استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌

کلاهبرداری به شیوه اسکویید گیم Squid Game؛ کاهش ارزش 99.99 درصدی اسکویید گیم

صرافی پنکیک سواپ (PancakeSwap)

پنکیک سواپ صرافی غیر متمرکز بربستر Binance Smart Chain می باشد. صرافی پنکیک سواپ (PancakeSwap) یکی از سیستم های مالی غیر متمرکز DeFi است که کارایی زیادی دارد.

بهترین مشخصه صرافی پنکیک سواپ پنل کاربری ساده است که کاربران می توانند به راحتی با منوهای آن کار کنند. تیم برنامه نویسی این پلتفرم برای جلب توجه مخاطبان خود، نام ساده پنکیک سواپ را انتخاب کرده اند که خوشایند اکثریت کاربران باشد.

هدف از ایجاد صرافی های Decentralized مثل پنکیک سواپ رفع اشکالات صرافی های متمرکز است. اساس قوانین حاکم بر این اکسچنج ها به کار گرفتن قراردادهای هوشمند است که به صورت منبع باز بوده و مبادلات رمز ارز را در داخل شبکه امکان پذیر می کند. با وجود قرارداد های هوشمند، امکان دخالت شخص ثالث و دستکاری در صرافی ها کاهش یافته است.

در شرایط حاضر مقیاس پذیری شبکه بلاکچین Ethereum، بسیار کم و کارمزد معاملات در آن بسیار زیاد شده در مواردی به چند صد دلار هم رسیده است.

در چنین شرایطی، صرافی پنکیک سواپ بر روی بلاکچین هایی سوار شده که مقیاس پذیری بیشتری داشته و با کم کردن کارمزد‌ها و زیاد کردن سرعت تراکنش ها، کارایی صرافی های غیر متمرکز را بهبود بخشیده است.

صرافی پنکیک سواپ به منظور مدیریت معاملات، از ویژگی های استخر‌ های نقدینگی (Liquidity Pools) و سیستم اتوماتیک بازارساز (AMM) بهره مند شده است.

صرافی پنکیک سواپ (PancakeSwap)

پنکیک سواپ (PancakeSwap) یک صرافی دیجیتالی غیرمتمرکز (DEX) است که، بدون وجود یک واسطه متمرکز امکان معامله ارزهای رمزنگاری شده و توکن‌های متنوع را برای کاربران خود فراهم کرده است. این صرافی بر روی قراردادهای هوشمند خودکار مستقر بر روی Binance Smart Chain (زنجیره هوشمند بایننس) ساخته شده است.

پنکیک سواپ در کنار رابط کاربری مناسب، امکانات مورد نیاز برای ترید و فعالیت مؤثر در بازار ارزهای دیجیتال را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد. از همین رو، در این پلتفرم انواع ارزهای دیجیتال همراه با سرعت معاملاتی بالا در اختیار کاربران قرار گرفته است.

صرافی پنکیک سواپ در تاریخ 20 سپتامبر 2020 توسط گروهی ناشناس راه‌اندازی شده و از آن زمان تاکنون این پلتفرم نه‌تنها در تعداد کاربران و میزان نقدینگی دارایی‌های پشتیبانی شده، بلکه در انواع ویژگی‌های ارائه شده، رشد چشمگیری داشته است.

از زمان تأسیس تاکنون این پلتفرم چندین Upgrade را پشت سر گذاشته و هر کدام از این به‌روزرسانی‌ها ویژگی و امکانات جدیدی را به پنکیک سواپ اضافه کرده‌اند. در آخرین به‌روزرسانی در آوریل سال 2021 پنکیک سواپ به V2 ارتقا پیدا کرد.این به‌روزرسانی سبب شده تا توسعه‌دهندگان آزادی بیشتری برای بهبود عملکرد آینده پلتفرم داشته باشند.

بازار ساز خودکار (AMM)

یک شیوه خودکار برای گذاشتن قیمت بر روی دارایی ها می باشد ، در این روش از الگوریتم ریاضی استفاده می نمایند و قیمت دارایی را مشخص میکنند.

در هنگام انجام معاملات ، به روش مستقیم معامله با شخص صورت نمیگیرد ، زیرا در پنکیک سواپ لیست سفارشی وجود ندارد در اصل شما معاملات خود را با استخر نقدینگی انجام میدهید.

استخر نقدینگی (Liquidity Pool)

افرادی که قصد سپرده کردن ارزهای دیجیتال خود را دارند ، برای تبادل کردن توکن ها می توانند آن را در استخر های نقدینگی سپرده گذاری کنند .

شما در هنگام معامله در پنکیک سواپ کارمزدی پرداخت می نمایید که قسمت زیاد آن به حساب تامین کنندهای نقدینگی واریز می شود .

یکی از نکات مهم آن است که در هنگام خرید قیمت ارز خود را در گزینه (نسخه) یک و دو پنکیک سواپ تحلیل و بررسی نمایید به دلیل آنکه در اکثر اوقات در نسخه یک سواپ هزینه رمز ارز ارزان تر می باشد .

ویژگی های پنکیک سواپ

1. عدم پشتیبانی از ارزهای فیات
2. امکان ایجاد استخرهای نقدینگی برای کسب توکن
3. دارای توکن اختصاصی CAKE و برای اهداف Yield Farming، Staking، سهامداری، شرکت در لاتاری پنکیک سواپ
4. دریافت پاداش در ازای استیک کردن CAKE
5. انجام تمام معاملات به صورت خودکار از طریق قراردادهای هوشمند
6. کاربری شبیه به پلتفرم‌های محبوبی همچون Ethereum DEX و صرافی یونی سواپ
7. پشتیبانی از پروتکل‌های کاهش قیمت مانند سوزاندن تعداد زیادی از توکن CAKE
8. امکان خرید توکن در مرحله عرضه اولیه
9. برگزاری روزانه چهار قرعه‌کشی (کاربرانی که بیش از 10 عدد از توکن CAKE را در اختیار داشته باشند می‌توانند در قرعه‌کشی (Lottery) پنکیک سواپ شرکت کنند. جوایز قرعه‌کشی بلافاصله به صورت CAKE یا NFTها به برنده پرداخت می‌شود.)
10. استیک کردن و معامله NFT ها
11. پشتیبانی از انواع کیف پول‌ ارز دیجیتال محبوب مانندتراست والت، متامسک، مث والت، WalletConnect، TokenPocket.

مزایای صرافی پنکیک سواپ

1. کسب رمزارز CAKE از طریق استیک توکن بومی پنکیک سواپ و توکن‌های تأمین‌کننده نقدینگی LP.
2. امکان ترید توکن‌های BEP20
3. دریافت کمیسیون با فراهم کردن نقدینگی صرافی
4. کارمزد کم در کنار سرعت بالا
5. عدم نیاز به انجام مراحل احراز هویت (KYC)
6. عدم نیاز به استفاده از VPS یا VPN و تغییر IP
7. طراحی کاربرپسند بوده و مناسب برای کاربران مبتدی و حرفه‌ای
8. امکان راه اندازی پروژه‌ها در انجمن BSC

معایب صرافی پنکیک سواپ

1. بالا بودن ریسک از دست دادن دارایی به دلیل ناپایدار بودن استخرهای نقدینگی
2. شلوغی شبکه به دلیل محبوبیت بالا
3. عدم پشتیبانی از اپلیکیشن موبایل
4. پیچیده بودن پروسه استیکینگ در پنکیک سواپ از نظر کاربران
5. فاقد کیف پول بومی

رمز ارز CAKE

ارز دیجیتال پنکیک سواپ کیک (CAKE) نام داشته و یک توکن استاندارد BEP20 است که در اصل، در اسمارت چین بایننس راه اندازی شده است.

یکی از اصلی‌ترین وظیفه‌های CAKE تشویق کاربران به سپرده‌گذاری و در نتیجه تأمین نقدینگی پلتفرم صرافی پنکیک سواپ است. کاربران می‌توانند برای کسب پاداش سپرده‌گذاری، توکن‌های کیک خود را در یکی از استخرهای پنکیک سواپ سپرده‌گذاری و قفل کنند.

کیک کارکردهای دیگری نیز دارد، از جمله کشت سود، سپرده‌گذاری، شرکت در برنامه‌های شرط‌بندی صرافی پنکیک سواپ و رأی دادن در تصمیمات اصلی و حاکمیتی مجمع دوره‌ای پنکیک سواپ.

چگونه کیف پول را به پنکیک سواپ متصل کنیم؟

احتمالاً زمانی که برای اولین بار از وب‌سایت این صرافی دیدن می‌کنید، تشخیص نحوه کار با امکانات صرافی دشوار به نظر برسد؛ دلیل آن این است که، بسیاری از ویژگی‌های پنکیک سواپ تا زمان اتصال یک کیف پول به صرافی، قفل باقی می‌مانند.

بلافاصله، پس از اتصال یک کیف پول دیجیتالی به این امکانات دسترسی پیدا می‌کنید. استفاده از صرافی پنکیک سواپ پس از به دست آوردن آشنایی کلی در خصوص بخش‌های مختلف سایت آسان‌تر می‌شود.

برای شروع فعالیت در صرافی پنکیک سواپ ، مانند مراحل زیر عمل کنید:

1. در اولین قدم لازم است یک کیف پول رمزنگاری شده مانند Trust Wallet یا MetaMask دانلود کنید.
2. پس از دانلود حساب کاربری کیف پول خود را از طریق توکن‌های BNB شارژ کنید.
3. در صورتی که، از قبل در یکی از کیف پول‌های پشتیبانی شده در پنکیک سواپ حساب کاربری دارید، می‌توانید از طریق گزینه Recovery Key کیف پول خود را بازیابی کنید.
4. برای این کار، باید به یک صرافی متمرکز رفته و از طریق آن توکن BNB خریداری کنید.
5. پس از خرید BNB، توکن‌های خود را از صرافیبه کیف پول دیجیتالی انتقال دهید. به یاد داشته باشید که، در زمان ارسال BNB از صرافی بایننس به کیف پول دیجیتالی، لازم است همیشه شبکه توکن‌های BNBرا به زنجیره هوشمند باینس (BSC) تغییر دهید.
6. در این مرحله، باید کیف پول خود را به صرافی پنکیک سواپ متصل کنید.
7. برای این کار به وب‌سایت پنکیک سواپ به آدرس pancakeswap.finance رفته و مانند تصویر بر روی گزینه “Connect Wallet” موجود در گوشه بالا سمت راست صفحه کلیک کنید.
8. در این قسمت لیست کیف پول‌های پشتیبانی شده توسط پنکیک سواپ قابل مشاهده است. در صورت موفقیت‌آمیز بودن این مرحله، دارایی BNB ذخیره شده در کیف پول شما در صرافی منعکس شده و نشان داده می‌شود.

آموزش خرید و فروش رمز ارز در صرافی پنکیک سواپ

پس از آنکه وارد سایت صرافی پنکیک سواپ شده و کیف پول خود را به آن متصل کردید، تمام امکانات پلتفرم در گوشه سمت چپ صفحه به شما نمایش داده می‌شود. در این مرحله، شما امکان تامین نقدینگی (Liquidity)، خرید و فروش یا فارمینگ (Farming) توکن‌ها را خواهید داشت.

1. برای خرید و فروش هر یک از توکن‌های موجود در کیف پول متصل شده خود، بر روی گزینه “Trade” رفته و سپس تب “Exchange” را انتخاب کنید.
2. در مرحله بعد از میان توکن‌های موجود در کیف پول متصل شده خود، توکنی که قصد ترید یا Swap آن را دارید انتخاب کنید.
3. از طریق لیست موجود در قسمت “From”، توکنی که قصد تبدیل آن را دارید انتخاب کنید و از لیست موجود در قسمت “To”، توکنی که مایل هستید دارایی شما به آن تبدیل شود انتخاب کنید.
4. تراکنش را تأیید کنید تا در کیف پولتان تغییرات اعمال شود.

آموزش Farm در صرافی پنکیک سواپ

در Farm یا استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools)، برای خرید توکن‌های LP، باید از جفت توکن‌هایی که ارزش برابر (مانند CAKE-BNB) دارند، استفاده کنید.
این کار سبب تامین نقدینگی DEX شده که در عوض آن پاداش‌هایی به شما تعلق می‌گیرد. در هر زمان امکان حذف Liquidity وجود استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌ دارد، در صورت حذف، توکن‌های مبادله شده با توکن‌های LP به کاربر پرداخت می‌شوند.

آموزش Staking در صرافی پنکیک سواپ

یکی از دیگر از امکانات صرافی پنکیک سواپ استیک کردن است؛ برای این کار، تنها کافی است بخشی از توکن CAKE خود را برای مدت دلخواه در استخرهای Syrup واریز کرده و نگهداری کنید. پاداش‌های دریافتی شما به میزان رمزارز و مدت زمان استیکینگ بستگی دارد.

1. برای این کار به استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌ تب Earnقسمت “Pools” بروید.
2. در این قسمت، استخرهایی که می‌توانید توکن CAKE خود را در آنها استیک کنید به شما نمایش داده می‌شود.
3. برای برداشت دارایی خود، باید بر روی گزینه “Approve CAKE” کلیک کنید.
4. پس از تأیید، در مرحله بعدی لازم است میزان توکنی که قصد استیک کردن آن را دارید، انتخاب کنید.
5. با تکمیل این مراحل توکن CAKE شما در استخر مدنظر استیک شده و در ازای آن پاداش دریافت می‌کنید.
6. در هر زمانی که، قصد خارج کردن دارایی خود از استخر را داشته باشید، تنها کافی است بر روی گزینه “Harvest” کلیک کنید.

جمع بندی

صرافی پنکیک سواپ یک صرافی غیرمتمرکز اجرا شده و در سال 2020 بر روی زنجیره هوشمند بایننس ساخته شده است. با وجود پیشینه کوتاه مدت، این صرافی در نوع خود به یکی از برترین پلتفرم‌ها تبدیل شده که در آن امکانات بسیار متنوع و جذابی در اختیار کاربران قرار دارد.

صرافی پنکیک سواپ (PancakeSwap) یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) است که روی اسمارت چین بایننس راه اندازی شده و توسط این زنجیره هوشمند پشتیبانی می‌شود. غیرمتمرکز یعنی تحت مدیریت فرد یا نهاد خاصی نیست.

فلسفه اصلی ایجاد این صرافی، تسهیل مبادلات همتا به همتای ارز های موجود در پنکیک سواپ دیجیتال است. در این صرافی می‌توان یک ارز را مستقیماً به ارز دیگر تبدیل کرد. این در حالیست که در صرافی های سنتی ابتدا باید ارز را به تتر و سپس به ارز دیگر تبدیل کرد.

صرافی پنکیک سواپ بسیاری از مشکلات صرافی های سنتی را حل کرده و مزایا و معایب زیادی دارد.

در این مقاله صرافی پنکیک سواپ (PancakeSwap) و مراحل خرید و فروش در این صرافی غیرمتمرکز را مورد بررسی قرار دادیم. این صرافی غیر متمرکز مزایای بی‌شماری دارد که همین مزایا باعث محبوبیت آن شده است. امیدواریم از این آموزش استفاده کنید و معاملات پرسودی را در این صرافی داشته باشید.

استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌

استخرهای نقدینگی (Liquidity pools) دیفای چیست؟

استخرهای نقدینگی (Liquidity pools) دیفای چیست؟

یک استخر نقدینگی دیفای (DeFi) ، در واقع یک قرارداد هوشمند است که توکن ها را در قرارداد هوشمند قفل می کند تا بتواند نقدینگی آن توکن را در یک صرافی غیرمتمرکز تضمین کند.

به کاربرانی که توکن مورد نیاز برای قراردادهای هوشمند را فراهم می‌کنند، تامین کنندگان نقدینگی (Liquidity providers) گفته می‌شود.

استخرهای نقدینگی دیفای، به عنوان روشی ابتکاری و اتوماتیک برای حل چالش نقدینگی در معاملات غیرمتمرکز ارز دیجیتال ظاهر شدند.

آن‌ها جایگزین مدل سنتی دفتر سفارشات یا order book هستند که توسط صرافی های متمرکز ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید : دیفای یا سیستم مالی غیرمتمرکز چیست؟

نحوه عملکرد دفتر سفارشات در صرافی‌های متمرکز ارزهای دیجیتال

در روش دفتر سفارشات، صرافی به عنوان بازاری عمل می کند که خریداران و فروشندگان در آن دور هم جمع می‌شوند و در مورد قیمت دارایی‌ها بر اساس عرضه و تقاضای نسبی توافق می‌کنند.

با این حال، این مدل به خریدار و فروشنده کافی برای ایجاد نقدینگی بستگی دارد. بنابراین، سازندگان بازار (Market makers) وجود دارند تا اطمینان حاصل کنند که همیشه شخصی برای تأمین تقاضا وجود دارد و با مشارکت در نقدینگی، قیمت ها را عادلانه نگه می‌دارد.

اما استفاده از این مدل تامین نقدینگی برای معاملات غیرمتمرکز روشی کاملا بی‌اثر است. هزینه تراکنش‌های اتریوم و زمان طولانی تایید هر بلاک، آن را برای سازندگان بازار (Market makers) به گزینه ای که برای تامین نقدینگی به نظرشان جذاب نیست تبدیل می‌کند. در نتیجه استفاده از روش دفتر سفارشات با وجود نقدینگی کم، در صرافی‌های غیرمتمرکز روش مناسبی نخواهد بود.

بنابراین، استخرهای نقدینگی با ارائه نقدینگی مداوم و خودکار، به راه حلی اصلی برای حل مشکلات نقدینگی پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز تبدیل شده اند.

استخرهای نقدینگی دیفای چگونه کار می کنند؟

در ساده ترین حالت، یک استخر نقدینگی دیفای دارای دو توکن در یک قرارداد هوشمند برای تشکیل یک جفت ارز تجاری است.

به عنوان مثال دو جفت ارز اتر (ETH) و USD Coin را در نظر بگیرید. اگر قیمت اتریوم برابر با ۱۰۰۰ USD Coin باشد، تامین کنندگان نقدینگی باید به همین اندازه USD Coin به این استخر اضافه کنند. درنتیجه اگر کسی ۱ اتریوم را در استخر نقدینگی قرار می‌دهد باید آن را با ۱۰۰۰ USD Coin مطابقت دهد.

نقدینگی موجود در استخر به این معنی است که اگر کسی بخواهد اتر یا ETH را با USDC معامله کند، می تواند این کار را بر اساس وجوه سپرده گذاری شده در استخر نقدینگی انجام دهد، نه اینکه مشابه با چیزی که در مدل دفتر سفارشات اتفاق می افتد، منتظر یک فرد دیگری باشد تا با معامله موردنظر خود مطابقت داشته باشد.

ارائه دهندگان نقدینگی برای مشارکت خود در نقدینگی شبکه با پاداش تشویق می شوند. آن‌ها وقتی در استخر نقدینگی سپرده گذاری می‌کنند، توکن جدیدی به نمایندگی از سهامی که سپرده گذاری کرده اند دریافت می‌کنند که به آن توکن استخر (Pool Token) ، می گویند. در مثال مطرح شده، توکن استخر USDCETH است.

کاربرانی که از استخر نقدینگی برای انجام معاملات خود استفاده می‌کنند، هزینه ای را در ازای انجام تراکنش‌های خود پرداخت می کنند. در استخرهای نقدینگی از این هزینه پرداخت شده، متناسب با اندازه سهام سپرده گذاری شده توسط تامین کنندگان در استخر نقدینگی، پاداشی داده می‌شود.

به عنوان مثال اگر هزینه انجام تراکنش‌ها برای استخر USDC-ETH ، ۰.۳ درصد باشد و یک تأمین کننده نقدینگی دارای ۱۰٪ از کل سهام استخر نقدینگی باشد، ۱۰ در صد از هزینه تمامی تراکنش‌های انجام شده به او اختصاص خواهد یافت.

زمانی که یک تامین کننده استخر نقدینگی بخواهد سهام خود را از صندوق نقدینگی برداشت کند، باید توکن‌های استخر (Token pools) خود را بسوزاند؛ سپس می‌تواند سهام خود را برداشت کند.

بزرگترین استخرهای نقدینگی در کدام یک از پلتفرم های دیفای قرار دارند؟

چندین پلتفرم با بزرگ‌ترین استخرهای نقدینگی در دیفای وجود دارند که در سال ۲۰۲۰ محبوبیت زیادی پیدا کردند.

صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ (Uniswap) ، بزرگترین صرافی غیرمتمرکز در دیفای است که بزرگ‌ترین استخرهای نقدینگی دیفای را اداره می کند.

بیشتر بخوانید : معرفی صرافی غیرمتمرکز و ارز دیجیتال یونی سواپ

پلتفرم‌های دیفای Curve Finance، Balancer و Sushiswap هم دارای استخرهای نقدینگی هستند. بزرگ‌ترین استخرهای نقدینگی Curve Finance دارای چندین ارز هستند و بر روی استیبل کوین‌ها تمرکز دارند.

معایب و محدودیت های استخرهای نقدینگی دیفای چیست؟

یک استخر نقدینگی اگر چه دارای مزایای زیادی است و می‌تواند موقعیت خوبی برای سرمایه‌گذاری باشد، اما مخاطرات و ریسک‌های خاص خود را نیز دارد. این استخر‌ها زمانی بیشترین کارایی را دارند که قیمت بازار به تدریج تغییر کند و در زمان تغییرات ناگهانی قیمت، این استخر‌ها آسیب‌پذیر هستند.

از طرفی تراکنش‌ها در استخرهای نقدینگی با توجه به قراردادهای هوشمند انجام می گیرد که یک قطعه کد هستند و این کد‌ها می‌توانند دارای باگ و اشکال و یا در معرض دستکاری و فعالیت های مخرب قرار بگیرند. مواردی از جمله هک bZx در سال ۲۰۲۰ وجود داشته است که در آن کاربران از استخرهای کوچک‌تر به عنوان بخشی از یک حمله دستکاری گسترده در یک بازار بزرگ‌تر، سو استفاده کردند.

مزایای استخرهای نقدینگی دیفای چیست؟

بارزترین مزیت استخرهای نقدینگی این است که آن‌ها از عرضه نقدینگی تقریباً مداوم برای معامله گران ارز دیجیتالی که می‌خواهند از معاملات غیرمتمرکز استفاده کنند، اطمینان حاصل می‌کنند. این معامله گران همچنین با تبدیل شدن به یک تأمین کننده نقدینگی استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌ می‌توانند از دارایی‌های دیجیتال خود سود کسب کنند.

قرارداد هوشمند در صرافی‌های غیرمتمرکزی مانند یونی سواپ (Uniswap)، طوری طراحی شده که هزینه گس را کاهش می‌دهد. محاسبات قیمتی کارآمد و توزیع کارمزد در داخل استخر به معنی اصطکاک کمتر بین تراکنش‌هاست. به عنوان مثال، بسیاری از قرارداد‌های هوشمند تنها قادرند که وجوه معامله شده را به همان کیف پول برگردانند؛ اما Uniswap این امکان را به معامله گران می‌دهد که دارایی‌های دیجیتال خود را مبادله کنند و آن‌ها را به کیف پول دیگری ارسال کنند.

بیشتر بخوانید : با انواع کیف پول های دیجیتال آشنا شوید.

چگونه می‌توان در استخرهای نقدینگی دیفای مشارکت کرد؟

نحوه عضویت در استخرهای نقدینگی دیفای با توجه به پلتفرم‌های مختلف، متفاوت است. به طور کلی برای مشارکت در استخرهای نقدینگی، لازم است که یک حساب کاربری در پلتفرم مورد نظر خود ایجاد کنید و سپس حساب کاربری خود را به یک کیف پول اتریوم مانند متا ماسک (MetaMask) یا روش‌های دیگر مثل Web 3.0 را از صفحه اصلی این پلتفرم‌ها متصل کنید. سپس، می‌توانید ارزهای دیجیتال خود را به صندوق نقدینگی مربوطه واریز کنید.

در وب ۳ تمامی سیستم ها در یک شبکه غیر متمرکز بر پایه بلاک چین به یک دیگر متصل شده اند و برای ارتباط با همدیگر به یک پایگاه داده مبتنی بر سرور وابسته نمی باشد.

در پلتفرم‌هایی مانند Uniswap، شما باید جفت مشخصی را که می‌خواهید نقدینگی آن را تأمین کنید جستجو کرده و سپس کیف پول خودتان را به حساب کاربری خود متصل کنید. شما باید پس از بررسی بازده ها، مانند بزرگی استخر و نرخ تبادل در آن استخر نقدینگی، توکن‌های خود را در استخر نقدینگی واریز کنید.

بازارساز خودكار (AMM) چيست و چگونه میتوان از آن کسب درآمد داشت؟ | بیدارز

بازارساز خودکار را می توان رباتی دانست که همواره به بیان قیمت میان دو دارایی تمایل دارد. برخی از یک فرمول ساده استفاده می کنند، مثل یونی سوآپ، اما برخی دیگر مثل کرو، بالانسر و دیگران فرمول های پیچیده‌تری را مورد استفاده قرار می‌دهند.

با استفاده از AMM، نه تنها بدون نیاز به اعتماد می توان معامله کرد، بلکه می‌توانید از طریق تأمین نقدینگی برای استخرهای نقدینگی، تبدیل به میزبان شوید. این امر به همه افراد اجازه می‌دهد تا تبدیل به یک بازارساز در یک صرافی شوند و برای تأمین نقدینگی کارمزد دریافت کنند.

بازارسازهای خودکار جای خود را در فضای DeFi به خوبی باز کرده‌اند، چراکه استفاده از آن‌ها بسیار آسان است. غیرمتمرکز ساختن بازارسازی از اهداف شایسته دنیای کریپتو می‌باشد.

مقدمه

امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) شاهد همه گیری عظیم اتریوم و دیگر پلتفرم‌های قراردادهای هوشمند، همچون اسمارت چین بایننس بوده است. ییلد فارمینگ (Yield farming) تبدیل به روشی پرطرفدار برای توزیع توکن شده است، BTC توکنایز شده در حال رشد بر اتریوم است و حجم فلش لون (flash loan) ها در حال افزایش است.

در عین حال، پروتکل‌های بازارساز خودکار مثل یونی سوآپ شاهد حجم رقابتی، نقدینگی بالا و افزایش تعداد کاربران هستند.

اما نحوه عملکرد این صرافی‌ها چگونه است؟ چرا ساخت بازار برای فودکوین های اخیر انقدر آسان است؟ آیا بازارسازهای خودکار می‌توانند با صرافی‌های سنتی رقابت کنند؟ به این سؤالات پاسخ خواهیم داد.

بازارساز خودکار چیست؟

بازارساز خودکار (AMM) نوعی از پروتکل صرافی غیرمتمرکز (DEX) است که برای قیمت گذاری دارایی‌ها از فرمول های ریاضی استفاده می‌کند. در این پلتفرم‌ها به جای استفاده از دفتر سفارشات مثل صرافی‌های سنتی، تعیین قیمت دارایی‌ها بر اساس یک الگوریتم قیمت گذاری انجام می‌شود.

این فرمول می‌تواند در هر پروتکل متفاوت باشد. برای مثال یونی سوآپ از فرمول x*y=k استفاده می‌کند که x نشان دهنده مقدار یک توکن در استخر نقدینگی و y نشان دهنده مقدار توکن دیگر است.

در این فرمول k یک متغیر ثابت است، به این معنی که مقدار کل نقدینگی استخر همواره باید بدون تغییر باقی بماند. دیگر بازارسازهای خودکار از فرمول های دیگری برای موارد استفاده مختلف استفاده می کنند. نقطه تشابه میان همه آن‌ها، تعیین قیمت از طریق الگوریتم است.

بازارسازی سنتی معمولاً با شرکت‌هایی که دارای منابع گسترده و استراتژی‌های پیچیده هستند، همکاری می کنند. بازارسازها در صرافی‌های سنتی مثل بایننس به شما کمک می کنند تا به یک قیمت مناسب و تفاوت قیمتی کمتر میان خرید و فروش دست یابید. بازارسازهای خودکار، این فرآیند را غیرمتمرکز کرده و برای همه افراد امکان ساخت بازار در یک بلاکچین را فراهم می‌سازند؛ اما چطور می‌توانند این کار را انجام دهند؟

نحوه عملکرد بازارساز خودکار چگونه است؟

نحوه عملکرد بازارسازهای خودکار و صرافی‌های اوردر بوک مشابه هم است، از این لحاظ که در هر دوی آن‌ها جفت‌های معاملاتی وجود دارد؛ برای مثال جفت ارز ETH و DAI. با این تفاوت که برای انجام معامله، نیازی به طرف مقابل (معامله گر دیگر) ندارید. در عوض، با استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌ یک قرارداد هوشمند تعامل دارید که بازار را برای شما می‌سازد.

در یک صرافی غیرمتمرکز مثل بایننس DEX، معاملات مستقیماً میان کیف پول‌های کاربران انجام می‌شود. اگر در صرافی بایننس دکس BNB را با BUSD معامله کنید، به این معنی است که فرد دیگری در آن سوی معامله قرار دارد که با BUSD خود BNB خریداری می‌کند. به همین دلیل است که این معامله را یک تراکنش همتا به همتا (P2P) می‌نامیم.

در نقطه مقابل، بازارسازهای خودکار را می توان همتا به قرارداد (P2C) نامید. از آنجایی که معاملات میان کاربران و قراردادها اتفاق می افتد، نیاز به طرف مقابل حذف می‌شود. در بازارسازهای خودکار هیچ دفتر سفارشاتی وجود ندارد، بنابراین انواع سفارشات نیز در این صرافی‌ها بی معنی است. قیمت خرید یا فروش یک دارایی توسط یک فرمول تعیین می‌شود. شایان ذکر است که برخی از AMM های آینده استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌ ممکن است این محدودیت را نقض کنند.

بنابراین نیازی به طرف مقابل نیست، اما هنوز هم باید فردی باشد که بازار را بسازد. نقدینگی قراردادهای هوشمند باید توسط کاربرانی تأمین شود که تأمین کنندگان نقدینگی نام دارند.

استخر نقدینگی چیست؟

تأمین کنندگان نقدینگی پول‌های خود را به استخرهای نقدینگی می‌دهند. استخر نقدینگی را می توان مجموعه‌ای بزرگ از پول دانست که معامله گران در مقابل آن معامله می کنند. تأمین کنندگان نقدینگی در ازای تأمین نقدینگی برای پروتکل، در ازای هر معامله‌ای که در استخر انجام شود، کارمزد دریافت می کنند. در یونی سوآپ، تأمین کنندگان نقدینگی باید مقدار مساوی از هر دو توکن را سپرده گذاری کنند؛ برای مثال در استخر ETH/DAI باید 50% اتر و 50% DAI قرار دهند.

پس هر کسی می‌تواند یک بازارساز باشد؟ البته! سپرده گذاری پول در یک استخر نقدینگی بسیار آسان است. میزان کارمزدها توسط پروتکل تعیین می‌شود. برای مثال، در یونی سوآپ v2 میزان 0.3% کارمزد از معامله گران اخذ شده و مستقیماً به تأمین کنندگان نقدینگی پرداخت می‌شود. ممکن است پلتفرم‌ها و فورک های دیگر، در جهت جذب تأمین کنندگان نقدینگی به استخرشان، کارمزد کمتری اخذ کنند.

چرا جذب نقدینگی مهم است؟ با توجه به نحوه عملکرد بازارسازهای خودکار، هرچه میزان نقدینگی در استخر بیشتر باشد، سفارشات با حجم بالا کمتر با لغزش (slippage) مواجه خواهند شد. همین امر باعث می‌شود تا حجم بیشتری مجذوب پلتفرم شوند و این روند ادامه دار باشد.

آشنایی با پلتفرم و ارز دیجیتال یونی سواپ (UNI)

مسئله لغزش یا اسلیپج در طراحی‌های مختلف بازارسازهای خودکار متفاوت است، اما همواره باید حواسمان به آن باشد. اگر به خاطر داشته باشید، گفتیم که تعیین قیمت توسط الگوریتم انجام می‌شود. به زبان ساده، میزان تغییر استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌ ضریب میان توکن ها در یک استخر نقدینگی پس از یک معامله، قیمت را تعیین می‌کند. اگر میزان تغییر این ضریب وسیع باشد، میزان لغزش بسیار زیاد خواهد بود.

برای درک بیشتر این موضوع، یک مثال را بیان می‌کنیم. فرض کنیم که شما می‌خواهید تمام اترهای استخر ETH/DAI در یونی سوآپ را خریداری نمایید. نمی‌توانید این کار را انجام دهید! در این صورت، باید برای هر اتر اضافه که خریداری می‌کنید قیمت بالاتر و بالاتری بپردازید، اما در این حالت هم نمی‌توانید تمام اترها را از استخر خریداری کنید. چرا؟ به خاطر فرمول x*y=k. اگر هر یک از x یا y صفر باشد (مقدار اتر یا DAI صفر شود)، این معادله بی معنی خواهد شد.

اما این تمام داستان بازارسازهای خودکار و استخرها نقدینگی نیست. هنگام تأمین نقدینگی برای بازارسازهای خودکار باید به موضوع ضرر ناگهانی نیز توجه داشته باشید.

ضرر ناگهانی چیست؟

ضرر ناگهانی زمانی اتفاق می افتد که نسبت قیمتی توکن های سپرده گذاری شده، پس از سپرده گذاری آن‌ها در استخر تغییر می‌کند. هرچه این تغییر بزرگ‌تر باشد، میزان ضرر ناگهانی نیز بیشتر می‌شود. به همین دلیل است که بازارسازهای خودکار برای جفت توکن هایی با قیمت مشابه (مثل استیبل کوین‌ها) کارکرد بهتری دارد. اگر نسبت قیمتی میان جفت توکن در بازه کوچکی تغییر کند، میزان ضرر ناگهانی ناچیز خواهد بود.

از سوی دیگر، تغییرات زیاد این نسبت باعث می‌شود تا تأمین کنندگان نقدینگی دست از کار بکشند و به جای سپرده گذاری توکن ها خود در استخر، آن‌ها را نگه دارند. با این وجود، استخرهای یونی سوآپ (همچون استخر ETH/DAI) که کاملاً در معرض ضرر ناگهانی قرار دارند، به لطف کارمزدهای معاملاتی، سود دهی خوب داشته‌اند.

بنابر آنچه پیشتر گفتیم، ضرر ناگهانی نام مناسبی برای این پدیده نیست. واژه «ناگهانی» این معنی را القا می‌کند که با بازگشت قیمت دارایی به قیمتی که در آن سپرده گذاری شده است، میزان ضرر کاهش می‌یابد. گرچه، اگر سپرده خود را با نسبت قیمتی متفاوت از زمانی که سپرده گذاری کرده‌اید برداشت کنید، ضرر کاملاً دائمی خواهد بود. در برخی موارد، کارمزد معاملات می‌تواند باعث کاهش ضرر شود، اما باز هم باید خطرات را در نظر داشت.

هنگام سپرده گذاری پول‌های خود در بازارسازهای خودکار باید بسیار محتاط باشید و مطمئن شوید که با مفاهیم مرتبط با ضرر ناگهانی آشنایی کامل دارید.

JulSwap چیست و چگونه کار میکند

JulSwap مشابه Uniswap می باشد و در زنجیره هوشمند Binance فعال است. JulSwap همان موتور معاملاتی و تجزیه و تحلیل Uniswap و برخی از ویژگی های اضافی Sushiswap را ارائه می دهد. در نظر داشته باشید که تمام پروژه‌های BEP20 می‌توانند به صورت رایگان در JulSwap فهرست شوند.

JulSwap چیست

JulSwap توسط Tobias Graf، بنیانگذار JustLiquidity، مدیر عامل QuuTech و TGG در ۲۹ دسامبر ۲۰۲۰ توسعه یافته است. این یک نسخه ارتقا یافته از UniSwap با ویژگی های پلتفرم های SushiSwap است. این پلتفرم از موتور معاملاتی و ابزارهای تحلیلی مشابه UniSwap استفاده می کند. این پلتفرم برای تعویض خودکار توکن های BSC-20 استفاده می شود. هدف اصلی JulSwap کاهش موانع برای ورود به بازار مالی غیرمتمرکز و آسان کردن کار کاربران برای انتقال تجارت خود از سایر پلتفرم‌ها به زنجیره هوشمند بایننس (BSC) است.

JulSwap کارمزدهای معاملاتی پایینی را دریافت می کند که بخشی از آن به ارائه دهندگان نقدینگی فعال داده می شود و بخشی دیگر به توکن های JULD تبدیل می شود. جول سواپ توسط پروتکل JustLiquidity برای پردازش تراکنش ها پشتیبانی می شود. همینطور در نظر داشته باشید که توکن JULD را نمی توان مستقیماً با ارز فیات خریداری کرد. ابتدا، کاربر باید ارزهای دیجیتال برتر مانند بیت کوین، تتر، اتریوم و موارد دیگر را بخرد و برای خرید توکن های JULD در پلتفرم صرافی Binance سپرده گذاری کند. توکن‌های JULb در استخر JustLiquidity برای کسب پاداش ها، استیک می‌شوند. برای استفاده از JulSwap به سایت JulSwap.com مراجعه نمایید.

بنیانگذار JulSwap / JustLiquidity

JustLiquidity که شرکت سازنده JulSwap است توسط Tobias Graf تاسیس شد. گراف همچنین بنیانگذار و مدیر عامل FMG24 GmbH & Co, KG, Wirtschaftskanzlei Mittelschwaben GmbH, QuuTech, CMH Ltd و همچنین مدیر عامل شرکت TGG Holding GmbH بود.

دلایل استفاده از JulSwap

• پلتفرمی سریع
• پلتفرمی ارزان‌
• از طریق پروتکل JustLiquidity پشتیبانی می شود
• قابلیت استیک توکن های JUL
• بر اساس زنجیره هوشمند بایننس
• می توانید Token Bridge خود را از ERC20 به BEP20 دریافت کنید و از هر دو زنجیره استفاده کنید

توزیع پاداش در JulSwap

در حال حاضر در یونی سواپ، ۰.۳٪ از تمام کارمزدهای معاملاتی در هر استخر به طور متناسب بین ارائه دهندگان نقدینگی استخر توزیع می شود. در جول سواپ، ۰.۲۵٪ مستقیماً به ارائه دهندگان نقدینگی فعال اختصاص داده می شود، در حالی که ۰.۰۵٪ باقی مانده به JULb (از طریق JulSwap) تبدیل شده و در JFT Stakers توزیع می شود.

تفاوت بین JulSwap و PancakeSwap

DeFi اصطلاحی است که برای توصیف برنامه های مالی ساخته شده بر روی فناوری بلاک چین و شبکه اتریوم برای حذف واسطه ها استفاده می شود. پلتفرم های مبادله غیرمتمرکز زیادی وجود دارد که معامله گران را به هم متصل می کند. در زیر به مقایسه دو تا از پلتفرم‌های مبادله غیرمتمرکز، JulSwap و PancakeSwap می پردازیم.

پارامترهای مقایسه	JulSwap	PancakeSwap
زمان راه‌اندازی	در ۲۹ دسامبر ۲۰۲۰ توسط توبیاس گراف، موسس شرکت JustLiquidity راه‌اندازی شد.	در ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۰ توسط توسعه دهندگان ناشناس در زنجیره هوشمند Binance راه‌اندازی شد.
نماد توکن	JULD و JULb	Cake
هدف	JulSwap موانع ورود به بازار غیرمتمرکز را برای کاربران کاهش می دهد.	PancakeSwap تبادل ارزهای دیجیتال را آسان تر، ارزان‌تر و سریعتر از سایر شبکه های استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌ اتریوم می کند.
پشتیبانی شده توسط	پروتکل JustLiquidity	مدل Automated Market Maker
دفترچه سفارشات	از Order Book (دفترچه سفارش) برای حفظ سفارشات استفاده می کند.	از استخر نقدینگی به جای دفترچه سفارش استفاده می کند.

• هدف پلتفرم JulSwap کاهش موانع ورود به بازار مالی غیرمتمرکز با اجازه دادن به هر کاربری برای ورود به بازار و شروع تجارت است، در حالی که PancakeSwap پلتفرمی است که هدف آن آسان‌تر، سریع‌تر و ارزان‌تر مبادله توکن‌های ارزهای دیجیتال است.
• JulSwap برای ثبت نام و شروع تجارت به KYC نیاز دارد، در حالی که PancakeSwap نیازی به ثبت نام KYC ندارد.
• پلتفرم JulSwap یک دفترچه سفارش برای هر تراکنش نگهداری می کند، در حالی که PancakeSwap یک استخر نقدینگی را حفظ می کند.
• JulSwap توسط پروتکل JustLiquidity و PancakeSwap توسط Automated Market Maker اجرا می شود.
• نماد جول سواپ JULD است و نماد پنکیک سواپ CAKE می باشد.

قیمت توکن JULD

قیمت JulSwap در حال حاضر ۰.۰۰۳۹۸۷ دلار آمریکا و رتبه ۱۲۱۰ را در سایت CoinMarketCap به خود اختصاص داده است. این کوین دارای عرضه در گردش ۵۹۲,۱۶۶,۸۰۲ و حداکثر عرضه ۸۰۰۰۰۰۰۰۰ می باشد.

خرید توکن JULD

JULD در تعدادی از صرافی‌های رمزنگاری فهرست شده است، برخلاف دیگر ارزهای دیجیتال اصلی، نمی‌توان آن را مستقیماً با پول فیات خریداری کرد. با این حال، شما می توانید به راحتی این کوین را با خرید بیت کوین، ETH، USDT از هر صرافی بزرگ و سپس انتقال به صرافی که آن را قبول دارند، خریداری کنید. اگر می خواهید JulSwap (JULD) معامله کنید، می توانید این کار را در صرافی های زیر انجام دهید:

صرافی های غیر متمرکز چگونه کار می‌کند؟ و تفاوت آن با صرافی های معمولی چیست؟

کلاهبرداری به شیوه اسکویید گیم Squid Game؛ کاهش ارزش 99.99 درصدی اسکویید گیم

الزام حضور صرافی‌ها در صنعت ارزهای دیجیتال

ارزروز: بدیهیست که ارزهای دیجیتال هم مانند ارزهای سنتی، نیازمند صرافی ارزهای دیجیتال برای انجام مبادلات هستند. رمزارزها نیازمند بازاری برای خریدوفروش و معامله هستند. در اولین نسل صرافی‌های ارز دیجیتال، صرافی‌های متمرکز، روش انجام تبادلات بسیار ساده و قابل‌درک است. صرافی‌ها سفارش‌های خرید و سفارش‌های فروش کاربران را در قسمتی به‌ نام دفتر سفارشات (Order book) ثبت کرده و آن‌ها را با یکدیگر تطبیق می‌دهند؛ به این ترتیب با واسطه‌گری صرافی‌ها، معاملات میان خریداران و فروشندگان انجام می‌شود. اما در صرافی‌های غیرمتمرکز که به دارایی‌های کاربران دسترسی ندارند.

Automated Market Maker

چگونه می‌توان سفارشات را تکمیل کرد؟ در اینجا روش بازارسازی خودکار (Automated Market Maker) یا به‌اختصار AMM به کار می‌آید. صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز، تحت‌نظارت یک شخص یا گروهی از اشخاص کار می‌کنند. این صرافی‌ها به دارایی کاربران کنترل مستقیم دارند و کاربران برای انجام معاملات مجبور هستند دارایی خود را به کیف پول‌ صرافی واریز کنند. این در حالی است که تمرکزگرایی و دسترسی نهادها به دارایی افراد، خلاف ماهیت ذاتی ارزهای دیجیتال است.

با توجه به این مشکلات، صرافی‌های غیرمتمرکز ارز دیجیتال یا همان دکس‌ها (DEX) روی کار آمدند تا بدون الزام کاربران به احراز هویت و بدون نگهداری دارایی‌های کاربران در کیف پول‌های امانی، امکان مبادله بی‌واسطه ارزهای دیجیتال را فراهم کنند. البته در این مطلب قصد نداریم درمورد همه جنبه‌های صرافی‌های غیرمتمرکز صحبت کنیم؛ بلکه تمرکز ما روی یک جنبه است: نحوه تعیین قیمت و تأمین نقدینگی ارزهای دیجیتال در صرافی‌های غیرمتمرکز.

زیان غیردائمی (impermanent loss)

زیان غیردائمی (impermanent loss) در صرافی‌های مبتنی بر AMM چیست؟ بازارسازهای خودکار را به صورت سریع می توان اینگونه عنوان نمود: الگوریتم بازارساز خودکار، در حقیقت جایگزینی برای دفاتر سنتی ثبت سفارشات خریدوفروش است. تا پیش از پیدایش صرافی‌های غیرمتمرکز مبتنی بر بازارساز خودکار، سفارشات خریدوفروش در پایگاه‌های داده متمرکز صرافی‌ها ثبت می‌شدند و مکانیزمی به نام موتور تطبیق، سفارش‌های خریدوفروش شبیه به هم را به یکدیگر وصل می‌کرد.

به‌عنوان مثال، اگر شما بخواهید ۱ بیت کوین را در قیمت ۱۰٬۰۰۰ دلار خریداری کنید، سفارش خرید خود را در صرافی ثبت می‌کنید. از سوی دیگر فروشندگان بیت کوین نیز سفارشات فروش خود را با قیمت‌های موردنظر خود ثبت می‌کنند و سپس موتور تطبیق صرافی وارد عمل می‌شود. موتور تطبیق، سفارشات خرید و فروش را با هم مقایسه می‌کند و هرگاه دو سفارش (خرید و فروش) با مبلغ یکسانی (مثلاً ۱۰٬۰۰۰ دلار) به ثبت رسیده باشند، معامله را در میان آنها انجام می‌دهد. یعنی بیت کوین‌های فروشنده را به خریدار و دلار‌های خریدار را به فروشنده انتقال می‌دهد.

اما نسل جدید صرافی‌های غیرمتمرکز، به‌طور کلی دفتر سفارشات را از پلتفرم خود حذف کرده و مفهوم بازارساز خودکار را جایگزین آن کرده‌اند. بازارساز خودکار، مجموعه‌ای از چندین قرارداد هوشمند بلاک چینی است که برای هر جفت معاملاتی، نقدینگی لازم را فراهم کرده و بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت ارزها را تعیین می‌کند.

جفت‌های معاملاتی مختلف

الگوریتم بازارساز خودکار، برای جفت‌های معاملاتی مختلف، فضایی را تحت‌عنوان استخر نقدینگی ایجاد می‌کند. هر استخر نقدینگی، با واریز مقدار معادلی از جفت‌ارز معاملاتی راه‌اندازی می‌شود. حالا برای انجام یک مبادله، افراد می‌توانند کیف پول خود را به قرارداد هوشمند استخر نقدینگی موردنظر متصل کنند و با واریز یکی از توکن‌ها، مقدار معادلی از توکن دیگر را دریافت کنند. در واقع در این روش، افراد به‌جای آنکه توکن‌های خود را با یکدیگر مبادله کنند، توکن‌ها را با قرارداد هوشمند استخر نقدینگی مبادله می‌کنند.

نسبت توکن‌های موجود در داخل استخر، نشان‌دهنده نرخ عرضه و تقاضای آنهاست. بنابراین، بازارساز خودکار با استفاده از این نسبت، تغییرات قیمت ارزها را در طول زمان محاسبه می‌کند. افرادی که نقدینگی جفت‌ارزهای موجود در استخر‌ها را تأمین می‌کنند، «تأمین‌کننده نقدینگی یا (Liquidity provider)» نامیده می‌شوند. این افراد با قفل‌کردن دارایی‌های خود استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌ در استخر، می‌توانند بخشی از کارمزد‌های پرداخت‌شده توسط معامله‌گران را به‌ دست آورند. آنها همچنین هر زمان که بخواهند، می‌توانند دارایی خود را آزاد کرده و از استخر نقدینگی خارج کنند.

بازارساز خودکار

بازارساز خودکار یک الگوریتم ریاضی است که برای معاملات بی‌واسطه در صرافی‌های غیرمتمرکز، بازار ایجاد می‌کند. در اینجا منظور از بازار، شرایطی است که باید مهیا شود تا یک معامله انجام گیرد. این الگوریتم به‌صورت خودکار و با استفاده از مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت دارایی‌ها را تعیین کرده و به کاربران اجازه می‌دهد بدون ثبت سفارش خریدوفروش، و حتی بدون نیاز به طرف مقابل معامله (فروشنده یا خریدار) معاملات خود را انجام دهند.

برای اینکه بتوانید عملکرد بازارسازهای خودکار را بهتر درک کنید، بار دیگر یادآوری می‌کنیم که عملکرد صرافی‌های غیرمتمرکز به سازمان خاصی وابسته نیست. این پلتفرم‌ها در حقیقت قراردادهای هوشمندی هستند که بر روی بلاک چین ثبت و اجرا می‌شوند. بنابراین باید پروتکل مشخصی برای قیمت‌گذاری دارایی‌ها، تأمین نقدینگی و تعدیل آن داشته باشند. این وظیفه برعهده بازارساز خودکار است.

شخص به شخص یا همتا به همتا

اگر نحوه انجام معاملات در نسل‌های اولیه صرافی‌های غیرمتمرکز (مانند بیت شیرز و بایننس دکس) را شخص به شخص یا همتا به همتا (Peer-to-peer) بدانیم، معاملات در صرافی‌های غیرمتمرکز مبتنی بر بازارساز، به‌صورت شخص به قرارداد (Peer-to-contract) انجام می‌شود. زیرا کاربران می‌توانند با اتصال کیف پول شخصی خود به پلتفرم صرافی (با حفظ اختیار کامل بر دارایی‌هایشان)، مستقیماً دارایی مورد نظرخود را از یک قرارداد هوشمند بخرند یا به آن بفروشند.

بازارساز خودکار مانند یک ربات است که وظیفه دارد در هر لحظه، قیمت یک ارز را در برابر ارز مقابل آن محاسبه کرده و به شما پیشنهاد دهد. به‌بیان دیگر، وقتی می‌خواهید یک ارز دیجیتال را در ازای ارز دیجیتال دیگری بخرید یا بفروشید، مقدار معادل آن را برای شما تعیین می‌کند. فرمول بازارسازهای خودکار صرافی‌های مختلف با یکدیگر متفاوت است. برخی از آنها مانند یونی سواپ (Uniswap) و پنکیک سواپ (Pancakeswap) برای این کار از فرمول‌های ساده‌ای استفاده می‌کنند، در حالی که برخی دیگر مانند کرو (Curve) و بَلِنسر (Balancer) فرمول‌های پیچیده‌تری دارند.

شیوه عملکرد بازارسازهای خودکار

تصور کنید که جفت‌ارز ETH/UNI را انتخاب کرده‌اید استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌ و می‌خواهید در ازای فروش بخشی از اترهای خود، توکن یونی خریداری کنید. برای این کار باید توکن‌های اتر را به استخر واریز کرده و معادل آن توکن یونی دریافت کنید. در این صورت، حجم اتر موجود در استخر نقدینگی زیاد و حجم یونی موجود در این استخر کم می‌شود. بنابراین طبیعی است که قیمت یونی برای مدتی بالا می‌رود و در عوض، قیمت اتر کاهش پیدا می‌کند. این اتفاق تا جایی ادامه دارد که معاملاتی برعکس معامله شما از سوی دیگران انجام شود و قیمت دوباره به تعادل برسد. البته این اتفاق زودتر از چیزی که تصور می‌کنید می‌افتد؛ چراکه وقتی قیمت یک ارز دیجیتال (یا یک توکن) در یک صرافی کم می‌شود، افراد زیادی به خرید آن تمایل پیدا می‌کنند و قیمت آن دوباره به تعادل می‌رسد.

پس می‌توانیم این‌طور نتیجه‌گیری کنیم:

بازارساز خودکار، بر اساس نسبت وزنی استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌ دارایی‌های موجود در استخر، ارزش (یا قیمت) آنها را نسبت به یکدیگر تعیین می‌کند. در پروتکل‌های پیچیده‌تری همچون بَلِنسر (Balancer) که استخر‌های آن به‌جای یک جفت‌ارز شامل سبدی از ارزهاست، نحوه محاسبه این نسبت وزنی تا حدودی پیچیده‌تر است. اما در پروتکل‌هایی مثل یونی سواپ، سوشی سواپ و پنکیک سواپ که از ساده‌ترین شکل بازارساز استفاده می‌کنند، نسبت وزنی ارزها از رابطه x * y = k محاسبه می‌شود.

برای فهم بهتر این مکانیسم، جفت‌ارز ETH/USDT را درنظر بگیرید. اگر تعداد ETH را X، تعداد استیبل کوین USDT را Y و حجم نقدینگی استخر موردنظر را K در نظر بگیریم، در فرمول X * Y = K مقدار K همیشه ثابت خواهد بود. بنابراین پروتکل بازارساز خودکار، قیمت X و Y را به‌گونه‌ای تعیین ‌می‌کند که در فرمول بالا، K ثابت بماند.

استخر نقدینگی

با توجه به آنچه گفته شد، . در بازارساز خودکار نیازی به وجود دو طرف برای معامله نیست و تنها وجود یک فروشنده یا یک خریدار برای انجام معامله کافی است؛ . اما هنوز نیازمند آن هستیم که کسی این بازار را ایجاد کند. مثلاً وقتی که می‌خواهید . اتر خود را در ازای توکن دای (DAI) بفروشید، . قرارداد هوشمندی که طرف معامله شماست باید به اندازه کافی دای داشته باشد . تا به کیف پول شما واریز کند. اینجاست که استخرهای نقدینگی چگونه کار می‌کنند؟‌ پای تأمین‌کنندگان نقدینگی به میان می‌آید. نقدینگی بازارسازهای خودکار، از سوی کاربرانی ارائه می‌شود که اصطلاحاً «تأمین‌کننده نقدینگی» (Liquidity Provider یا به‌اختصار LP) نامیده می‌شوند.هر کاربری می‌تواند به میزان دلخواه خود، در تأمین نقدینگی استخر‌ها مشارکت داشته باشد. صرافی‌های مبتنی بر بازارساز، به‌منظور تشویق به تأمین نقدینگی بیشتر، همه یا بخشی از کارمزد مبادلات صرافی را به تأمین‌کنندگان نقدینگی اختصاص می‌دهند.

تأمین نقدینگی در استخر‌ها

فرایند کلی تأمین نقدینگی در استخر‌های بازارساز خودکار به این صورت است: . افرادی که قصد سپرده‌گذاری دارایی‌های خود را دارند، . با توجه به نرخ سود استخر‌های گوناگون، . استخر موردنظر خود را برای تأمین نقدینگی انتخاب می‌کنند. تأمین‌کنندگان نقدینگی، کیف پول خود را به قرارداد هوشمند استخر موردنظر متصل می‌کنند. به این ترتیب، . به قرارداد هوشمند اجازه می‌دهند به مقدار تعیین‌شده از توکن‌ها دسترسی داشته باشد. و از آن برای انجام مبادلات سایر کاربران استفاده کند . سپس مبلغ موردنظر برای تأمین نقدینگی را تعیین کرده و از هریک از جفت توکن موجود در استخر، . به میزان یکسان تأمین نقدینگی می‌کنند.

به‌عنوان مثال اگر بخواهید در استخر ETH/DAI مبلغ ۱ اتر را تأمین نقدینگی کنید، . باید معادل ۱ اتر، . از توکن‌های DAI هم سپرده‌گذاری کنید. بعد از سپرده‌گذاری دارایی‌ها در استخر موردنظر، . قرارداد هوشمند به اندازه سهم افراد از نقدینگی هر استخر، . توکن‌های LP همان استخر را به کیف پول آنها انتقال می‌دهد.

کارمزد مبادله توکن‌ها

کارمزد مبادله توکن‌ها، به‌صورت خودکار به استخر‌های مربوطه واریز می‌شود و کاربران به‌میزان سهمی که از نقدینگی هر استخر دارند، از کارمزدهای جمع‌شده درآمد کسب می‌کنند. در نهایت، تأمین‌کنندگان نقدینگی هر زمان که بخواهند می‌توانند توکن‌هایLPرا به قرارداد هوشمند واریز کرده و توکن‌های سپرده‌گذاری‌شده در استخر را به‌همراه سود حاصل از کارمزدها دریافت کنند. میزان و نحوه توزیع سود حاصل از کارمزد‌ها در میان تأمین‌کنندگان نقدینگی، بسته به مدل اقتصادی طراحی شده برای هر پروتکل متفاوت است. به‌عنوان مثال صرافی یونی سواپ،۰.۳٪از ارزش هر معامله را به‌عنوان کارمزد دریافت کرده و مستقیماً به تأمین‌کنندگان نقدینگی انتقال می‌دهد.

صرافی سوشی سواپ نیز۰.۳٪از هر معامله کارمزد می‌گیرد؛ . اما بخشی از آن را به پلتفرم کشت سود خود اختصاص می‌دهد. از طرفی پلتفرم‌های دیگر ممکن است . برای جذب کاربران بیشتر، . کارمزد کمتری دریافت کنند. مثلاً صرافی پنکیک سواپ،۰.۲٪از ارزش معامله را به‌عنوان کارمزد از معامله‌گران دریافت کرده . و به تأمین‌کنندگان نقدینگی اختصاص می‌دهد. اما همۀ داستان بازارسازهای خودکار و استخرهای نقدینگی این نیست. یکی از خطرات بالقوه برای تأمین‌کنندگان نقدینگی در بازارسازهای خودکار، زیان غیردائمی (impermanent loss) است که در بخش بعد آن را توضیح می‌دهیم.

بازارساز خودکار یکی از مهم‌ترین دستاوردهای امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) است.

اگرچه بازارسازهای خودکار در مقایسه با صرافی‌های دارای دفتر سفارشات محدودیت‌های خاص خود را دارند. و اگرچه کار با آنها به‌ راحتی صرافی‌های سنتی نیست، . اما نوآوری آن‌ها در دنیای ارزهای دیجیتال بسیار ارزشمند است. نباید فراموش کنیم . که بازارسازهای خودکار هنوز در مراحل ابتدایی توسعه خود هستند. انواعی از این بازارسازها مانند یونی سواپ، . سوشی سواپ و پنکیک سواپ (PancakeSwap) که ما امروزه می‌شناسیم و استفاده می‌کنیم، . معمولاً رابط کاربری زیبا و کاربرپسندی دارند، . اما هنوز هم از نظر قابلیت محدود هستند.

این صرافی‌ها هم مانند هر نوآوری دیگری به زمان احتیاج دارند. تا همه قابلیت‌های خود را به نمایش بگذارند. و به حداکثر پتانسیل خود دست یابند. در آینده‌ای نه‌چندان دور و با پیشرفت هرچه بیشتر این فناوری، . بازارسازهای خودکار طوری طراحی خواهند شد. که علاوه بر کاربرپسندبودن، . کارمزد کمتر و در نهایت نقدینگی بیشتری را برای کاربران دیفای به ارمغان بیاورند.