیم گداخته. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از ناظم الاطباء ). قطعه مذاب از طلا و نقره . ( از اقرب الموارد ). زر و سیم گداخته.( مهذب الاسماء ). سیم. فضه. لجین. ( یادداشت مؤلف ).
نقرة. [ ن ُ ق َ رَ ] ( ع اِ ) بیمارئی است در پای یا پهلوی گوسپند. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). بیماری که در پهلوی گوسفند پدید آید. ( ناظم الاطباء ). مرضی است که در پای گاو و گوسفند پدیدآید و آن التواء عرقوبین است. ( از اقرب الموارد ).
نقرة. [ ن ِ رَ ] ( ع اِمص ) مراجعه کلام میان دو نفر. ( از ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). نقره. مخاصمت در کلام. ( یادداشت مؤلف ).بیشتر بخوانید .فرهنگ فارسی
( اسم ) ۱ - فلزی است درخشنده و براق که بخوبی صیقل پذیر است و بهتر از همه اجسام نور را منعکس میکند . از این رو در ساختمان آینه ها بکار میرود. بعبارت دیگر آینه ورقه بسیار نازکی از نقره است که بوسیله یک صفحه شیشه یی نگهداری میشود . وزن مخصوص نقره ۱٠/۵ است و در حرارت ۹۶٠ درجه ذوب میگردد و در ۲٠٠٠ درجه میجوشد و بهتر از همه فلزات حرارت و برق را هدایت میکند . نقره از مس نرم تر و از طلا سخت تر است . نقره خالص بر اثر ناخن خط بر میدارد علامت وزن اتمیش در حدود ۱٠۸ است . نقره بسیار چکش خوار و قابلیت تورق آن نیز زیاد است تا آنجا که ورقه هایی بضخامت ۳/۱٠٠٠ میلی متر از نقره میتوان ساخت و همچنین قابلیت مفتول شدنش بسیار است بطوریکه با ۱/۱٠٠ گرم نقره میتوان مفتولی بطول ۲۶٠ متر تهیه کرد . نقره در برابر عوامل شیمیایی بخوبی مقاومت میکند و همیشه یک ظرفیتی است و میل ترکیبی آن بسیار کم است. اکسیژن و بخار آب بر آن اثری ندارند. از اسیدهای سرد و رقیق تنها اسید سولفید ریک بر نقره اثر میکند و جوهر شوره نیز بدون حرارت بر نقره اثر دارد . نقره با هالوژن ها و گوگرد نیز ترکیب میشود. بازها بر نقره اثری ندارند. در ترکیب جوهر شوره و نقره نیترات نقره و بخار اکسید ازت حاصل میشود در صنعت نقره برای تهیه وسایل مختلف و آب نقره کاری و آینه سازی بکار میرود ( در آینه سازی ممکنست از ورقه های بسیار نازک نقره یا احیائ املاح نقره و یا تجزیه الکتریکی املاح نقره استفاده کرد ) . چون نقره خالص نرم است و بزودی تغییر شکل میدهد برای اینکه بتوانند آنرا در موارد مختلف بکار برند از آن آلیاژهایی با مس تهیه میکنند . عیار سکه معمولا ۹٠ نقره و بقیه مس است . مهمترین مواد معدنی نقره سولفور نقره یا آرژیروز و کلرور نقره یا نقره شاخی است سیم : . و اصناف ظروف واوانی نقره و زر پیشکشی چند بموقف عرض رسانید . ۲ - چاهک . ۳ - چاهک پس گردن انسان در منتهای موی سر : وان سوختگی بدستهاشان نقره شده نقره قفاشان . ( تحفه العراقین ) ۴ - ( صفت ) خالص سره : بهر آنست این ریاضت وین جفا تا بر آرد کوره از نقره جفا . ( مثنوی ) یا نقره خام . سیم خالص بی غش . یا نقره زر خرید . آسمان نقره گون ( که خریدار زر خورشید است ) : هوسهای این نقره زر خرید بسا کیسه کز نقره و زر خرید . ( نظامی ) یا نقره باهن رسیدن . از نیکی ببدی و از فراغت بریاضت و از خوشی بغم رسیدن .
فلزی قیمتی سپید رنگ که از جهت ارزش پس از زر قرار دارد . سیم خالص گداخته که انفغده نیز گویند .فرهنگ معین
فرهنگ عمید
فلزی سفیدرنگ، براق، چکش خور، و رسانای قوی حرارت و الکتریسیته که در حرارت ۹۲۴ درجۀ سانتی گراد ذوب می شود که می توان از آن ورقه های نازک یا مفتول های باریک درست کرد و برای ساختن مسکوکات، ظرف های گران بها، و آب نقره دادن به فلزات به کار می رود و برای محکم تر شدن آن را با مس ترکیب می کنند و به صورت آلیاژ به کار می برند، سیم.
* نقرۀ شاخ دار: سیم شاخ دار، نقرۀ پاکیزه و بی غش، نقرۀ خالص.دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] نقره (قرآن). نقره، فلزى قیمتى و سپید رنگ است که از جهت ارزش، پس از زر قرار دارد
••• نقره، کالاى ارزشمند قبل از اسلام و وسیله تبادل اقتصادى و خرید و فروش. وَ الَّذِینَ یَکْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا یُنْفِقُونَها فِی سَبِیلِ اللَّهِ .
توبه/سوره۹، آیه۳۴.
••• ترک انفاق نقره در راه خدا، موجب گرفتارى به عذاب دردناک جهنم:وَ الَّذِینَ یَکْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا یُنْفِقُونَها فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِیمٍ یَوْمَ یُحْمى عَلَیْها فِی نارِ جَهَنَّمَ فَتُکْوى بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ هذا ما کَنَزْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ فَذُوقُوا ما کُنْتُمْ تَکْنِزُونَ.
توبه/سوره۹، آیه۳۴.
••• رواج پول نقره براى مبادلات اقتصادى، در جامعه عصر اصحاب کهف:أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحابَ الْکَهْفِ . قالُوا . فَابْعَثُوا أَحَدَکُمْ بِوَرِقِکُمْ هذِهِ إِلَى الْمَدِینَةِ فَلْیَنْظُرْ أَیُّها أَزْکى طَعاماً فَلْیَأْتِکُمْ بِرِزْقٍ مِنْهُ .
کهف/سوره۱۸، آیه۹.
.دانشنامه عمومی
نقره یا سیم یک عنصر شیمیایی با علامت Ag است. نقره فلزی نرم، سفیدرنگ، براق و جذاب است که در بین تمام عناصر، بالاترین میزان رسانایی الکتریکی و در بین تمام فلزات بیشترین میزان رسانایی گرمایی را دارد. نقره در طبیعت هم به صورت خالص و هم به صورت آلیاژ طبیعی همراه با طلا و دیگر فلزات و هم در برخی سنگ های معدنی یافت می شود. بیشترین تولید نقره جهان به عنوان جانبی از استخراج مس، نیکل، سرب و روی به دست می آید.نبو
نقره یکی از فلزات گران بها به شمار می رود و بیشتر کاربردهای آن نیز ناشی از قابلیت های آن به عنوان یک فلز گران بها و همچنین قابلیت رسانایی بالای آن است. در سال های اخیر بیشترین مصرف نقره به ترتیب در بخش صنعت (به ویژه صنایع الکترونیک) ، ساخت جواهرات و لوازم تزئینی، تولید سکه و مدال، عکاسی و ساخت ظروف و لوازم غذاخوری بوده است. از دیگر کاربردهای نقره می توان به ساخت آینه و دوربین، به عنوان کاتالیزور فرایندهای شیمیایی، ملغمه پرکردن دندان و ساخت برخی سازهای موسیقی اشاره کرد. ضمن اینکه سکه ها و شمش های نقره برای سرمایه گذاری و به عنوان پناه امن سرمایه به کار می روند.
تولید جهانی نقره در سال ۲۰۱۰ بیش از ۲۲ هزار تن بوده که بیشتر از ۵ برابر تولید طلاست. بهای این فلز هم در ماه مارس ۲۰۱۷ بیش از ۱۸ دلار برای هر اونس تروا معادل بیش از ۲ میلیون تومان برای هر کیلوگرم بوده است که تقریباً یک هفتادم بهای طلاست. در طول یکصد سال اخیر قیمت نقره از یک پانزدهم تا یک صدم قیمت طلا متغیر بوده است.
مکزیک با ۴۵۰۰ تن بزرگترین تولیدکننده نقره جهان است و پرو و چین با اختلاف کمی پس از آن قرار می گیرند. در سال ۲۰۱۰ استرالیا، شیلی، بولیوی، آمریکا، لهستان، روسیه و آرژانتین به ترتیب در رتبه های چهارم تا دهم تولید نقره قرار دارند.دانشنامه آزاد فارسی
نَقَرِه
از اصطلاحات قدیمی در موسیقی ایران. به معنای ضرب و جمع آن نَقَرات است. مراغی در جامع الالحان در این باره چنین آورده است: «. بر وَتَری (سیمی) سیر نغمات کنند و به هر یک نَقَره یا زیادت از آن که بر آن وتر زنند نقره ای دیگر یا زیادت از آن بر مطلق وتری دیگر لازم دارند یا نقره ای بر وتری و دو نقره بر وتری دیگر. ». در واژه نامۀ موسیقی ایران تألیف ستایشگر نیز تعریف نَقَره این گونه آمده است: «عجم را ضربی است که آن را دور فاختی نام نهند و زمان دور او بیست نقره باشد بر وزن مُفَتِعُلن فَعِلُن، مفتعلن فعلن».نقره (فلزات). عنصری فلزی، برّاق، فوق العاده چکش خوارو مفتول شدنی، به رنگ سفید، با نمادAg ، عدد اتمی47، و جرم اتمی نسبی107.868. در طبیعت، در کانی ها و نیز به صورت فلز آزادیافت می شود. سولفیدهاکانی های عمده نقره اند و از طریق گداختن با سرب آن را از کانی هایش استخراج می کنند. از نظر رسانایی گرمایی و الکتریکی بهترین رسانای فلزیاست. ترکیبات مفید آن کلریدو برومیدند. این ترکیبات در مجاورت نور سیاه می شوند و جزء اصلی امولسیون های عکاسیاند. نقره به منزلۀ فلزی زینتی در جواهرسازی، ساخت ظروف و کارد و چنگال، ضرب سکه، و برای آبکاری، ساخت کلیدهای الکتریکی، و نیز در دندان پزشکی و به صورت لحیمکاربرد دارد. بشر این عنصر را از دوران ماقبل تاریخ استخراج می کرده است.
دیدگاه ها و نظریات بازرگانی بین الملل (1)
کشورهای مختلف از دیر باز برای به دست آوردن نیازها و دستیابی به کالاها و خدمات سایر کشورها به مبادله‌ی خارجی پرداخته اند. انگیزه‌های اصلی بازرگانی بین‌الملل در گذشته، تأمین نیازهای جامعه و سودجویی محسوب می‌شدند؛ اما امروزه اهداف مهم سیاسی و اقتصادی دیگری هم در این قلمرو مطرح می‌باشد.
کشورهای مختلف از دیر باز برای به دست آوردن نیازها و دستیابی به کالاها و خدمات سایر کشورها به مبادله‌ی خارجی پرداخته اند. انگیزه‌های اصلی بازرگانی بین‌الملل در گذشته، تأمین نیازهای جامعه و سودجویی محسوب می‌شدند؛ اما امروزه اهداف مهم سیاسی و اقتصادی دیگری هم در این قلمرو مطرح می‌باشد.
اولین نظریه‌ای که در اواسط قرن هفدهم و در انگلستان در مورد تجارت بین‌الملل ارائه شده، نظریه‌ی سوداگری نام دارد. این نظریه که به نام مرکانتیلیسم شهرت یافت، ذخایر طلا و نقره را به عنوان پایه ثروت ملی و عاملی تعیین‌کننده در برقراری مبادلات خارجی کشورها می‌دانست. این نظریه سیاست تشویق صادرات و کاهش واردات و در نهایت افزایش تراز تجاری کشورها را مورد تأکید قرار داده است. نظریه‌پردازان معتقد بودند که هر کشوری باید کوشش کند تا بیشتر صادر نماید و کمتر وارد نماید تا در نهایت به مازاد تراز بازرگانی دست یابد. از آنجائی که وسیله پرداخت بین المللی طلا یا نقره بود، بنابراین مازاد تراز تجاری کشور به افزایش ذخایر فلزات قیمتی از جمله طلا و نقره می‌انجامید که به نوبه خود موجب افزایش ثروت ملی و تقویت جایگاه اقتصادی کشور در عرصه جهانی می‌گردید. سوداگران از دخالت دولت در اقتصاد و تجارت خارجی در راستای کنترل واردات و افزایش مازاد تراز پرداخت‌ها پشتیبانی می‌کردند. آنها به بزرگ بودن حجم مبادلات خود اهمیت زیادی نمی‌دادند اما فزونی صادرات بر واردات همواره مورد توجه آنان بوده است. در همین راستا با برقراری محدودیت‌های وارداتی مانند تعرفه گمرکی و غیره و حمایت از صادرکنندگان موافق بودند.
پس از پیدایش مکتب کلاسیک اقتصاددان‌ها به بحث در مورد نقاط ضعف نظریه‌ی مرکانتیلیسم پرداختند. یکی از آنها به نام دیوید هیوم موضوع تراز تجاری را که یکی از جنبه‌های نظریه مرکانتیلیسم می‌باشد را مورد نقد قرار داده است. وی اذعان داشت هنگامی که انگلستان در تجارت با فرانسه به مازاد تجاری دست می‌یابد بر موجودی طلای او افزوده میشود که این خود به افزایش حجم پول و بالا رفتن سطح تقاضا در این کشور می‌انجامد. این رویدادها باعث گران شدن کالاهای صادراتی کشور مذکور گردیده و در نتیجه تقاضای خارجیان برای این کالاها رو به کاهش میرود.
نتیجه‌ی نهایی این تحلیل این ست که مازاد تراز بازرگانی یک کشور نمی‌تواند امری دائمی باشد زیرا منجر به افزایش حجم پول، بالا رفتن تقاضا، گران شدن کالاها برای خریدارن خارجی و در نهایت کاهش صادرات آن کشور میگردد. بدیهی است که با ادامه‌ی روند جهانی شدن اقتصاد، اعتبار این نظریه بیش از پیش روبه افول خواهد گذاشت.
بنیانگذار مکتب اقتصاد کلاسیک یعنی آدام اسمیت نیز مبادلات تجاری بین ملت‌ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و با مطرح نمودن نظریه برتری مطلق و تقسیم کار بین المللی به کشورها توصیه نموده است که منابع اقتصادی خود را در زمینه کالاهایی به کار برند که در تولید آنها نسبت به سایر کشورها از مزیت مطلق برخوردارند و همچنین کالاهایی را وارد نماید که کشورهای دیگر نسبت به او برتری دارند. از دیدگاه آدام اسمیت هنگامی که کشوری در تولید یک کالا نسبت به کشورهای دیگر کارایی بالاتری داشته باشد آنگاه در عرصه‌ی تجارت به برتری مطلق دست می یابد. او معتقد بود که یک کشور هیچگاه نباید کالایی را در داخل تولید کند که می‌تواند آن را از خارج ارزان‌تر خریداری نماید.
نظریه‌ی مزیت مطلق آدام اسمیت اگر چه به درک رفتار کشورها در مبادلات بین المللی کمک زیادی نموده است، اما سؤالاتی را در ذهن اقتصاددان‌های پس از اسمیت مطرح نمود. یکی از این سئوالات این بود که اگر یک کشور در تولید همه کالاها نسبت به سایر کشورها برتری مطلق داشته باشد آنگاه چه نقشی در مبادلات بین المللی می‌تواند دارا باشد. دیدگاه اسمیت این بود که چنین کشوری نمی‌تواند در مبادلات خارجی منافعی بدست آورد پس احتمالاً در این مبادلات شرکت نخواهد کرد.
پس از مدتی دیوید ریکاردو با بررسی و نقد تئوری مزیت مطلق نشان داد که این دیدگاه درست نیست. ریکاردو در کتاب اصول اقتصاد سیاسی که در سال 1817 منتشر شد ادعا نمود که وقتی کشوری در تولید همه کالاها از برتری مطلق برخوردار باشد می‌تواند کالاهایی را که در آنها بیشترین کارآیی را دارد تولید و صادر کند و در مقابل کالاهایی را که کارآمدی کمتری در آنها دارد از خارج وارد نماید. با اجرای چنین سیاستی این کشور هم از مبادلات خارجی منافعی کسب خواهد کرد. نظریه ریکاردو یکی از کارامد ترین نظریات در شرح پدیده های بازرگانی بین الملل است و نواقص سایر نظریات با بازگشت به دیدگاه ریکاردو تحلیل و مشخص میگردد.
تئوری ریکاردو این نکته را مورد تاکید قرار میدهد که مزیت نسبی کشورها در تولید و تجارت کالاها ناشی از تفاوت در بهره‌وری آن هاست. این که آیا هند نسبت به ایران در تولید برنج برتری دارد یا کشور غنا از کره‌ی جنوبی در تولید کاکائو کارآمدتر است یا نه به این بستگی پیدا میکند که این کشورها تا چه اندازه منابع خود را با بهره‌وری بالا به کار می‌گیرند. هکچر در سال 1919 و اهلین در سال 1933 بر پایه بررسی‌های خود نظریه دیگری را در زمینه مزیت نسبی ارائه نمودند. این دو اقتصاددان سوئدی چنین استدلال نمودند که مزیت نسبی از تفاوت در میزان بهره‌مندی کشورها از منابع ملی (عوامل طبیعی تولید) حاصل میشود. منظور آنها از این عوامل به طور مشخص زمین و کار و سرمایه بود. کشورها از نظر میزان برخورداری از منابع طبیعی متفاوت هستند و در نتیجه هزینه‌های عوامل تولید آنها هم متفاوت میگردد. هر چه یک عامل تولید فراوان‌تر باشد هزینه تامین آن هم کمتر خواهد بود. بر پایه نظریه هکچر و اهلین کشورها کالاهایی را صادر میکنند که در تولید آنها از عوامل تولید فراوان کشور به میزان زیادی استفاده شده است و در مقابل کالاهایی را وارد میکنند که در تولید آنها عوامل کمیاب آن کشور زیاد به کار رفته باشد. تئوری هکچر و اهلین کوشیده است تا الگوی تجارت بین الملل را آن گونه که در عرصه اقتصاد جهانی مشاهده می‌کنیم توضیح دهد.
از طرف دیگر استدلال لئونتیف این بود که بر اساس نظریه وفور عوامل با توجه به این که امریکا منابع مالی بیشتری نسبت به سایر کشورها در اختیار داشت، انتظار می رفت که صادرکننده کالاهای سرمایه‌بر و در مقابل واردکننده کالاهای کاربر باشد. اما بر خلاف تصور مشاهده می‌شد که صادرات این کشور کمتر از وارداتش از کالاهای سرمایه‌بر تشکیل گردیده‌اند. نتایج مطالعات لئونتیف با پیش‌بینی‌های نظریه هکچر ـ اهلین مغایرت پیدا کرد از این رو آن را معمای لئونتیف نامیدند. بر پایه‌ی تحلیل‌ها شاید بهترین راه برای حل این معما این باشد که به نظریه‌ی ریکاردو برگردیم. در این نظریه تفاوت‌های بهره‌وری در کشورها الگوهای تجارت بین‌المللی را تشکیل می‌دهند. به کمک این نظریه میتوان این گونه استدلال کرد که امریکا به این علت صادرکننده‌ی هواپیماهای تجاری و واردکننده‌ی اتومبیل است که در تولید هواپیما نسبت به اتومبیل کارامدتر است یا بهره‌وری بالاتری دارد نه صرفاً به خاطر اینکه از عوامل تولید مورد نیاز هواپیما به وفور برخوردار است.
این نظریه در دهه 1960 توسط ریموند ورنون ارائه شده و تنها می‌تواند اتفاقات و پدیده‌های موجود در بازرگانی بین الملل را در همان برهه که ایالات متحده آمریکا تنها کشور مبدأ اختراعات صنعتی بود؛ توضیح دهد. لیکن از نظر تئوریک و برای درک بهتر مفاهیم تجارت بین‌الملل مطالعه آن مفید است. طبق این نظریه مرکزیت تولید بین‌المللی تکنولوژی‌های جدید ابتدا از امریکا به اروپا و سپس به کشورهای آسیایی تازه صنعتی شده انتقال می‌یابد و با گذشت زمان کشوری که خود ابداع‌کننده و صادر کننده کالاهای جدید بود به یک کشور واردکننده تبدیل میشود. بدیهی است هنگامی که کالاهای جدید دستخوش این تغییر و تحولات می‌شوند و از مرحله بلوغ به بعد تولید و صادراتش در اختیار کشورهای گروه سوم یا کشورهای تازه صنعتی شده قرار می‌گیرد؛ آنگاه شرکت‌های پیشتاز امریکایی با سایر کشورهای پیشرفته صنعتی تمرکز خود را بر توسعه محصولات جدیدتری می‌گذارند و باز در مراحل اولیه تولید و عرضه آنها برای خود موقعیت انحصاری ایجاد نموده و از فرصت‌های بازار به خوبی استفاده می‌نمایند. پس از مدتی همان تغییر و تحولات که برای محصولات قبلی رخ داده بود برای محصولات اخیر هم تکرار شده و فرایند مذکور ادامه می‌یابد.
در این مرحله شرکت‌های تولیدکننده امریکایی ترجیح می‌دادند که عملیات تولیدی خود را در داخل انجام دهند. متمرکز نمودن این عملیات در داخل کشور به چند دلیل زیر صورت گرفته است:
1- با توجه به عدم اطمینان‌ها و ریسک‌هایی که در ارائه محصولات جدید نهفته است، شرکت‌ها کوشیده‌اند تا فعالیت‌های تولید خود را در بازار داخلی و مرکز تصمیم‌گیری شرکت متمرکز سازند.
2- خریداران کالاهای جدید (کالاهای گرانقیمت) معمولاً حساسیت کمتری نسبت به قیمت داشته و قیمت تاثیر زیادی بر میزان تقاضا ندارد، پس انتقال تأسیسات تولید به مناطقی که هزینه‌های تولید در آنجا پائین‌تر است مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
3- میزان تقاضا برای این محصولات در سایر کشورها عمدتاً به گروه‌های پر درآمد محدود میشود و آنقدر زیاد نیست که نزدیک کردن عملیات تولیدی به بازارهای خارجی را توجیه کند. تولیدکنندگان هم ترجیح می‌دهند که این کالاها را در این مرحله با قیمت گرانتری عرضه نمایند و از نرخ سودآوری بالاتری برخوردار گردند.
4- در سایر کشورهای صنعتی تقاضا به کندی رشد نموده و در حدی نیست که سرمایه گذاری داخلی را برای تولید و عرضه این محصولات توجیه کند.
به تدریج تقاضا برای این گونه کالاها در کشورهای صنعتی اروپا مانند انگلستان، فرانسه، آلمان و ژاپن هم رو به افزایش خواهد گذاشت و در این کشورها هم سرمایه‌گذاری داخلی برای تولید و عرضه این محصولات آغاز می‌گردید. در ضمن شرکت‌های پیشتاز امریکایی هم بخشی از عملیات تولیدی خود را به این کشورها انتقال می‌دهند که خودبخود باعث کاهش صادرات مستقیم امریکا به اروپا خواهد شد. در این مرحله قیمت به عنوان یک عامل مهم در روند تقاضا مطرح می‌گردید. در این جا نقش هزینه‌های تولید در فرایند رقابت حساس‌تر شده و به دلیل پائین‌تر بودن هزینه دستمزد نیروی کار در کشورهای صنعتی اروپا نسبت به امریکا تولیدکنندگان اروپایی و شرکت‌های چند ملیتی می‌توانند کالاهای مذکور را با قیمت تمام شده پائین‌تری تولید و عرضه نمایند و بخشی از تولیدات خود را به امریکا صادر کنند.
مرحله سوم) تولید کالاها در کشورهای تازه صنعتی شده آسیایی: تولید این محصولات در کشورهای تازه صنعتی شده آسیایی مانند کره جنوبی، تایلند و تایوان هم آغاز میگردد و شرکت‌های اروپایی در مقابل تولیدکنندگان جدید آسیایی مزیت‌های رقابتی خود را به تدریج از دست می‌دهند.
بعقیده ورنون وجود یک بازار بزرگ و تقاضای بالقوه زیاد در امریکا شرکت‌های صنعتی را به تولید وابداع محصولات جدید تشویق نموده است همچنین بالا بودن هزینه‌ی نیروی کار در این کشور شرکت‌ها و موسسات تولیدی را به نوآوری‌هایی ترغیب نموده که منجر به صرفه‌جویی در هزینه‌های تولید گردیده است. این تئوری به طور آشکار انتقال برخی از صنایع پیشرفته و به بلوغ رسیده امریکا را به کشورهایی که هزینه‌های مونتاژ و تولید کالاهای صنعتی در آنها پایین است توضیح میدهد. از نظر تاریخی تئوری سیکل عمر کالا توانسته است توضیحات دقیقی در مورد الگوی تجارت بین الملل در یک برهه خاص از تاریخ ارائه دهد ولی این تئوری نارسایی‌هایی هم دارد. این تئوری مدل تجارت بین‌الملل در سالهای دهه 1960 تا 1980را به خوبی توضیح داده است اما از آن دوران به بعد بسیاری از محصولات جدید به طور همزمان در کشورهای امریکایی، اروپای غربی و استفاده از طلا و نقره در مبادلات ژاپن ابداع شده‌اند. علاوه بر این در سالهای اخیر شیوه تولید قطعات مختلف یک محصول در چند کشور با توجه به هزینه‌های تولید در جهت کاهش دادن قیمت تمام شده محصول نهایی نیز بیش از گذشته متداول شده است. به طور خلاصه اگر چه تئوری ورنون ممکن است برای توضیح الگوی تجارت بین‌الملل در دوره کوتاه مدت تسلط جهانی امریکا مفید باشد اما تعمیم آن به شرایط روز با محدودیت‌های فراوانی روبه‌رو می‌باشد.
دیدگاه شما