بورس مکانی امن برای سرمایه گذاری

بورس چیست؟

اگر سرمایه کم یا درشتی دارید و طبق توصیه دوستان و آشنایان یا شنیده‌های خود، تصمیم گرفته‌اید در بورس ایران سرمایه‌گذاری کنید ، احتمالا پیش از هر چیزی درباره ماهیت بورس و شرایط ورود به آن، سوالاتی دارید. بورس چیست و سرمایه گذاری در آن چه شرایطی دارد؟ در ادامه با تعریف بازار بورس و انواع آن آشنا خواهید شد و مهمترین سوالات در خصوص بازار بورس را پاسخ می‌دهیم.

تاریخچه پیدایش بورس در جهان

چیزی که باعث شد بازار بورس برای نخستین بار در سطح جهانی شکل بگیرد، تقسیم کردن سود و زیان یک کسب و کار میان شرکای آن بود. به این صورت، فعالیت‌های آن کسب و کار شکل عمومی‌تری پیدا کرده و هر آن چه عایدی یا زیان‌دهی داشت، بین شرکا تقسیم می‌گردید. این شکل از اقتصاد، باعث می‌شد تا رشد سازمانی بهتری ایجاد شده و زمینه فعالیت برای کسب‌وکارها گسترده‌تر گردد .

جالب است بدانید که بورس برای اولین بار در کشور بلژیک متولد شد و زمان نخستین پیدایش آن به قرن 15 میلادی باز می‌گردد. محل نخستین تجمع بورسی نیز مقابل ملک واندر بورس، یکی از اشراف بلژیکی بود و همان‌طور که می‌بینید واژه بورس، نام خود را از این شخص گرفته است. در ابتدا، معاملات بسیار نامنظم و بدون ضابطه بود و افراد با تجمع در این مکان به خرید و فروش می‌پرداختند، اما رفته رفته بورس قرن پانزدهمی شکل جدی‌تری به خود گرفته و ورود به آن نیز ضابطه‌مند شد .

تاریخچه پیدایش بورس در ایران

اما بهتر است بدانید بورس ایران چیست و از چه زمانی آغاز به کار کرده است؟ تاریخ تاسیس بورس در ایران به سال 1315 هجری شمسی باز می‌گردد، یعنی زمانی که ران لوترفلند بلژیکی اساس و پایه این بازار را در ایران بنا نهاد. البته پس از آن جنگ جهانی دوم، پیش‌آمد و تحولات و تنش‌های داخلی کشور اجازه نداد تا این نوزاد تازه متولد شده، جان بگیرد. ماجرای بورس ایران به 25 سال بعد موکول شد و در سال 1341، حضور چند جانبه وزارت بازرگانی، بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران، وزارت دارایی و. اساسنامه نخستین بازار بورس ایران تشکیل شده و تنظیم گردید. باز هم بلژیکی ها برای راه اندازی بازار بورس ایران، به کمک درآمده و در سال 1345 هجری شمسی، به صورت رسمی و قانونی بورس اوراق بهادار ایران تاسیس گردید. نخستین معامله و شروع فعالیت به تاریخ 15 بهمن سال 1346 هجری شمسی انجام پذیرفت، این معامله بورسی نیز روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی بود .

از آن زمان تا به امروز شکل فعالیت شرکت‌های حاضر در بورس و نیز فعالیت تالار بورس و سهامداران آن، متحول شده و به ویژه طی چند سال اخیر شکل پیشرفته‌تری را به خود گرفته است. روز به روز فعالیت در بورس ساده‌تر شده و افراد با سهولت بیشتری قادر به انجام معاملات روزمره در این بازار گسترده و هیجان‌انگیز هستند .

با این حساب برای ورود به این بازار می‌دانید که به یک سازمان دارای عقبه سنگین و کاملا تاریخی، منطبق بر شرع و قانون جمهوری اسلامی ایران قدم می‌گذارید. قوانین و مقررات این بازار با جزئیات در سایت سازمان بورس اوراق بهادار www.seo.ir قابل مشاهده و پیگیری است .

تعریف بازار بورس

بازار به جایی گفته می‌شود که در بستری فیزیکی یا اینترنتی، خرید و فروش یا اصطلاحا معاملات صورت می‌گیرد. در بازار بورس (Stock Market) بستری فراهم شده است که خریداران و فروشندگان، کالا، سهم یا ارز را معامله کنند.

بازار بورس در زمان‌های مختلف، شرایط متفاوتی را تجربه می‌کند. ممکن است گاهی اوقات روندی نزولی در پیش بگیرد که اصطلاحا به آن بازار خرسی می‌گویند و اگر روند بازار صعودی باشد به آن بازار گاوی خواهند گفت.

انواع بازار بورس

تصور عموم از بازار بورس، همان بازار بورس اصلی است؛ اما لازم به ذکر است که چندین نوع بازار بورسی وجود دارد که در زیر به معرفی آن‌ها می‌پردازیم .

بازار بورس اوراق بهادار

بازار بورس اوراق بهادار تهران، همان بازار مادر بورس است که در آن اوراق بهادار و سهام شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف به خرید و فروش گذاشته میشود و سهامدارانی حقیقی و حقوقی در آن حضور دارند. در بازار بورس مکانی امن برای سرمایه گذاری بورس اوراق بهادار، دو گروه از مردم به منظور تامین منافع یکیدیگر و بر اساس قوانینی، دست به معامله می‌زنند.

بازار فرابورس ایران

بازار فرابورس ایران، پس از بازار بورس اوراق بهادار تهران شکل گرفته است و یک نمونه کپی شده از این بازار با شرایطی ساده‌تر و زمینه عملکرد بهتر به نظر می‌رسد. اگر چه این بازار نیز تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار قرار دارد، اما قوانین آن کمتر سختگیرانه بوده و شرکت ها برای ورود به آن و ارائه سهام خود، مراحل ساده تری را پشت سر می‌گذارند .

بورس کالای ایران

بورس کالای ایران نیز طبق نامگذاری آن محل خرید و فروش کالا و معاملات بر پایه آن است. در این بورس به طور معمولات فلزات ارزشمند، محصولات پتروشیمی و کشاورزی و . معامله می‌شوند. این بورس نیز از بازارهای پویای کشور به شمار می‌رود .

بورس انرژی ایران

بورس انرژی، نوپاترین بازار بورس در کشور ما است که معاملات انواع انرژی از جمله برق، محصولات شیمیایی و پتروشیمی در آن صورت می‌گیرد .

بورس ارز

همان طور که می توان از نام آن حدس زد، بازار بورس ارز، بازاری جهانی است که در آن معاملات ارزی و جا به جایی میان ارزها صورت می‌گیرد و با توجه به نرخ ارز، باید انتظار داشته باشیم که اعداد و ارقام بزرگی جا به جا شود. بزرگترین اعضای بازار بورس ارز، بانک ها و موسسات مالی هستند ولی نمی توان شرکت ها و یا حتی مردم عادی را از این دایره بیرون دانست. البته لازم به ذکر است که این بورس در حال حاضر در این فعال نیست.

ساعت کاری بازار بورس

ساعت کار بازار بورس ایران از شنبه تا چهارشنبه از 8:45 صبح تا 12:30 ظهر است. بازار بورس ایران در روزهای پنجشنبه و جمعه و همچنین تعطیلات رسمی که در تقویم آورده شدند، تعطیل است. همچنین لازم به ذکر است که ساعت ثبت سفارش در سال 1400، 8:45 صبح است.

تعداد شرکتها و سهامداران در بازار سهام

در سال 1400 تعداد افرادی که دارای کد بورسی هستند به بیش از 55 میلیون نفر رسید که بورس مکانی امن برای سرمایه گذاری در مقابل جمعیت 85 میلیون نفری ایران، رقم بالایی به حساب می‌آید.

تفاوت بازار پول و بازار سرمایه چیست؟

• بازار پول به بازار حاکم معاملات پولی و نقدی یا بر پایه دارایی‌هایی که نقد‌شوندگی کوتاه مدت دارند، اطلاق می گردد. ریسک در این بازار بسیار محدود و کوچک بوده و سرعت نقد شدن دارایی بسیار بالا است. (به طور معمول نقدشوندگی و رسیدن به سود تعریف شده در این بازار باید کمتر از 1 سال باشد)

1. اسناد خزانه از جمله ابزار معاملاتی بازار پول هستند که به وسیله دولت ارائه شده و تاریخ سررسید آن‌ها کمتر از 1 سال است. به علاوه خرید این اسناد و فروش به وقت سررسید آن‌ها، نیز از ریسک بسیار کمی برخوردار است .
2. پذیره‌نویسی بانکی نوعی دیگر از معاملات در بازار پول است. پذیره نویسی به واقع واسطه گری بانک با ارائه پذیرش بانکی است که بین دو سوی معامله قرار گرفته و اعتبار پرداخت در ازای دریافت کالا ایجاد می کند .
3. اوراق تجاری گروه دیگری از ابزار بازار پول هستند که به شکل از پیش تعریف شده ای، سررسید آن ها کمتر از 270 روز باید باشد. این اوراق توسط شرکت های مختلف ارائه شده و به منظور تامین نقدینگی برای شرکت ها مورد استفاده قرار می گیرد. به صورت عرف این اوراق توسط بانک های به فروش رسیده و بازخرید و پرداخت سود آن نیز از همان طریق انجام می پذیرد .

معمولا سپرده گذاری عموم مردم در تمام انواع سرمایه‌گذاری در بازار پول است که ایرانی‌ها هم علاقه زیادی به آن دارند. این شکل از سرمایه‌گذاری کم ریسک، با سپرده کردن مبلغی پول در یک بانک یا موسسه سرمایه‌گذاری و دریافت سود ماهیانه به شرط پایداری اصل پول، صورت می‌گیرد. هیچ ریسکی در این شکل از سرمایه گذاری بانکی وجود ندارد، اما با کاهش نرخ سودهای بانکی، سپرده‌گذاری جذابیت سابق خود را از دست داده است و مردم به دنبال بازار سودآور دیگری برای درآمدزایی از نقدینگی خود هستند .

• در بازار سرمایه با سهام شرکت‌ها به شکل سهام عادی یا ممتاز، اوراق قرضه و اوراق مشارکت روبرو هستید. در معاملات بازار سرمایهف سهامداران از شرکت‌ها و شخصیت‌های حقوقی بزرگ تا ریزترین شخصیت‌های حقیقی و مردم عادی هستند و بعد نظارتی نیز از هر دو سوی این اعضا صورت می‌گیرد. ریسک‌پذیری در بازار سرمایه به مراتب بالاتر است و اعضای این بازار در سود و زیان شرکت‌های ارائه‌دهنده سهام، شریک خواهند بود. در حالی که شکلی از سرمایه‌گذاری در بازار پول مانند سپرده‌گذاری، فارغ از سود یا زیان فعالیت اقتصادی بانک، سود ماهیانه شخص را تامین خواهد ساخت .

نکته : با تمام ریسک ورود و سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه میزان سودآوری در بازارهایی مانند بازار بورس و اوراق بهادار، بسیار بالاتر از سودی است که می توان از سپرده‌گذاری در بانک ها به دست آورد .

انواع سهام، اوراق قرضه و اوراق مشارکت

• سهام عادی: با خرید سهام عادی به یک عضو از دارندگان سهام آن شرکت تبدیل شده و در سود و زیان فعالیت اقتصادی آن شریک خواهید شد .
• سهام ممتاز: سهام ممتاز، حق و حدود مشخصی ایجاد می‌کند و دارنده آن، در این دایره تعیین شده جزو درآمد شرکت ارائه‌دهنده سهام قرار می‌گیرد .
• اوراق قرضه: با خرید اوراق قرضه، در بازه‌های زمانی تعیین شده، سود دریافت کرده و مبلغ سرمایه‌گذاری شده خود را نیز در تاریخی که از پیش تعیین شده، باز پس خواهید گرفت .
• اوراق مشارکت: با خرید اوراق مشارکت باید سودی علی الحساب دریافت کرده و سود قطعی و سرمایه اولیه خود را نیز در تاریخی که از پیش تعیین شده است، دریافت خواهید کرد. با عبور از توصیفات فوق، اکنون اگر خود را آماده و مشتاق برای ورود به بازار بورس می‌بینید، در ادامه به مراحل و نکات مهم جهت ورود به این بازار هیجان‌انگیز و در عین حال سودآور، توجه نمایید .

مزایای سرمایه‌گذاری در بورس

معمولا در بدو ورود به بازار سرمایه، برای افراد این سوال ایجاد می‌شود که مزایای بازار سرمایه چیست؟ در پاسخ به این سوال موارد زیر را مطرح می‌کنیم:

• برای ورود به بازار سهام نیاز به سرمایه زیادی ندارید و حداقل مقدار سفارش در سیستم‌های معاملاتی 500 هزار تومان است.
• در کل سودی که از بازار سرمایه می‌توان به دست آورد بسیار بیشتر از سود بانکی است ولی این امر مستلزم آموزش بورس و ریسک‌پذیری خواهد بود.
• اگر با آموزش و آشنایی کامل وارد بازار بورس شوید، ارزش داراییتان نسبت به تورم حفظ می‌شود.
• قوانین حاکم بر بازار سرمایه، باعث شده است که بستر این بازار امن و کاربردی باشد. علاوه بر این، ناظری به نام سازمان بورس و اوراق بهادار بر فعالیت‌های این بازار نظارت می‌کند.
• قابلیت نقدشوندگی در بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها بسیار بهتر است. در واقع اگر نیاز به خروج پولتان از بازار سرمایه داشته باشید، فقط طی 2 تا 3 روز کاری زمان می‌برد.

نحوه ثبت نام در بورس

با این که روند ثبت نام در بورس برای هر فردی بسیار ساده است، با این حال بعضی از افراد با این مراحل آشنا نیستند. با ثبت نام در سامانه کارگزاری اقتصاد بیدار، علاوه بر دریافت کد بورسی، در سامانه سجام ثبت نام می‌شوید و به صورت آنلاین احراز هویت انجام خواهد شد. مراحل ثبت نام به صورت زیر است:

1. ثبت‌نام در سامانه اقتصاد بیدار
2. احراز هویت
3. دریافت کد بورسی
4. شروع معاملات

سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس

خرید و فروش سهام به صورت مستقیم می‌تواند ریسک‌های زیادی برای معامله‌گران داشته باشد و همچنین زمان زیادی را از ایشان می‌گیرد. راهکاری که سال‌ها در دنیا برای رفع این مشکل و همچنین استفاده حداکثری از بازار بورس ارائه شده، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است. سبدگردانی و انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری از راهکارهای سرمایه گذاری غیر مستقیم است.

آیا بورس قمار است؟

این روزها با افزایش تعداد طرفداران بازار بورس، بسیاری از افراد تازه وارد به این دنیا میپرسند حکم شرعی آن چیست و آیا قمار حساب میشود یا نه؟ در این مقاله از فراسرمایه قصد داریم ضمن آشنایی با ساز و کار بورس، به سوال(( آیا بورس قمار است؟)) پاسخ دهیم.

در ساز و کار بورس، سود و زیان، ریسک و فراز و نشیب زیادی وجود دارد. وجود ریسک در این بازار هم باعث ایجاد شک و شبهه های زیادی شده است. ابتدا میخواهیم با هم بررسی کنیم که اصلا قمار چیست و دلیل حرام بودن آن چیست؟

قمار چیست و دلیل حرام بودن آن چیست؟

قمار در واقع به معنای بازی کردن با هدف برد و باخت است. در قمار افراد هدف مغلوب کردن دیگری را دارند و برای برد و باخت شرط میبندند. از دیدگاه دین مبین اسلام قمار حرام است به‌ این جهت که شرط‌بندی در آن بر سر چیزهای غیرمتعارف انجام میشود.

بورس یک بازار مولد

بازار سرمایه یک بازار به شدت مولد است. با سرمایه گذاری در بازار بورس شرکت ها تقویت میشوند چرخه‌ی تولید آن‌ها توسعه می‌یابد، میتوانند خط تولید جدیدی راه بیاندازند. از نتایج مطلوب آن می توان به اشتغال زایی و کاهش بیکاری اشاره کرد. از آنجایی که بیکاری یک معضل بسیار بزرگ در جامعه محسوب میشود، بورس میتواند تاثیر مثبتی در زمینه حل این مشکل داشته باشد.

بازار سرمایه تکیه‌گاه خوبی برای اقتصاد ایران

یکی از مزایای بزرگ بازار سرمایه ورود نقدینگی به بازار است. از طرفی شرکت های نوپا از طریق فروش سهام به مردم در جهت رشد و توسعه پیش میروند. به‌طور کلی و درمجموع می‌توان از دو روند برای بررسی بازار استفاده کرد. روند اول، سرعت ورود پول به بازار سرمایه و کاهش یا افزایش سرعت آن بوده و روند دوم؛ سرعت عرضه دارایی‌های دولت در بازار است. بنابراین اگر سیاستگذار با گام‌بندی معقولی به عرضه دارایی‌های خود ادامه دهد، نمی‌توان بازار سرمایه را قمار دانست.

تفاوت بورس و قمار

در بازی قمار همه قوانین بازی از قبل تعیین شده است. مثلا میزان پولی که قرار است بر سر آن شرط ببندند را در ابتدا مشخص میکنند. همچنین نتیجه نهایی بازی بر اساس رخداد های تصادفی مثل سکه و شیر و خط آمدن تعیین میشود. اما در بازار سهام میزان ریسک تعیین شده نیست. هرکسی میتواند بر اساس شخصیت خود که تا چه اندازه ریسک پذیر است عمل کند. توصیه میشود قبل از ورود به این بازار حتما با مفاهیم سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار آشنا شوید.

چرا بعضی از مردم بورس را قمار می‌دانند؟

مهم ترین علتی که مردم تمایل به این بازار ندارند، ترس از شکست و از دست دادن پولشان است. این ترس باعث می شود به دنبال یادگیری نباشند و به دلیل این که با فرایند سرمایه گذاری آشنا نیستند و ترس از ریسک دارند، سرمایه گذاری در بورس را قمار بورس مکانی امن برای سرمایه گذاری بدانند.

بورس مکانی امن برای سرمایه گذاری

بدون شک هرکسی دوست دارد پول خود را در بازاری سرمایه گذاری کند که از امنیت بالایی برخوردار است. آیا بورس مکان مناسبی برای سرمایه گذاری است؟ امنیت آن چقدر است؟ در جواب این پرسش باید بگوییم که بستگی به میزان اطلاعات فرد دارد. بازار بورس برای افرادی که در این بازار حرفه ای شدند، مکان امنی محسوب میشود. اما برای افراد تازه وارد به شدت خطرناک است. اگر شما هم به تازگی وارد این بازار شدید، به شما توصیه میکنیم اطلاعات زیادی را در زمینه بازار بورس کسب کنید و هرآنچه برای شروع سرمایه گذاری در بورس باید بدانید را بیاموزید و سپس سرمایه گذاری در آن را شروع کنید.

تاریخچه کامل پیدایش بورس در ایران و جهان

اولین مکان بورس در جهان کجاست؟ سیر تکاملی بورس در ایران و جهان ؟ معتبرترین بورس‌های حال حاضر ایران و جهان کدامند؟ ما در این مطلب به توضیح کامل تاریخچه بورس پرداخته‌ایم.

بازار سهام را می‌توان یکی از مهم‌ترین اهرم‌های اقتصادی هر کشور دانست که نقش مهمی در رونق چرخه اقتصادی ایفا می‌کند. اما پیدایش این نیروی عظیم به چه شکلی انجام گرفت؟ مطالعه تاریخچه پیدایش بورس در ایران و جهان جنبه‌های جالبی از آن را برای شما روشن خواهد کرد. در ادامه به بررسی این امر خواهیم پرداخت.

تاریخچه بورس در جهان

اگر بخواهیم خیلی عمیق به گذشته تبادلاتی که درنهایت به بورس تبدیل شدند نگاه کنیم به شهر آنتورپ بلژیک می‌رسیم. در اواخر سال‌های 1400 میلادی، آنتورپ به مرکز تجارت بین‌المللی تبدیل شد. در این دوره، بازرگانان با پیش‌بینی افزایش قیمت برخی از کالاها، آن‌ها را خریداری می‌کردند و طی مدت‌زمانی خاص به فروش می‌رساندند و با این کار سود می‌کردند.

همچنین بازرگانان ثروتمند نیز به کسانی که نیاز به سرمایه داشتند مبالغی را با درصد بالاتر قرض می‌دادند. این تجار سپس اوراق قرضه‌ی این وام‌ها را می‌فروختند و از این طریق به افرادی که آن‌ها را خریداری کرده بودند سود می‌دادند. این نوع تبادل کالا و سرمایه در آن زمان هنوز شکل مدرن و امروزی بورس را به خود نگرفته بود اما ایده‌ی اولیه این کار را می‌توان در این دوره یافت.

بااین‌حال، در تاریخچه بورس در جهان به این شهر و دوره نمی‌رسیم بلکه اولین مکانی که در آن بورس به‌طور رسمی و مدرن شکل گرفت را آمستردام می‌دانند.

آمستردام اولین مکان بورس در جهان

اولین معاملات سهام به شکل مدرن در آمستردام انجام گرفت. شرکت هند شرقی هلند (Dutch East India) اولین شرکت سهامی عام در جهان به شمار می‎آید. این شرکت، برای افزایش سرمایه اولیه خود تصمیم گرفت بخشی از سهام خود را فروخته و سود سهام را به سرمایه‌گذاران پرداخت کند. همین موجب شد در سال 1611، بورس اوراق بهادار آمستردام شکل بگیرد. تا سالیان سال، تنها فعالیت‌های دنیای بورس با معاملات سهام این شرکت انجام می‌گرفت.

به‌مرورزمان و با سودی که بسیاری از افراد از این طریق کسب می‌کردند، کشورهای دیگر نیز شروع به کار کردند و شرکت‌هایی مشابه با این شرکت هلندی را راه‌اندازی کرده و سرمایه‌گذارانی را به سمت خود کشاندند. هیجان این کار بسیاری از سرمایه‌گذاران را که کورکورانه و بدون تحقیق درباره این شرکت‌ها به خرید سهام آن‌ها می‌پرداختند زمین زد و موجب شد در سال 1720 اغلب آن‌ها با ترس از دست دادن سرمایه خود باعجله تمامی سهامی که در دست داشتند را بفروشند. هرچند در این برهه زمانی کسی نیز این سهام را خریداری نمی‌کرد و همین موجب شکست بازار بورس مکانی امن برای سرمایه گذاری شد.

اما این پایان بورس نبود بلکه موجب شد این دنیای پرحاشیه بزرگ‌تر شود.

آشنایی با بورس‌های معتبر جهان

بازار بورس نیویورک (NSYE)

اگرچه بازار بورس از آمستردام آغاز به کار کرد اما تا اواخر سال‌های 1700 خبری از بورس در آمریکا نبود. در سال 1792 بود که یک گروه کوچک از تجار و بازرگانان آمریکایی در خیابان وال استریت شهر نیویورک دور هم جمع شدند و توافقنامه‌ای را تحت عنوان توافق‌نامه باتن وود (Buttonwood Tree Agreement) یا قرارداد درخت نارون امضا کردند.

این گروه از بازرگانان روزانه سهام و اوراقی را خریداری کرده و به فروش می‌رساندند. همین شروعی بود برای آنچه امروزه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین بازارهای بورس جهان شناخته شده است ، بازار بورس نیویورک، که آن را اختصاراً NYSE می‌خوانند.

هرچند از زمان امضای قرارداد درخت نارون تا راه‌اندازی بازار بزرگ بورس نیویورک تقریباً یک قرن گذشت بااین‌حال همچنان این توافق‌نامه و این افراد را به‌عنوان پایه‌گذار بورس آمریکا می‌شناسند. اما در اصل، بورس نیویورک در سال 1817 به شکل آنچه امروز شناخته شده است در آمد. در این سال با تهیه یک پیش‌نویس، مراحل انجام معاملات بورس به شکلی شفاف و واضح برای سایرین تعریف شد و بورس نیویورک به شکل رسمی شروع به کار کرد.

از آن زمان تا به امروز ساختمان بورس در خیابان وال‌استریت نیویورک قرار دارد و به‌نوعی می‌توان گفت شخصیتی جدی و تجاری به این خیابان بخشیده است. به‌طوری‌که وقتی نام این خیابان بر زبان می‌آید بعید است چیزی به‌جز بازار بورس نیویورک به ذهن کسی برسد.

بازار بورس سهام نزدک (NASDAQ)

ازنظر اعتبار، بورس نزدک دومین بورس بزرگ جهان پس از بازار بورس نیویورک محسوب می‌شود که محل استقرار آن در میدان تایمز نیویورک است. این بازار بورس نیز در سال 1971 پایه‌گذاری شد. تا پیش از سال 1987 تقریباً تمامی معاملات این بورس از طریق تلفن انجام می‌شد اما طی اتفاقاتی که در این دوره رخ داد و موجب آسیب به بازار بورس شد، تا به امروز تمامی معاملات در این شرکت از طریق شبکه‌های کامپیوتری صورت می‌گیرد و هیچ‌گونه معاملات فیزیکی بین خریداران و فروشندگان انجام نمی‌گیرد.

همین مسئله نیز موجب شده تا بازار سهام نزدک به بازار بزرگی در دنیای بورس تبدیل شود که بسیاری از شرکت‌های فناوری اطلاعات در آن لیست شده‌اند.

بورس توکیو (Tokyo Stock Exchange)

محال است در لیستی از برترین‌ها به کشور ژاپن نرسیم. بورس توکیو که آن را اختصاراً TSE می‌نامند یکی از غول‌های بازار بورس جهان محسوب می‌شود که آغاز آن به سال 1878 بازمی‌گردد. همانند سایر بازارهای بورس، بورس توکیو نیز با چالش‌هایی مواجه بود به‌طوری‌که در دوران جنگ جهانی دوم، با توجه به مشارکت ژاپن در جنگ، این بورس تعطیل شد و با پایان جنگ، یعنی در سال 1949 مجدد کار خود را شروع کرد. با این تفاوت که این بار این بورس با نام گروه بورس ژاپن معرفی شد ولی با توجه به اینکه این بورس بزرگ در توکیو قرار دارد هنوز نام بورس توکیو برای آن شناخته شده است.

بورس شانگهای (Shanghai Stock Exchange)

بااینکه بورس شانگهای به نسبت سه بورس معرفی شده نسبتاً جدید محسوب می‌شود و در سال 1990 تأسیس شده است همچنان با عملکرد خود و قدرت خود توانسته در میان سایر بورس‌های معتبر جهان خودی نشان دهد و در لیست معتبرترین بورس‌های جهان قرار بگیرد. هرچند قدمت دنیای بورس در چین به سال 1842 بازمی‌گردد اما آنچه امروز به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار بورس آسیا شناخته شده است از سال 1990 شروع به کار کرده است.

پیدایش بورس در ایران

زمزمه‌های ایجاد بورس اوراق بهادار در ایران از سال 1315 به گوش می‌رسید. در آن زمان تحقیقات درباره تشکیل بورس و ایجاد طرح قانونی تاسیس آن توسط یک شخص بلژیکی به نام «وان لوترفلد» انجام گرفته بود. همه‌چیز برای آغاز این کار آماده بود اما با شروع جنگ جهانی دوم، راه‌اندازی بورس با مشکلات روبرو شده و متوقف شد. تا سال 1345 هنوز هیچ‌چیز در این زمینه رسمیت نگرفته بود اما تا اردیبهشت 1345 تقریباً تمامی کارهای اولیه و بررسی‌های لازم صورت گرفت و درنهایت در بهمن 1346 بورس اوراق بهادار تهران تأسیس شد.

هرچند با تغییرات سیاسی و اقتصادی در ایران، این بورس نیز با نوساناتی همراه بود و دوره‌های مختلفی را تجربه کرد. انقلاب اسلامی ایران و همچنین جنگ ایران و عراق ازجمله رویدادهایی بودند که به روی بازار بورس ایران تأثیر گذاشتند.

بورس اوراق بهادار ایران بعد از انقلاب

بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1358 تا 1367 که دوره پرطنش و پرحادثه انقلاب اسلامی بود با چالش‌های بسیاری مواجه شد و حتی تا مرز تعطیلی رسید. در این دوره بی اعتمادی به دولت و وضعیت نابسامان مالی شرکت‌ها موجب شد اعتماد به بورس بین سرمایه گذاران از بین رفته و بورس با کاهش معاملات مواجه شود.

چالش‌های مربوط به ملی شدن صنایع کشور، بانک‌ها و بیمه‌ها، جنگ ایران بورس مکانی امن برای سرمایه گذاری و عراق، خروج برخی از بنگاه‌های اقتصادی از بورس و ریوی شاخته شدن این نوع دادوستد، موجب شد تا در سال 1361 بازار بورس در ایران تقریباً متوقف شود. اگرچه بورس همچنان پابرجا بود اما عدم وجود عرضه‌کنندگان و پایین بودن قیمت پیشنهادی خریداران موجب شده بود تا این بورس با رکود بسیاری مواجه شود.

بااین‌وجود بازار بورس از سال 1367 رنگ جدیدی به خود گرفت و شاهد رشد حجم معاملات شد که این را مدیون قانونی که در این سال با عنوان «قانون برنامه پنج ساله اول» تصویب شد است. هرچند سیر فعالیت بورس تا سال 1375 تقریباً ثابت بود و هیچ تحول خاصی در این دوره مشاهده نشد.

بازار بورس در تمام دوران، نوسانات خاصی را مشاهده کرده است و تا به امروز تغییرات و قوانین مختلفی در آن ثبت شده است. بااین‌حال چیزی که ثابت است این است که این بازار هیچ‌وقت خاموش نشده و با رکود و رونق خود همچنان یک بازار پرطرفدار در بین افراد مختلف کشور محسوب شده است.

بازار بورس اوراق بهادار تهران در چند سال اخیر توجه بسیاری را به خود جلب کرده و افراد مختلف با دانش نسبی که درباره بورس دارند وارد آن می‌شوند و در تلاش‌اند تا از این راه سودی کسب کنند. اما در دنیای پرهیاهوی بورس امروزه نیاز به راهنما و متخصص احساس می‌شود. با چشم‌بسته سودی کسب نمی‌شود بلکه داشتن اطلاعات کافی درباره اصطلاحات بورس نظیر شاخص بورس و زمان مناسب خریدوفروش سهام مختلف در آن به شما کمک خواهد کرد بتوانید با چشمی بازتر و آگاهی بیشتر وارد این دنیای پرسود شوید. همین موجب شده تا نیاز به وجود کارگزار بورس احساس شود تا در بسیاری از مواقع با علم و آگاهی کافی که دارد بتواند شما را به سوددهی برساند.

بورس مکانی امن برای سرمایه گذاری

بسیاری از مردم وقتی اسم بورس و سهام را می‌شنوند به این فکر می‌کنند که برای ورود به بورس پول زیادی لازم دارند و با پول کم نمی‌شود وارد بازار بورس شد. یا حتما لازم است علم اقتصاد و امور مالی را بدانند. ولی اینطور نیست و صرفا به خاطر کم اطلاعی از بورس و نحوه سرمایه‌گذاری است.

در این مقاله با مفاهیم اصلی و راهنمای گام به گام ورود به دنیای بورس شما را همراهی می کنیم.

بورس چیست؟

واژه بورس در زبان فرانسوی به معنی کیف پول است. برای شناختن و فهمیدن واژه بورس بهتر است ابتدا بازار را تعریف کنیم. بازار مکان خاصی نیست. بلکه جایی است که خریدار و فروشنده در آن فعالیت داشته باشند. به بیان ساده‌تر هرگاه شرایطی فراهم شود که خریدار و فروشنده بتوانند با هم رابطه‌ای برقرار کنند، به توافقی برسند و معامله‌ای بین آنها صورت پذیرد، بازار تشکیل می‌شود.

پس به این نتیجه می‌رسیم که بازار محدود به یک مکان خاص نیست. پس هرگونه فعالیت اقتصادی که در آن خریدار و فروشنده معنا پیدا کند بازار گفته می‌شود. به طور کلی بورس همان بازار های مالی است که در آن سهام و اوراق بهادار معامله می‌شود.

چرا در بورس سرمایه گذاری کنیم؟

افراد سرمایه گذار معمولا به دنبال روشی برای سرمایه گذاری هستند که از قانونی بودن محل سرمایه گذاری، شفاف بودن ،سود بالا نسبت به دیگر بازارها، سرمایه گذاری با پول کم، قابلیت نقدشوندگی بالا و دسترسی آسان به محل سرمایه‌گذاری اطمینان پیدا کنند.

شاید سوال کنید که خرید و فروش سهام شرکتها یا اصطلاحا سرمایه گذاری در بورس، چه مزیتـی در مقایسه با سایر انوع سرمایه گذاری ها، مثل سپرده های بانکی و یا خرید اوراق مشارکت دارد؟

اولین مزیت وقتی که شما سهام شرکتی را خریداری میکنید، به نسبت سهم خود، در سود و زیان آن شرکت سهیـم شده اید، یعنی مثلا اگر شرکت در طول سال 40 یا 50 درصد سود داشته باشد، شما هم به نسبت سهمتان در این سود شریک خواهید بود، بنابراین، برای افرادی که بدنبال کسب سودهای بیشتر هستند، سرمایه گذاری در بورس در مقایسه با بانک یا اوراق مشارکت، جذابیت بیشتری دارد.

البته باید به این موضوع هم توجه کرد که خرید و فروش سهام شرکت ها در بورس، به همان میزان که امکان کسب بازدهی بیشتر را برای سرمایه گذار فراهم می کند، ریسک بیشتری هم دارد، چون همانطور که گفتیم، سهامدار یک شرکت هم در سود و هم در زیان شرکت سهیـم خواهد بود.

دومین مزیت بورس هم است که شما با دریافت کد بورسی آنلاین با هر مبلغی، حتی با 100 هزار تومان می توانید به صورت آنلاین با یک گوشی یا لپ تاپ به صورت آنلاین سهام بخرید و برخلاف برخی تصورها، هیچ محدودیتی در این خصوص وجود ندارد، درحالیکه مثلا برای سرمایه گذاری در ملک و ساختمان، سرمایه بسیار زیاد موردنیاز است.

سومین مزیت هم این است که بورس، یک بازار قانونی، شرعی، مطمئن و تحت نظارت است و همین حمایت قانونی، می تواند موجب اطمینان خاطر سرمایه گذاران باشد.

آخرین مزیت بورس هم این است که شما هر وقت که به پول نیاز داشتید، می توانید سهام خود را به قیمت روز، بفروشید و این، یعنی قابلیت نقدشوندگـی بالا در بورس، مزیتی که شاید در سایر فرصت های سرمایه گذاری مثل زمین و ساختمان وجود نداشته باشد. البته سرمایه گذاری در بورس، مزایای بسیار زیاد دیگری هم دارد .

حداقل سرمایه مورد نیاز برای ورود به بازار بورس چقدر است؟

کمترین سرمایه برای بورس و سرمایه گذاری چقدر است؟! جالب است بدانید که شما با حداقل سرمایه می‌توانید در بورس آنلاین سرمایه گذاری کنید و سهام دار باشید، حتی با ۱۰۰ هزار تومان !

بورس محیطی است که هر شخص با حداقل سرمایه بتواند سرمایه گذاری کند و سرمایه خود را افزایش دهد. نکته بعدی این است که بورس سقف ندارد؛ یعنی هر شخص با هر چقدر سرمایه کلان هم میتواند سرمایه گذاری کند و محدودیتی در ورود پول به دنیای بورس ندارد.

نکته‌ای که تحلیلگران به کسانی که قصد دارند وارد بازار بورس شوند میگویند این است که: باخرید عرضه اولیه ها و با سرمایه کم وارد بازار شوید. این جمله دلیل بر بد بودن بورس یا ترس از دست دادن پول نیست، بلکه در هر کاری علاوه بر علم، تجربه هم لازم است.

شخص ابتدا با پول کم شروع به کار کرده و تجربه به دست میاورد و آرام آرام پول بیشتری وارد بازار می‌کند. همچنین شخصی که در حال یادگیری علم بورس است یا به تازگی دوره بورسی را به اتمام رسانده، ممکن است به دلیل تجربه کم در تحلیل کردن دچار اشتباه شود. به هر حال اشتباه تحلیل کردن یک تحلیلگر تاز کار دور از ذهن نیست. اگر سرمایه سنگینی در بازار داشته باشد ممکن است بخشی از سرمایه خود را از دست بدهد.

اولین گام برای سرمایه گذاری در بورس چیست؟

کسانی که قصد دارند وارد بازار بورس شوند ابتدا باید کد بورسی دریافت کنند. شما میتوانید با کلیک لینک زیر ↓ ، به صورت غیر حضوری کد بورسی بگیرید.
کد بورسی شامل سه حرف اول نام خانوادگی شما و پنج رقم عدد است که آن عدد کد بورسی شماست.
مثلا اگر نام خانوادگي فردي رضايي باشد، کد سهامداري وي ممکن است، "رضا12234" باشد.

آشنایی با بورس و انواع بازار بورس

برای شناخت و فهمیدن این موضوع که واقعا بورس چیست و آشنایی بیشتر با آن بهتر است از “بازار” و تعریف آن شروع کنیم. در یک تعریف ساده، می توان گفت که:

✓بازار مکانی است که در آن خرید و فروش صورت می گیرد.

✓ساده تر این است که بگوییم هرگاه شرایطی فراهم شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معامله ای صورت پذیرد بازار تشکیل شده است.

✓ این شرایط می تواند مکان خاصی یا شبکه ای ارتباطی مثل اینترنت باشد.

✓ در بازارها به طور کلی دو نوع دارایی، دارایی های واقعی و دارایی های مالی، مورد معامله قرار می گیرند.

◯ دارایی های واقعی همان دارایی های فیزیکی هستند (مثل زمین، ساختمان و انواع کالا مانند ماشین، لوازم خانگی و …)

◯ دارایی های مالی و دارایی های کاغذی و بهتر بگوییم اسنادی هستند، مثل سهام و اوراق مشارکت.

بورس بازاری است که در آن دارایی های مختلف مورد معامله قرار می گیرد.

فرابورس چیست؟

در کنار بورس سهام، بازار مجزایی وجود دارد موسوم به فرابورس (OTC) یا خارج از بورس.

در تعریف جهانی فرابورس، سهام شرکت‌هایی که شفافیت کافی یا وضعیت سودآوری مناسب ندارند به صورت توافقی میان خریدار و فروشنده معامله می‌شوند.

در فرابورس سازمان بورس نظارت محدودتری بر معاملات دارد و صرفا برای جلوگیری از کلاه‌برداری‌ها معامله شرکت‌هایی که شرایط لازم برای ورود به بورس را ندارند در این بازار انجام می‌دهند.

البته باید در نظر داشت که فرابورس ایران از شکل فرابورس در دنیا متمایز شده و خود در حد یک بورس فعالیت می‌کند. یعنی فرابورس ایران صرفا جایی برای معاملات توافقی سهام نیست و بسیاری از شرکت‌ها در این بازار حضور دارند و مشابه معاملات سهام با مکانیزم عرضه و تقاضا و به صورت برخط معامله می‌شوند.

همچنین تعداد قابل توجهی اوراق بدهی در فرابورس ایران معامله می‌شوند و در نتیجه این شرکت را به یک بورس کامل تبدیل کرده است. دامنه نوسان شرکت‌های فرابورسی همانند شرکت‌های بورس اوراق بهادار 5 درصد است.

بازاری به نام بورس کالا

بورس کالا نیز نوع دیگری از انواع بورس محسوب می‌شود. در بورس‌های کالایی معاملات روی یک کالای فیزیکی انجام می‌شود. بنابراین، بورس کالا مکانی است که طلا، فلزات، محصولات کشاورزی و … مورد معامله قرار می‌گیرند.

عموما بورس کالا مورد توجه فعالان واقعی اقتصاد در بخش تولید و تجارت است. یعنی کسانی که مستقیما در فعالیت خود نیاز به یک کالای مشخص دارند از طریق بورس در قیمت‌هایی شفاف‌تر و در فضایی رقابتی احتیاج خود را رفع می‌کنند.

این معاملات به بازار موسوم به معاملات فیزیکی مربوط می‌شود. در کشورمان بورس کالا به صورت بسیار محدود دارای بازار آتی و آپشن است و در نتیجه عموما بازیگران حقوقی در معاملات بازار فیزیکی بورس کالا فعالیت دارند. معاملات بورس آتی سکه یا اختیار سکه جزو معدود ابزارهایی است که در بورس کالایی کشورمان وجود دارد که در آن تعداد زیادی از فعالان حقیقی نیز حضور دارند.

بازار فیوچرز یا آتی چیست؟

در عمل بازارهایی برای معاملات غیرفیزیکی کالاها تعریف شده است که به بازار فیوچرز یا آتی (futures) و آپشن یا اختیار (options) شهرت دارند. در این بازارها کالاها برای تحویل در آینده معامله می‌شوند.

در این بازارها دو گروه فعالیت می‌کنند؛ مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان واقعی در کنار سفته‌بازان. هدف حضور بخش واقعی در بازار آتی و آپشن آن است که درآمد یا هزینه‌های خود را از ریسک‌های احتمالی مبری کنند. به این عملیات پوشش ریسک (hedge) گفته می‌شود که خریدار یا فروشنده یک کالا قیمت معامله یک محصول در آینده را تثبیت می‌کند.

اما گروه دوم موسوم به سفته‌بازان از نوسان قیمت‌ها در قراردادهای آتی یا اختیار کسب سود می‌کنند. بنابراین، بر خلاف بورس کالای فیزیکی، حضور افراد خُرد در بازارهای آتی و آپشن مرسوم است.

بازاری به نام بورس انرژی

یکی دیگر از انواع بورس که از سال 91 به بورس‌های ایران اضافه شد، بورس انرژی است. این بورس یه نوع بورس کالایی است که در آن معاملات حامل‏های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر آن انجام می‌شود. حامل های انرژی شامل نفت، گاز، برق و … است.

بورس انرژی عنوان چهارمین بورس کشور است که به منظور عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفته است.