مثال از محاسبه سرمایه در گردش

📌 مثال: نسبت گردش موجودی کالا در طی ۵ سال متوالی برای شرکت الف به شرح فوق می‌باشد:

محاسبه دوره بازگشت سرمایه در طرح توجیهی(Payback Period)

دوره بازگشت سرمایه زمان لازم برای جبران هزینه های سرمایه گذاری با جریان نقدی ورودی است.

به عبارت دیگر دوره بازگشت سرمایه تعداد سال های لازم برای دریافت هزینه سرمایه گذاری است. برای مثال، اگر پنج سال برای جبران هزینه سرمایه گذاری طول بکشد، دوره بازگشت سرمایه پنج سال است.

مطلوبیت سرمایه گذاری مستقیما به دوره بازگشت سرمایه آن مربوط می شود. دوره های کوتاهتر به معنای سرمایه گذاری های جذابتر است.
به عنوان مثال، یک سرمایه گذاری 2000 دلاری در ابتدای سال اول که 1500 دلار پس از سال اول و 500 دلار در پایان سال دوم به دست می آورد، یک دوره بازپرداخت دو ساله است.
فرمول محاسبه دوره بازگشت سرمایه

جریان نقدی هرسال/سرمایه گذاری اولیه =دوره بازگشت سرمایه

مساله ای که در مورد محاسبه دوره بازگشت سرمایه وجود دارد این است که بر خلاف سایر شاخص های مالی مانند ارزش فعلی خالص (NPV)، نرخ بازده داخلی (IRR) و جریان نقدی تنزیل شده، ارزش زمانی پول نادیده گرفته می شود.

این محدودیت با تعریف دوره بازگشت سرمایه تنزیل شده ( Discounted Payback Period) بر طرف شده است.

دوره بازگشت سرمایه تنزیل شده (DPP)، مدت زمان لازم برای جبران هزینه های سرمایه گذاری بر اساس ارزش فعلی خالص (NPV) جریان نقدی است.

بر خلاف دوره بازگشت سرمایه ، DPP نشان دهنده مقدار زمان لازم برای بازگشت هزینه های سرمایه گذاری در یک پروژه است که بر اساس جریان های نقدی تنزیل شده محاسبه می شود.

دوره بازگشت سرمایه تنزیل شده معمولا بیشتر از دوره بازگشت سرمایه عادی است.

تهیه شده در موسسه مطالعات راهبردی سپینود شرق
کلیه حقوق این وبسایت متعلق به موسسه سپینود شرق می باشد.

نسبت دوره گردش موجودی کالا

🔺 فروش شرکت نسبت به موجودی کالا، افزایش بیشتری داشته و شرکت از کارایی عملیاتی بالایی برخوردار است.
🔺 سرمایه‌گذاری‌ شرکت در موجودی کالا کاهش‌یافته است.
🔺 چرخه عملیاتی تبدیل مواد و موجودی کالا به وجه نقد، کوتاه است.
🔺 دوره رکود موجودی کالا در انبار کوتاه است.
🔺 پایین بودن نسبت گردش موجودی کالا به دلایل زیر اتفاق می‌افتد:

نگهداری میزان زیادی از موجودی‌ کالا در شرکت (انبار شدن کالاها)
🔺 پایین بودن سطح فروش در شرکت
بالا بودن هزینه‌های نگهداری موجودی کالا در شرکت
🔺 احتمال بروز مشکل در تأمین مالی شرکت به دلیل پیش‌بینی پایین بودن وجوه نقد آن
🔺 ایجاد خط تولید جدید و عدم تبلیغات برای فروش محصولات آن.

📌 مثال: نسبت گردش موجودی کالا در طی ۵ سال متوالی برای شرکت الف به شرح فوق می‌باشد:

🔺 با توجه به اطلاعات جدول فوق، دوره گردش موجودی کالا در طی ۵ سال، بهبودیافته است. در سال ۱۳۹۴ نسبت به سال ۱۳۹۰ یک بهبود ۲۲۷ روزه وجود دارد. این موضوع بیانگر بهبود حجم موجودی کالا در مقایسه با تولید شرکت و استفاده بهینه از موجودی‌ها است. تعدیل این نسبت گویای استفاده بهینه از موجودی کالا در شرکت است. با توجه به مثال بالا شرکت الف موفق شده پتانسیل موجود خود را به بهترین نحو استفاده کند.

نرخ بازده داخلی (IRR) و ارزش خالص فعلی (NPV) چگونه محاسبه می‌شوند؟

بسیاری از کسب‌و‌کار‌ها از روش بودجه‌بندی سرمایه برای تصمیم‌گیری درباره‌ی سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند. روش‌های متعددی برای ارزیابی منافع مالی پروژه‌های گوناگون وجود دارند که روش‌های ارزش خالص فعلی و نرخ بازده داخلی در میان آن‌ها رتبه‌ی بالایی دارند. هر دو روش مزایا و معایب خودشان را دارند. در این مطلب به معرفی ارزش فعلی خالص (NPV) و نرخ بازده داخلی (IRR) می‌پردازیم، آن‌ها را با هم مقایسه می‌کنیم و نحوه محاسبه نرخ بازده داخلی را با مثال توضیح می‌دهیم.

جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.

ارزش خالص فعلی چیست؟

NPV یا ارزش خالص فعلی (Net Present Value) روشی برای ارزیابی مخارج سرمایه‌ای است. از ارزش خالص فعلی برای تعیین سودآور بودن یا نبودن سرمایه‌گذاری‌ها یا پروژه‌ها و هم‌چنین زمان سوددهی آن‌ها استفاده می‌شود.

محاسبه NPV در یک دوره‌ی زمانی معین انجام می‌شود تا شرکت دریابد که در چه زمانی می‌تواند انتظار بازگشت سرمایه‌اش را داشته‌باشد. برای بیان نتایج ارزش خالص فعلی، به جای درصد‌ها از علامت واحد پولی استفاده می‌شود. به طور معمول، تصور می‌شود که درک این روش برای افرادی که سر‌رشته‌ای از مسائل مالی ندارند، آسان‌تر است.

نرخ بازده داخلی چیست؟

IRR یا نرخ بازده داخلی (Internal Rate of Return) روشی برای ارزیابی مخارج سرمایه‌ای است. روش IRR برای محاسبه‌ی میزان بازدهی سرمایه‌گذاری در پروژه‌ها استفاده می‌شود.

شرکت، تاریخی را برای پایان پروژه انتخاب می‌کند و از نرخ بازده داخلی برای محاسبه‌ی درصد بازده یا ضرر پروژه تا آن تاریخ استفاده می‌کنند. برای بیان نتایج نرخ بازده داخلی، به جای واحد پولی از درصد استفاده می‌شود. نرخ بازده داخلی معیاری پیچیده است که به طور معمول فقط در جامعه‌ی تجاری استفاده می‌شود.

ارزش خالص فعلی در مقایسه با نرخ بازده داخلی

هر دو روش اطلاعات مفیدی را درباره‌ی بودجه‌بندی سرمایه و سرمایه‌گذاری ارائه می‌دهند. از معیار‌ها و نتایج به‌دست‌آمده از آن‌ها استفاده‌های متفاوتی می‌شود.

عرضه یا سرمایه در گردش، عرضه کل و حداکثر عرضه را با یکدیگر اشتباه نگیرید!

سرمایه در گردش، ارزش بازار، عرضه کل و حداکثر عرضه از جمله اصطلاحات مهم و البته گیج کننده بازار ارزهای دیجیتال هستند. اگرچه نام این اصطلاحات کم‌وبیش به یکدیگر شبیه است اما مفهوم متفاوت آن برای هر رمزارز می‌تواند تأثیر بسیار زیادی بر قیمت آن داشته باشد. در اینجا می‌توانید با تعریف هر کدام از این اصطلاحات یک بار برای همیشه آشنا شده و در تحلیل‌های خود از آن‌ها استفاده کنید.

عرضه یا سرمایه در گردش

منظور از عرضه یا سرمایه در گردش؛ کوین یا سکه‌هایی است که برای عموم قابل دسترسی است. فراموش نکنید که این اصطلاح را با عرضه کل (Total supply) یا حداکثر عرضه (Max supply) بسیار متفاوت است.

این اصطلاح به تعداد کوین‌ها یا توکن‌های منحصربه‌فرد یک پروژه اشاره دارد که استخراج یا عرضه شده و در حال حاضر در دسترس عموم قرار دارند. این یعنی که افراد می‌توانند به اندازه عرضه و یا سرمایه در گردش؛ به خرید و فروش آن پرداخته یا به عباراتی دیگر آن را به گردش درآورند.

عرضه یا سرمایه در گردش (circulating supply) رمزارزها ثابت نیست و می‌تواند با گذشت زمان بیشتر و یا کمتر شود.

به عنوان مثال، میزان عرضه در گردش بیت کوین به تدریج افزایش می‌یابد تا اینکه که به ۲۱ میلیون واحد برسد. این میزان عرضه کل بیت کوین است که در ادامه معرفی خواهیم کرد .

این افزایش تدریجی به کمک فرآیند استخراج امکان‌پذیر می‌شود. به طور متوسط ​​هر ۱۰ دقیقه یک واحد بیت کوین جدید خلق می‌شود. البته همان‌طور که گفتیم عرضه یا سرمایه در گردش تنها رو به افزایش نیست و می‌تواند کاهش پیدا کند. برعکس چنین فرایندی یعنی کاهش عرضه یک ارز دیجیتال کوین یا توکن سوزی است. در این رویداد، عرضه یا سرمایه در گردش رمزارز مورد نظر کاهش پیدا می‌کند. به عنوان نمونه می‌توان به کوین سوزی بایننس اشاره کرد. هر چند وقت یک‌بار بایننس مقداری مشخص از BNB را می‌سوزاند و عرضه یا سرمایه در گردش را کاهش می‌دهد.

مارکت کپ یا ارزش بازار

از عرضه یا سرمایه در گردش یک رمزارز می‌توان برای محاسبه ارزش بازار آن استفاده کرد. این میزان از ضرب قیمت فعلی بازار در تعداد سکه‌های در حال گردش محاسبه می‌شود. بنابراین اگر یک رمزارز دارای عرضه یا سرمایه در گردش ۱.۰۰۰.۰۰۰ سکه‌ای باشد که هر واحد آن با قیمت ۵.۰۰ دلار معامله شوند؛ ارزش بازار یا مارکت کپ آن معادل ۵.۰۰۰.۰۰۰ دلار خواهد بود. اگر دوست دارید تا درباره مارکت کپ، یکی از مهم‌ترین اصطلاحات بازار ارزهای دیجیتال، آشنا شوید؛ به مقاله مارکت کپ چیست؟ مراجعه کنید.

عرضه کل یا Total supply

عرضه کل به میزان تمامی کوین‌ها مثال از محاسبه سرمایه در گردش یا توکن‌هایی گفته می‌شود که در حال حاضر وجود دارد. تفاوت سرمایه در گردش و عرضه کل در این است که در عرضه کل ما تمامی دارایی چه در گردش و چه قفل‌شده مثال از محاسبه سرمایه در گردش را مدنظر قرار دادیم؛ اما درمورد سرمایه در گردش تنها میزانی مورد نظر ماست که در دسترس عموم برای خریدوفروش قرار دارد. به همین خاطر عرضه کل یا برابر با سرمایه در گردش است و یا بیشتر از آن.

سکه‌های سوخته در عرضه کل شمرده نمی‌شوند و به عبارتی می‌توان گفت مجموع عرضه کل برابر است با سرمایه در گردش به علاوه سکه‌هایی که به نحوی در شبکه قفل‌شده‌اند.

حداکثر عرضه یا Max supply

حداکثر عرضه، حداکثر تعداد سکه‌هایی است که درنهایت از یک ارز دیجیتال وجود خواهد داشت و دیگر استخراج و عرضه‌ای پس‌ازآن وجود نخواهد داشت و تعداد این دارایی بیشتر از آن نخواهد بود. به عنوان مثال حداکثر عرضه بیت کوین ۲۱ میلیون است و تا سال ۲۱۴۰ استخراج خواهند شد.

همه کوین‌ها طوری طراحی‌شده‌اند که عرضه آن‌ها بیشتر از تعداد ذکرشده در وایت پیپر نخواهد بود. با این وجود برخی سکه‌ها عرضه بی‌نهایت دارند. یعنی حداکثر عرضه‌ای برای آن‌ها تعریف‌نشده و تا ابد می‌توانند استخراج یا عرضه شوند. اتریوم یکی از این دسته کوین‌هاست که هیچ سقفی برای تعداد آن تعریف‌نشده است.

سخن پایانی

اصطلاحاتی که با یکدیگر مرور کردیم از جمله مفاهیم ابتدایی بازار ارزهای دیجیتال هستند. با این وجود هنوز بسیاری در تفکیک آن‌ها از یکدیگر گیج می‌شوند و آن‌ها را با یکدیگر اشتباه مثال از محاسبه سرمایه در گردش می‌گیرند. این اصطلاحات علاوه بر اینکه در درک کلی ارزش بازار و ارزش یک توکن، تأثیرگذارند در تحلیل فاندامنتال نیز کاربردهای خاص خود را خواهند داشت و به شما در تصمیم‌های سرمایه‌گذاری کمک می‌کند.

صورت سود و زیان

صورت سود و زیان یکی از اصلی‌ترین صورت‌های مالی کسب‌وکارها است که سود و زیان آنها را در طی یک دوره زمانی نشان می‌دهد. سود یا زیان با محاسبه کلیه درآمدها و کسر کلیه هزینه‌‌ها از فعالیت‌های عملیاتی و غیر عملیاتی تعیین می‌شود.

صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد (یا صورت جریان‌های نقدی) از صورت های مالی اساسی در حسابداری هستند.

ضرورت تهیه صورت سود و زیان

هدف از صورت سود و زیان نشان دادن عملکرد مالی شرکت در یک دوره است. این صورت تصویری از عملکرد مالی یک کسب‌وکار ارائه می‌دهد. از طریق صورت سود و زیان و سایر اسناد مالی مانند صورت جریان وجه نقد، ترازنامه و گزارش سالانه، می‌توانید سودآوری کسب‌وکارتان را تعیین کنید.

مشاغل کوچک معمولاً زمانی شروع به تهیه صورت سود و زیان می‌کنند که یک بانک یا سرمایه‌گذار بخواهد ببیند تجارتشان چقدر سودآور است.

حسابداران، سرمایه‌گذاران و صاحبان کسب‌وکارها به طور مرتب صورت‌های درآمد را بررسی می‌کنند تا بدانند تجارتشان چقدر در عملکرد مورد انتظار خود خوب عمل می‌کند و از این مورد برای تنظیم اقدامات بعدی خود استفاده می‌کنند. مالک کسب‌وکاری که شرکتش به اهداف مالی خود دست نیافته است، استراتژی محوری خود را برای بهبود در سه ماهه بعدی تعیین می‌کند. به همین ترتیب، یک سرمایه‌گذار ممکن است تصمیم به سرمایه‌گذاری بگیرد یا سرمایه‌اش را بیرون بکشد.

اگر کسب‌وکاری به سود مدنظرش دست نیابد، بانکدار یا وام‌دهنده نسبت به دادن اعتبار اضافی دچار شک و تردید می‌شود. از طرفی شرکتی که سودآوری داشته باشد، با تهیه صورت سود و زیان توانایی خود در سرمایه‌گذاری به روشی موفق را نشان می‌دهد. توانایی یک شرکت برای فعالیت سودآور برای وام‌دهندگان و سرمایه‌گذاران فعلی، وام‌دهندگان و سرمایه‌گذاران بالقوه، مدیریت شرکت، رقبا، سازمان‌های دولتی، اتحادیه‌های کارگری و دیگران مهم است.

انواع صورت سود و زیان

صورت سود و زیان جامع

درآمد جامع برای یک کسب‌وکار ترکیبی از مقادیر زیر است که در یک دوره زمانی خاص مانند یک ساله، سه ماهه و غیره رخ می‌دهد:

سود خالص یا ضرر خالص (جزئیات آن در صورت سود و زیان کسب‌وکار گزارش می‌شود)، به علاوه سایر درآمد جامع (در صورت وجود داشتن)

برای به دست آوردن سود و زیان دقیق شرکت، باید در صورت سود و زیان عادی تغییراتی ایجاد شود و این تغییرات در قالب صورت سود و زیان جامع نمایش داده می‌شوند؛ بنابراین صورت سود و زیان جامع تغییرات حقوق صاحبان سرمایه را نشان می‌دهد. البته این تغییرات ممکن است افزایشی یا کاهشی باشند. چه هزینه‌های مالی شرکت تحقق یافته باشد یا خیر. در هر صورت تمام هزینه‌‌ها و درآمد‌های مالی بر حقوق صاحبان سرمایه اثر می‌گذارند.

در صورت سود و زیان جامع، سود و زیان خالص مطابق عددی است که در صورت سود و زیان عادی به دست آمده است و در ردیف اول گزارش درج می‌شود. پس از آن سایر هزینه‌‌ها و درآمد‌های شناسایی شده (مانند سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت، سود و زیان تحقق نیافته و…) از مبلغ سود و زیان کسر شده و یا به آن افزوده می‌شوند.

اطلاعاتی که در صورت سود و زیان جامع درج می‌شوند، عبارت‌اند از:

• سود یا زیان خالص دوره مطابق صورت سود و زیان
• تعدیلات سنواتی
• سایر درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده به تفکیک

با توجه به این که صورت سود و زیان شامل تمام درآمد‌‌ها و هزینه‌های شناسایی شده (تحقق یافته یا تحقق نیافته) می‌شود، سود و زیان خالص دوره مالی نخستین موردی است که در صورت سود و زیان جامع قرار می‌گیرد. بنابراین سود و زیان دوره در صورت سود و زیان جامع به تفصیل نشان داده می‌شود.

سایر درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده نیز به صورت جداگانه در صورت سود و زیان جامع نشان داده می‌شوند. این درآمد‌‌ها و هزینه‌ها شامل دو دسته می‌شوند. دسته اول هزینه و درآمد‌‌‌هایی هستند که به دلیل بروز تغییرات در ارزش دارایی‌‌ها و بدهی‌‌ها تحقق نیافته‌اند. دسته دوم درآمد‌‌ها و هزینه‌‌‌هایی که مطابق استاندارد‌های حسابداری، مستقیم در حقوق صاحبان سرمایه لحاظ می‌شوند.

صورت سود و زیان تلفیقی

صورت سود و زیان تلفیقی با ترکیب درآمد‌‌ها و هزینه‌های شرکت اصلی و تابعه، به دست می‌آید.

در صورت‌های سود و زیان تلفیقی درآمدها و هزینه‌‌‌هایی که از طریق معاملات بین شرکت‌های گروه کسب شده‌اند، کسر خواهد شد. سود و زیان تلفیقی بیانگر این است که هزینه‌‌ها و درآمد‌های ناشی از معاملات بین شرکتی گروه به معنای انتقال دارایی از یک شرکت به شرکت دیگر است و بر روی دارایی‌های گروه تاثیر نمی‌گذارد.

هزینه‌های اجاره، درآمد‌های اجاره، درآمد‌های کسب شده بابت بهره وام اعطا شده به شرکت‌های گروه، هزینه‌های دریافت شده بابت بهره وام دریافت شده از شرکت‌های گروه، فروش و بهای دریافت شده بابت کالا‌های به فروش رفته در گروه، سایر هزینه‌های پرداخت شده و سایر هزینه‌های دریافتی از جمله مواردی هستند که به هنگام تهیه صورت سود و زیان تلفیقی حذف می‌شوند.

سود و زیان انباشته

حساب سود و زیان انباشته یا سود و زیان سنواتی حساب دائمی است که مانده‌ی آن به سال بعد منتقل می‌شود و در تمامی شرکت‌‌ها از جمله سهامی و غیره سهامی با این حساب به یک شیوه برخورد می‌شود؛ اما شایان ذکر است از آنجایی که حساب سود و زیان انباشته حسابی است که ماهیت خنثی دارد، می‌تواند هم در طول دوره و یا در پایان دوره بدهکار و یا بستانکار شود و این موضوع به اتفاقات روی داده در طول سالی مالی بستگی دارد. (ماهیت خنثی یکی از انواع ماهیت حساب ها در حسابداری می باشد.) مثال: اگر شرکتی مالیات سال‌های قبل خود را امسال پرداخت کند این پرداخت باید در حساب سود و زیان انباشته بدهکار شود.

فرمول نحوه محاسبه سود و زیان انباشته

سود انباشته = سود انباشته‌ی ابتدایی دوره + خالص سود و زیان – سود سهام نقدی – سود سهمی

فرمول محاسبه سود و زیان

سود دوره مالی = میزان درآمد‌های دوره مالی – هزینه‌های دوره مالی

زیان دوره مالی = میزان هزینه‌های دوره مالی – درآمد‌های دوره مالی

جدول صورت سود و زیان

اقلام صورت سود و زیان

صورت سود و زیان ممکن است تفاوت‌های جزئی بین کسب‌وکارهای مختلف داشته باشد، زیرا هزینه‌‌ها و درآمد به نوع کسب‌وکار بستگی خواهد داشت. با این حال، چندین مورد معمولاً در هر صورت سود و زیان مشاهده می‌شود.

متداول‌ترین اقلام صورت سود و زیان شامل این موارد است:

درآمد شرکت از فروش یا ارائه خدمات است که در بالای صورت سود و زیان نمایش داده می‌شود.

1. هزینه کالاهای فروخته شده یا هزینه فروش (Cost of Goods Sold-Cost of Sale)

به هزینه‌های مستقیم تولید کالاهای فروخته شده اطلاق می‌شود. هزینه‌های مستقیم شامل نیروی کار، قطعات، مواد و هزینه‌های دیگر مانند استهلاک است.

سود ناخالص با کسر هزینه کالاهای فروخته شده (یا هزینه فروش) از درآمد/فروش محاسبه می‌شود.

سود ناخالص به شما می‌گوید که پس از در نظر گرفتن هزینه‌های مستقیم، اما قبل از در نظر گرفتن هزینه‌های سربار، کسب‌وکار شما چقدر سودآور است. سود ناخالص یک معیار تقریبی برای کارآیی تجارت شماست.

به درآمد یا سود یک کسب‌وکار در طول یک دوره حسابداری گفته می‌شود.

گاهی اوقات به عنوان «هزینه‌های عملیاتی» نیز شناخته می‌شود، این هزینه‌‌ها شامل اجاره، هزینه‌های حقوق، هزینه تجهیزات، هزینه اجاره و بیمه، هزینه‌های بازاریابی و تبلیغات، و هر هزینه دیگری است که شما برای ادامه کار خود باید خرج کنید.

به آن درآمد عملیاتی یا درآمد قبل از سود و مالیات (EBIT) نیز گفته می‌شود. سود عملیاتی درآمد منهای هزینه، بدون احتساب مالیات و بهره است.

هزینه‌های مالی در اصل هزینه‌های تامین مالی استقراضی (Cost of Debt Capital) است. طبق استاندارد شماره 13 حسابداری ایران، سود تضمین‌ شده‌، کارمزد و جرایم‌ دیرکرد تسهیلات‌ مالی‌ کوتاه‌مدت‌ و بلندمدت‌ جزء مخارج تامین مالی به شمار می‌آیند. (دانلود فایل PDF: استاندارد شماره 13 حسابداری ایران)

سودی که پس از لحاظ کردن سود (زیان) خالص دوره، سودهای انباشته سنوات قبل و تعدیلات سنواتی به دست می‌آید.

مبلغی مالیاتی که در ارتباط با مالیات جاری یا مالیات انتقالی در نظر گرفته می‌شود.

هزینه فرسودگی تجهیزات که با گذشت زمان کارایی خود را از دست داده‌اند.

برخی از کسب‌وکارها هزینه‌هایی دارند که فقط مختص صنعت آنهاست. این هزینه‌ها شامل تحقیق و توسعه (R&D)، سود / زیان فروش سرمایه‌گذاری‌ها، نوسانات ارزی و بسیاری از هزینه‌های دیگر هر صنعت یا کسب‌وکار می‌شود.

درآمد قبل از بهره، مالیات و استهلاک (EBITDA)

در همه صورت‌های درآمد وجود ندارد. با کسر هزینه‌های فروش، عمومی و اجرایی (SG&A) (به استثنای استهلاک) از سود ناخالص محاسبه می‌شود.

انواع روش‌های ارائه صورت سود و زیان

صورت سود و زیان را می‌توان به دو روش تک‌مرحله‌ای و دو مرحله‌ای ارائه کرد.

روش تک‌مرحله‌ای: در این شیوه ابتدا تمامی درآمدها لیست می‌شوند. سپس همه‌ی هزینه‌ها به ادامه لیست اضافه می‌شود. در نهایت از کسر مجموع هزینه‌ها از مجموع درآمدها، سود یا زیان قبل از کسر مالیات مشخص می‌شود.

روش دومرحله‌ای: در این شیوه ابتدا تمامی درآمدهای عملیاتی و کلیه هزینه‌های عملیاتی لیست می‌شوند و از تفاضل آن‌ها، سود یا زیان ناویژه به دست می‌آید. در ادامه، درآمدهای غیر عملیاتی و هزینه‌های غیر عملیاتی به لیست اضافه می‌شوند. در نهایت از تفاضل نتیجه‌ی این دو مرحله، سود یا زیان قبل از کسر مالیات به دست می‌آید.

بدیهی است چنانچه مجموع درآمدها از مجموع هزینه‌ها بیشتر باشد، فعالیت شرکت سودآور است. بالعکس اگر مجموع هزینه‌ها از مجموع درآمدها بیشتر باشد، فعالیت شرکت زیان‌ده است. قطعا تهیه صورت سود و زیان بدون داشتن یک نرم افزار حسابداری دقیق و کامل، امری سخت و پیچیده خواهد بود.

تفاوت ترازنامه و صورت سود و زیان

ترازنامه به شما نشان می‌دهد که چه مقدار دارایی دارید، چه مقدار بدهی (بدهی) دارید و چه مقدار مانده (حقوق صاحبان سهام) دارید. این صورت تصویری فوری از کل کسب‌وکار شما است.

در صورت سود و زیان میزان سودآوری تجارت شما توضیح داده شده است و به شما نشان می‌دهد که در مدت زمان مشخصی چه مقدار پول به تجارت شما وارد و خارج شده است.

تفاوت صورت سود و زیان شرکت تولیدی، خدماتی و بازرگانی

طریقه محاسبه سود و زیان در موسسات خدماتی، بازرگانی، تولیدی و پیمانکاری متفاوت می‌باشد.

صورت سود و زیان در موسسات خدماتی به صورت زیر محاسبه می‌گردد:

هزینه ها – درآمدها = سود (زیان) خالص

اگر درآمد ها بیشتر از هزینه ها باشد سود خالص و اگر هزینه ها بیشتر از درآمد ها باشد زیان خالص خواهیم داشت.

صورت سود و زیان در موسسات بازرگانی و موسسات صنعتی (موسسات تولیدی) به صورت زیر محاسبه می‌گردد:

هزینه عملیاتی – بهای تمام شده کالای فروش رفته – فروش خالص = سود (زیان) خالص

از کسر فروش خالص و بهای تمام شده کالای فروش رفته سود یا زیان ناخالص بدست می آید که اگر فروش خالص بیشتر از بهای تمام شده کالای فروش رفته باشد سود ناخالص، و اگر فروش خالص کمتر از بهای تمام شده کالای فروش رفته باشد زیان ناخالص خواهیم داشت که اگر هزینه عملیاتی را از سود یا زیان ناخالص کسر کنیم، سود و زیان خالص بدست می آید.

صورت سود و زیان در موسسات پیمانکاری شبیه به موسسات خدماتی است و به صورت زیر محاسبه می‌گردد:

هزینه های دوره جاری پیمان – درآمد دوره جاری پیمان = سود (زیان) ناخالص دوره جاری پیمان

چند نمونه جدول صورت سود و زیان شرکت تولیدی، شرکت خدماتی، شرکت بازرگانی

جمع‌بندی

صورت سود و زیان در کنار صورت جریان وجوه نقد، ترازنامه و گزارش سالانه، به رهبران شرکت، تحلیلگران و سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصویر کاملی از نتایج عملیاتی یک کسب‌وکار به دست بیاورند تا بتوانند ارزش و کارایی آن را تعیین کنند و در حالت ایده‌آل، چشم‌انداز آینده‌شان را پیش بینی کنند. هنگامی که کسب‌وکاری می‌خواهد هزینه‌های خود را کاهش دهد یا استراتژی‌‌‌هایی برای رشد خود تعیین کند، صورت سود و زیان با دقت بررسی و تجزیه‌وتحلیل می‌شود.

یادگیری نحوه تجزیه وتحلیل صورت سود و زیان شما را قادر به تصمیم‌گیری آگاهانه‌تری در مورد یک شرکت می‌کند، خواه این شرکت، کارفرمای شما یا یک سرمایه‌گذاری بالقوه باشد.