کاهش روند نزولی بورس وال استریت در پایان معاملات هفتگی
بورس وال استریت معاملات هفته را با عملکردی بی زرق و برق به پایان رساند و عدم قطعیت نتیجه مذاکرات تجاری بین آمریکا و چین بر روی نمادهای مختلف سنگینی کرد.
به گزارش اقتصادنگار به نقل از خبرگزاری فرانسه، نمادهای نفت و مالی زیان ده ترین نمادهای معاملات شاخص " داو جونز اینداستریال اوریج" بودند و این شاخص با ۰.۷ درصد کاهش به ۲۴۷۱۵.۰۹ واحد رسید. شاخص " اس اند پی ۵۰۰" نیز ۰.۳ درصد کاهش داشت و به ۲۷۱۲.۹۷ واحد رسید، شاخص " نزدک" نیز که بیشتر در بردارنده نمادهای تکنولوژی است ۰.۴ درصد کاهش داشت تا بدین ترتیب هر ۲ شاخص فوق عملکرد منفی یک درصدی در معاملات هفتگی داشته باشند.
تام کیهیل- از مدیران موسسه " ولث منیجمنت" گفت با پایان فصل تقسیم سود سهام و نبود آمار اقتصادی هیجان آور، دلیلی برای افزایش بیشتر سهام ها وجود ندارد: از هم اکنون بازار به دنبال یک کاتالیست جدید خواهد بود. وی افزود هر حرکت مثبتی از طرف دولت ترامپ می تواند برای بازارها مثبت باشد. کاخ سفید دیروز اعلام کرد مذاکرات تجاری با چین به خوبی پیش می رود اما هنوز توافقی حاصل نشده است. این بیانیه بر پایبندی طرفین به حل اختلافات صحه گذاشت.
نمادهای مالی اثر زیادی بر روی شاخص داوجونز داشتند: نماد بانک " جی پی مورگان" ۱.۶ درصد و نماد " گلدمن ساکس" ۰.۹ درصد کاهش داشتند و نمادهای " سیتی گروپ"، " بانک اف امریکا" و " ولز فارگو" نیز در محدوده قرمز داشتند.
نمادهای نفتی نیز بر شاخص‌ها فشار آوردند: نماد شرکت " شورون" ۱.۲ درصد و " اکسون موبیل" ۰.۷ درصد کاهش داشتند.
سبزپوشی بورس با طعم خشم و انتقاد
در روز سه شنبه معاملات بورس تهران با رشد 1.8 درصدی خاتمه یافت و شاخص بورس به یک میلیون و 543 هزار واحد رسید. روز سبز بورس تهران در حالی پایان یافت که 90 درصد نمادها مثبت و در نیمی از نمادها خریداران در صف نشسته بودند. اما آیا این به معنای پایان کابوس یک ساله ی سهامداران و بازگشت بورس به روزهای اوج خود است؟
در روز سه شنبه معاملات بورس تهران هیجان بورس به پایان رسید؟ با رشد 1.8 درصدی خاتمه یافت و شاخص بورس به یک میلیون و 543 هزار واحد رسید. روز سبز بورس تهران در حالی پایان یافت که 90 درصد نمادها مثبت و در نیمی از نمادها خریداران در صف نشسته بودند. اما آیا این به معنای پایان کابوس یک ساله ی سهامداران و بازگشت بورس به روزهای اوج خود است؟
در شرایطی که نقشه دولت برای مقابله با تورم هنوز شفاف و روشن نیست. انتظارات تورمی در سایه تغییر متغیرهای اقتصادی در حال افزایش است. تورم باعث کاهش قدرت خرید مردم شده است و صنایع به ویژه کسب و کارهای کوچک به شدت تحت تاثیر آثار تورم قرار گرفته اند. از طرفی هزینه های واحدهای تولیدی افزایش یافته و از طرف دیگر قدرت خرید مردم به پایین ترین سطح خود رسیده است. البته در شرایطی که انتظارات توهمی در حال افزایش است، ترس مردم نیز از کاهش ارزش سرمایه هاشان افزایش می یابد و همین مساله باعث افزایش تعداد معاملات به منظور حفظ ارزش سرمایه می شود. در چنین وضعیتی ورود حجم پول به بازارهای مختلف که بازار سهام نیز یکی از آن هاست باعث نفع فعالان بازار می شود. این درحالی ست که عملکرد واقعی شرکت ها هیچ تغییری نکرده است اما تقاضای مردم برای محافظت از دارایی ها باعث رشد شاخص ها می شود.
در روزهای گذشته شاهد افزایش قیمت دلار بودیم و همین مساله در بورس نیز تاثیرگذار بود به گونه ای که دلاری های بازار مانند گروه فلزات اساسی و شیمیایی ها مجددا با استقبال سرمایه گذاران روبرو شدند. در این روز حدود 37 میلیارد تومان از سرمایه وارد شده به بورس به این گروه تعلق داشت و پس از آن گروه بانکی قرار داشت با 30 میلیارد تومان سرمایه ی وارد شده.
در این روز 190 میلیارد تومان سرمایه جدید از سمت حقیقی ها به بازار تزریق شد که در سیزده روز گذشته بالاترین رقم به هیجان بورس به پایان رسید؟ شمار می آید. به نظر می رسد که بازار سهام به دنبال افزایش قیمت دلار مورد توجه حقیقی ها قرار گرفته است و حقیقی ها به دنبال مصون نگه داشتن سرمایه های خود از نرخ تورم 45 درصدی هستند.
این ادعا چندان دور از واقعیت نیست که در دهه های گذشته و به طور خاص در سالهای اخیر بورس از افزایش تورم تغذیه کرده است. جریان ادامه دار تورم باعث شده که مردم همواره به دنبال راهی برای حفظ دارایی های خود باشند به همین دلیل است که مردم هیجان بورس به پایان رسید؟ با حساسیت بیشتری قیمت ارز، طلا، خودرو و بازار سهام را دنبال می کنند.
اما با رشد مجدد شاخص در روزهای اخیر، عده ای شتابزده خبر از بازگشت بورس به روزهای اوج خود می دهند. همان اتفاقی که در سال گذشته افتاد و گروهی بدون دانش و تجربه به کمک تبلیغات مردم را به بورس دعوت کردند. مردم نیز بدون تخصص وارد این حوزه شده و پس از مدتی با ضرر و زیان از آن خارج یا در آن گرفتار شدند. عموم مردم چندان اطلاعاتی از بازار سرمایه ندارند و با موج خرید و فروش همراه می شوند. در حالی که سرمایه گذاران حرفه ای سودهای خود را برده اند سهام داران بی تجربه با هیجان به بازاری وارد یا از آن خارج می شوند و سرمایه خود را از دست می دهند.
پیشبینیهای تحقق‌یافته «دنیای بورس»
شاید یکی از موضوعات مهمی که ذهن فعالان بازار را در آغاز هر‌روز معاملاتی به خود مشغول می‌کند روند حرکتی سهام باشد. بر این اساس «دنیای بورس» در شیوه‌ای نوین به ارائه پیش‌نگری از بازار با عنوان «دیده‌بان بازار» هیجان بورس به پایان رسید؟ پیش از شروع معاملات روزانه پرداخته است. این گزارش با در نظر گرفتن متغیرهای موجود رویدادهای احتمالی در معاملات بازار را بررسی می‌کند. در ادامه خلاصه‌ای از پیشبینیهای تیم تحلیلی «دنیای بورس» پیش از آغاز معاملات دیروز، آورده شده است. در گزارش دیده‌بان روز هیجان بورس به پایان رسید؟ گذشته به احتمال افزایش فشار فروش در نمادهای خودرویی، تحرکات حقوقی در برخی نمادها مانند پالایشی‌ها و همچنین پایان سوخت هیجان در صنعت کاشی اشاره شد.
بر اساس انتظارات در معاملات دیروز صف خرید نمادهای خودرویی برچیده شد و فشار فروش حتی قیمت پایانی نمادهای این گروه را به مدار منفی سوق داد. در گروه پالایشی نیز شاهد حمایت سهامداران حقوقی و رشد قیمتی این نمادها بودیم. از شدت هیجانات در گروه کاشی و سرامیک نیز مطابق با انتظارات کاسته شد. این نمادها که در روزهای قبل با صف خرید مواجه بودند حتی قیمت‌های منفی را تجربه کردند. علاوه بر پیش‌نگر بازار روز، خلاصه‌ای از مهم‌ترین مطالب روز یکشنبه «دنیای بورس» در گزارش «دیده‌بان بورس» ارائه شده است. تایید هیجان در صورت‌های مالی خودرویی‌ها، تولید سالانه قندی‌ها در دو شیفت، نگاهی به پیشبینیهای «کبافق» و «غمارگ» و همچنین میانبر جدید سودآوری «تاپیکو» از مطالبی بود که به‌صورت خلاصه در دیده‌بان روز گذشته «دنیای بورس» آورده شد.
بازدهی ۹ ماهه بورس به چقدر رسید؟
بورس تهران سومین فصل سال را نیز صعودی پشت سر گذاشت تا همچنان یکه‌تازی خود را در میان بازارها حفظ کند شاخص سهام در آخرین روز پاییز در یک قدمی قله تاریخی ۳۵۴ هزار واحدی ایستاد تا بازدهی خود را از ابتدای سال به بیش از ۹۸ درصد برساند.
این در حالی است که بازارهای رقیب در مدت مشابه تقریبا بدون بازدهی باقی ماندند هجوم پول‌های تازه مهم‌ترین محرک رشد و بازدهی مداوم بورس تهران محسوب می‌شود.
فصل پاییز دو روی متفاوت برای بازار سهام داشت؛ به‌طوری‌که از اواخر مهر شاهد یک روند اصلاحی بودیم، اما مجددا ورق برگشت و رونق نسبتا پرشتابی را در آذر ماه تجربه کردیم.
این بار در کنار نقدینگی جدید، انتظارات تورمی، رشد نسبی نرخ دلار و بهبود قیمت‌ها در بازار جهانی، سوخت‌های تازه‌ای برای صعود قیمت سهام بودند.
به‌طوری که دوباره ارزش معاملات روزانه را به ۲ هزار میلیارد تومان رساندند و سهامداران خُرد فعالیت پرشوری داشتند بنابراین در آذر ماه حتی یک صنعت بورسی نیز افت شاخص را تجربه نکرد و بازدهی در صنایع مختلف از حدود ۸ درصد تا بیش از ۵۰ درصد متغیر بود.
با این حال، کم‌توجهی به ریسک‌های موجود یکی از دغدغه‌های کارشناسان در شرایط کنونی است که پیش‌بینی روند قیمت‌ها در زمستان را دشوار می‌کند.
کارنامه بورس تهران در سومین فصل از سال ۹۸ درحالی به پایان رسید که نماگر اصلی سهام ضمن ایستادن در قله تاریخی، رشد ۲/ ۱۷ درصدی را ثبت کرد و بازدهی شاخص سهام از ابتدای سال ۹۸ درصد شد.
رشد شاخص در پاییز، کمترین بازدهی فصلی بازار سهام در سال‌جاری محسوب می‌شود. با این وجود شاخص سهام در آخرین ماه پاییز با تنها یک روز معاملاتی منفی، رشدی معادل ۱۶ درصد را به ثبت رساند که بیشترین رشد ماهانه این نماگر از مهرماه سال ۹۷ به‌شمار می‌رود.
به این ترتیب با توجه به رشد ۱۵ و ۱۲ درصدی دلار و سکه در پاییز، سهام همچنان پیشتاز بازارهای سرمایه‌گذاری باقی ماند.
یکی از نکات مهم معاملات این فصل بورس تهران اما کاهش سرعت رشد قیمت سهام نمادهای چابک بورسی بود، از این رو در فصل پاییز شاخص کل هم‌وزن که نشانی از رشد یکسان تمام سهام بورسی دارد، به رشد ۴/ ۲۷ درصدی اکتفا کرد.
هر چند این میزان رشد به مراتب بیشتر از شاخص کل است اما در قیاس با دو فصل ابتدای سال کاهش محسوسی را نشان می‌دهد (شاخص هم وزن در بهار و تابستان به ترتیب با افزایش ۷۱ و ۵۶ درصدی همراه شد).
موضوعی که می‌تواند حاکی از کاهش رشدهای هیجانی در سهام کوچک‌تر و بازگشت توجه بورس‌بازان به نمادهای بزرگ بازار که عمدتا در زمره سهام کالایی قرار می‌گیرند، باشد.
از دیگر نکات قابل توجه معاملات سومین فصل سال، بازگشت ارزش معاملات خرد سهام به سطوح ۲ هزار میلیارد تومانی در روزهای پایانی آذرماه بود.
به این ترتیب در مجموع پاییز، میانگین روزانه ۱۸۰۰ میلیارد تومان نقدینگی مورد دادوستد قرار گرفت، در این میان خالص ارزش تغییر مالکیت از سبد حقوقی‌ها به حقیقی‌های بازار در آذر رکوردی تاریخی را به ثبت رساند و به ۲ هزار میلیارد تومان نزدیک شد.
از چله کم‌نوسان تا شکست رکوردهای جدید
شاخص اصلی بازار سهام در فصل پاییز موفق به ثبت رکوردهای متوالی شد، میانه مهرماه شاهد عبور این نماگر از کانال ۳۲۷ هزار واحدی بودیم.
سطحی که پیش از این بی‌سابقه بود، پس از آن اما شاخص سهام مسیر کاهشی در پیش گرفت و در اواخر مهرماه تا کف ۳۰۱ هزار واحدی نزول کرد.
از آن به بعد بود که این نماگر برای ۴۰ روز به نوسان محدود خود در بازه ۳۰۰ تا ۳۱۰ هزار واحدی ادامه داد.
در این بازه زمانی که تا ابتدای آذرماه به درازا کشید، شاهد اتفاقاتی در سطح اقتصادی و سیاسی بودیم، افزایش بهای بنزین موجی از اعتراضات مردمی را به دنبال داشت که سبب شد تا برای دو هفته با قطعی اینترنت و کاهش دسترسی معامله‌گران به یکی از مهم‌ترین منابع اطلاع‌رسانی‌شان برای رصد بازارهای جهانی و داخلی مواجه باشیم.
این مهم خود را به وضوح در کاهش ارزش دادوستدها نشان داد و روزهای کم‌رمقی را برای بورس تهران به ارمغان آورد.
در ۷ آذر اما چله‌نشینی بورس تهران به پایان رسید و این نماگر از کانال ۳۱۰ هزار واحدی عبور کرد و در نهایت در یک قدمی کانال ۳۵۴ هزار واحد متوقف شد.
اوج‌گیری انتظارات تورمی
بعد از تصمیم بنزینی دولت در هفته پایانی آبان‌ماه، بحث تبعات تورمی این رخداد در سطح اقتصاد ایران داغ شد و حتی بازارهای دارایی نظیر ارز و سهام نیز تحت‌تاثیر این مباحث سمت‌وسوی افزایشی به خود گرفتند.
پس از ثبت کف دلار در اوایل آبان‌ماه در مرز ۱۱ هزار تومان در بازار آزاد، با اوج‌گیری موج اعتراضات نرخ دلار تا ۱۲۸۰۰ تومان نیز رشد کرد اما بار دیگر با تسلط بازار وادار به عقب‌نشینی شد.
در میانه آذرماه اما بار دیگر شاهد رشد نرخ این ارز بودیم که پس از پنج ماه به کانال ۱۳ هزار تومانی بازگشت و در برهه‌ای از زمان حتی به کانال ۱۴ هزار تومانی نیز وارد شد، این موضوع به محرکی برای سبزپوشی سهام بورسی تبدیل شد.
اثرگذاری رشد نرخ دلار بر بورس تهران را از چند منظر می‌توان مورد بررسی قرار داد،در یک نگاه افزایش بهای دلار و به موازات آن کاهش ارزش ریال سبب شد انتظارات تورمی که پیشتر به‌واسطه اصلاح قیمت بنزین ایجاد شده بود، تقویت شود.
بورس تهران نیز که همواره در دوره‌های تورمی با رشد اسمی قیمت‌ها همراه شده است حال از روند نرخ دلار متاثر شده است.
در واقع با افزایش شاخص ارزی کشور که به معنای کاهش بیشتر ارزش ریال است، بار دیگر سرمایه‌گذاران برای فرار از کاهش بیشتر ارزش سرمایه‌هایشان به سمت دارایی‌های دیگر روی می‌آورند،این مهم درحال‌حاضر به شکل تشدید تقاضای عمومی سهام انعکاس یافته است.
دومین موضوع اما به افزایش تقاضا و همچنین رشد قیمت‌ها و بازدهی در بورس‌کالا بازمی‌گردد، نرخ محصولات عرضه شده از سوی شرکت‌های سهامی در بورس‌کالا طی روزهای پایانی آذرماه روندی افزایشی داشت.
با تمام این تفاسیر درحال‌حاضر بیش از نوسانات روزانه این ارز، سطح پایداری دلار است که برای بورس تهران اهمیت دارد، چراکه نرخ‌های تعادلی دلار است که در صورت‌های مالی دوره‌ای شرکت‌ها منعکس می‌شود.
بی‌توجهی سهام به ریسک‌های موجود
طی دو سال اخیر بورس تهران به مامنی جذاب برای ورود نقدینگی تبدیل شده است، پول‌های تازه که خود به اهرمی پرقدرت برای صعود قیمت سهام بدل شدند. این روند صعودی اما ذهنیتی هیجان بورس به پایان رسید؟ مبنی بر عدم امکان افت قیمت‌ها ایجاد کرده است.
به عبارت دقیق‌تر، نوعی قاعده نانوشته ایجاد شده؛ به این معنا که «صرف خرید سهم و نگهداری آن به سود منتهی می‌شود و بازنده کسی است که می‌فروشد.» هرچند ظرفیت رشد سهام همچنان وجود دارد، اما این قاعده سرانگشتی می‌تواند به بی‌توجهی به ریسک‌های موجود و بی‌اعتنایی به عوامل اثرگذار واقعی بینجامد.
واقعیت این است که دلایل مختلفی همچون محدودیت دامنه نوسان، نبود بازار دو طرفه و در عین حال فقر تحلیل در بورس کشورمان، جامعه تحلیلگر واقعی چندان فعال نبوده و در دو سوی بازار (عرضه و تقاضا) ضعف جدی دیده می‌شود.
با غلبه این قاعده، افرادی که وارد گردونه معاملات سهام می‌شوند، تمایل کمتری به فروش داشته و در عین حال با سخنان خود در محافل عمومی و خصوصی، افراد بیشتری را جذب بازار سهام می‌کنند.
این مهم خود را در رشد قابل‌توجه ارزش معاملات خرد سهام نشان می‌دهد، به‌طوری‌که میانگین روزانه دادوستد سهام از سطوح هزار میلیارد تومانی در آبان‌ماه، به بیش از ۲ هزار میلیارد تومان رسید.
مهم‌ترین ریسک این روزهای بورس تهران
همان‌طور که اشاره شد در هفته‌های پایانی پاییز شاهد رشد محسوس ارزش معاملات خرد سهام بودیم، متغیری که حال به شمشیری دولبه برای بورس تهران بدل شده است، حجم و ارزش بالای معاملات حاکی از دست به دست شدن زیاد سهام در این محدوده قیمتی است.
یکی از نکات مثبت جابه‌جایی‌های زیاد مالکیت سهام، بالا رفتن نقدشوندگی بازار است،با این حال افزایش سرعت معاملات در صورت عدم افزایش ضریب شناوری سهام شرکت‌ها و نبود عرضه‌های اولیه بزرگ و جذاب می‌تواند به حبابی شدن قیمت‌ها در برخی سهام و صنایع بورسی بینجامد.
درحال‌حاضر برآوردها نشان می‌دهد باوجود افزایش سهام شناور آزاد در نمادهای کوچک و متوسط بورسی، کماکان سهام شناور شرکت‌های بزرگ با تغییرات کمی همراه است، به همین نسبت ارزش معاملات در نمادهای کوچک و متوسط به طرز چشمگیری افزایش یافته‌است.
عدم امکان پذیرش این حجم از پول در ساختار این شرکت‌ها منجر به تشدید روند صعودی قیمت‌ها خواهد شد که بیم بروز حباب‌های بزرگ را در این بخش از بازار سهام بیش از پیش می‌کند، موضوعی که در بلندمدت به‌عنوان مهم‌ترین ریسک بورس شناخته می‌شود.
بوی بهبود از بازار جهانی
یکی از بهترین خبرهایی که در هفته‌های پایانی آذرماه به گوش فعالان بازار سهام رسید، توافق ضمنی میان دو قدرت بزرگ اقتصادی دنیا یعنی چین و آمریکا بود.
به این ترتیب پس از یک دوره طولانی جنگ تجاری، واشنگتن و پکن وارد فاز جدیدی شدند که بر مبنای آن مقرر شد در جهت کاهش تنش‌ها حرکت کنند.
مطابق گفته‌ها در فاز اولیه توافق تجاری چینی‌ها متعهد شدند سالانه خرید کالاهای کشاورزی خود از آمریکا را به ۵۰ میلیارد دلار برسانند، همچنین سرقت حقوق معنوی را متوقف کرده، ارز خود را دستکاری نکنند و سیستم مالی خود را برای شرکت‌های خارجی بازتر کنند.
در مقابل، آمریکا از افزایش تعرفه‌هایی که قرار بود ۱۵ دسامبر (یکشنبه) روی ۱۶۰ میلیارد دلار کالای چینی اعمال شود منصرف می‌شود و برای کاهش تعرفه‌هایی که روی ۳۶۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی وضع شده است گام برمی‌دارد.
این مهم برای سهام کامودیتی‌محور بورس تهران که مدت‌ها مغفول واقع شده بودند، محرکی جدی بود،در این میان گروه فلزات سیگنالی مستقیم از توافق تجاری دریافت کردند.
به این ترتیب فلزی‌ها با محوریت شرکت‌های بزرگ بازار وضعیت بنیادی جذابی داشتند که با سیگنال بهبود بازار جهانی فولاد، مس، سنگ‌آهن و روی می‌توانند مورد توجه معامله‌گران قرار گیرند.
اهمیت این مهم آنجا مشخص می‌شود که نگاهی به ارزش بازاری شرکت‌های کالایی بورس تهران و نقش آنها بر شاخص کل بیندازیم، هیجان بورس به پایان رسید؟ این سهام در مجموع بیش از ۶۰ درصد از ارزش کل بورس تهران را به خود اختصاص داده‌اند، شرایطی که می‌تواند بازدهی این بازار را از ابتدای سال‌جاری به‌زودی سه رقمی کند.
بودجه و کاهش نگرانی‌ها
اوایل آذر، با گسترده شدن سایه مباحث مربوط به کسری بودجه و نحوه جبران آن، شایعات درخصوص احتمال افزایش هزینه بنگاه‌ها از محل حذف معافیت‌های مالیاتی صادرات، هزینه انرژی، عوارض دولتی و… قوت گرفته است، با ارسال لایحه بودجه به مجلس در میانه آذرماه اما تا حدودی از نگرانی فعالان بازار کاسته شد.
لایحه‌ای که در آن علاوه بر ادامه حیات ارز ترجیحی (موسوم به ۴۲۰۰ تومانی)، قیمت حامل‌های انرژی نیز رشد چندانی نکرد.
پس از اصلاح قیمت بنزین، این انتظار به‌وجود آمد که نرخ دیگر حامل‌های انرژی نظیر گازوئیل، گاز و برق هم از سوی دولت با تعدیل جدی مواجه شود.
سبزپوشی یکپارچه صنایع بورسی
طی معاملات آذرماه هیچ صنعتی شاهد افت میانگین قیمت سهام زیرمجموعه‌های خود نبود و تمام گروه‌های بورسی سبزپوش شدند، در این میان اما کمترین میزان بازدهی رشد شاخص صنعت عمدتا از آن گروه‌های بزرگ کالایی شد.
در این میان دو گروه فرآورده‌های نفتی و کانه‌های فلزی به ترتیب با ثبت رشد ۴/ ۶ و ۱۰ درصدی در قعر جدول بازدهی گروه‌های ۳۸گانه بورسی در آذرماه قرار گرفتند.
در میان گروه‌های کالایی بورس تهران، فلزات اساسی با افزایش ۱۹ درصدی میانگین قیمت سهام زیرمجموعه خود بهترین عملکرد ماهانه را در اختیار گرفت.
بیشترین میزان رشد قیمت‌ها اما از آن گروه تک‌نماد سایر معادن با افزایش حدود ۵۲ درصدی شد، سیمانی‌ها نیز در این ماه توانستند با ثبت رشد حدود ۴۱ درصدی زیرمجموعه‌های خود در رتبه دوم بیشترین بازدهی ماهانه قرار گیرند، دیگر گروه‌های کوچک بازار سهام نیز رده‌های بعدی صنایع پر بازدهی آذرماه را به خود اختصاص دادند.
بیشترین حجم دادوستدها اما بار دیگر از آن خودرویی‌ها شد، این گروه در مجموع شاهد دادوستد حدود ۹/ ۳ هزار میلیارد تومان نقدینگی در آذرماه بود.
پس از آن گروه فلزات اساسی بیشترین ارزش معاملات آخرین ماه پاییز را به میزان ۸/ ۳ میلیارد تومان به خود اختصاص داد.
جولان تاریخی معامله‌گران خرد
خالص ارزش تغییر مالکیت از سبد حقوقی‌ها به حقیقی‌های بازار در آذر رکوردی تاریخی را به ثبت رساند و به ۲ هزار میلیارد تومان نزدیک شد،بر اساس آمار موجود تاکنون چنین رکوردی در معاملات خرد بورس تهران مشاهده نشده است.
در این ماه از ۳۹ صنعت فعال بورسی، تنها چهار صنعت خرده‌فروشی، زغال‌سنگ، مخابرات و محصولات چوبی در لیست فروش حقیقی‌ها قرار گرفتند و بقیه گروه‌ها شاهد جابه‌جایی نقدینگی در مسیر حقوقی به حقیقی بودند.
در این میان بانکی‌ها با جابه‌جایی ۲۴۲ میلیارد تومان نقدینگی از پرتفوی معامله‌گران عمده به سبد سهام حقیقی‌ها در صدر توجه بازیگران خرد بازار در آخرین ماه پاییز قرار داشتند.
پس از آن شاهد درخشش دو گروه فلزات اساسی و فرآورده‌های نفتی به ترتیب با خالص تغییر مالکیت ۱۸۵ و ۱۵۸ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بودیم.
دیگر گروه‌های کالایی نیز در این ماه با خالص خرید مثبت از سوی بازیگران خرد همراه شدند، در میان شرکت‌های بورسی نیز در بانک اقتصاد نوین ۲۵۵ میلیارد تومان نقدینگی به پرتفوی حقیقی‌ها افزوده شد.
پس از آن سهام فولادمبارکه اصفهان در مرکز توجهات معامله‌گران خرد قرار داشت و با جابه‌جایی ۱۴۸ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر حقوقی به حقیقی همراه شد.
مسیر سهام در فصل آخر؟
پس از یک رالی قدرتمند در آذرماه، اکنون توجه معامله‌گران به عوامل متعددی معطوف خواهد بود، اولین مساله به جریان نقدینگی برمی‌گردد.
از این رو با توجه به قدرت جریان پول، حفظ سطوح بالای ارزش معاملات می‌تواند نقش قدرتمندی در روند قیمت‌ها داشته باشد و هرگونه عامل دیگری را حداقل در کوتاه‌مدت خنثی کند.
در این میان گزارش عملکرد شرکت‌ها در آذرماه تا انتهای هفته جاری در مرکز توجه فعالان بورسی قرار خواهد داشت، هرچند در کلیت این گزارش‌ها انتظار عجیبی وجود نخواهد داشت، اما در برخی صنایع که بحث افزایش نرخ مطرح بوده، عملکرد آذر می‌تواند اهمیت پیدا کند.
در ادامه نیز گزارش ۹ماهه شرکت‌ها از نگاه تحلیلی اهمیت می‌یابد که در این خصوص بحث کاهش احتمالی هزینه‌ها در برخی گروه‌های خاص می‌تواند بر قیمت سهام اثر محسوسی داشته باشد.
در این فصل همچنین جای خالی عرضه اولیه سهام در بورس تهران به شدت احساس می‌شد که با توجه به برخی اخبار شنیده شده انتظار می‌رود در ماه‌های باقی‌مانده از سال شاهد عرضه‌های اولیه جذابی در این بازار باشیم.
چرا بازار سرمایه (بورس) به این حال و روز درآمده است؟! بورس به کجا می رود؟
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: ما نباید فراموش کنیم که قیمت‌گذاری دستوری عملا به معنای برداشتن پول از جیب سهامدار و گذاشتن آن در جیب دلالان است. این وضعیت قابل قبول نیست. شاخص بازار می‌توانست تا پایان سال به ۸۰۰ برسد و سال آینده مرز یک میلیون را رد کند و همه چیز به آرامی […]
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: ما نباید فراموش کنیم که قیمت‌گذاری دستوری عملا به معنای برداشتن پول از جیب سهامدار و گذاشتن آن در جیب دلالان است. این وضعیت قابل قبول نیست. شاخص بازار می‌توانست تا پایان سال به ۸۰۰ برسد و سال آینده مرز یک میلیون را رد کند و همه چیز به آرامی درست شود ولی اکنون شاهد این اتفاقات هستیم.
علی سعدوندی در گفت‌وگو با «انتخاب» و در پاسخ به ان پرسش که چه عواملی موجب افت دوباره بازار بورس شده است، گفت: شرایط مدام در حال تغییر است و ما اکنون در ماه‌های پایانی عمر دولت قرار داریم و معمولا در این دوران یک برداشت همراه با بی‌اعتمادی و عدم اطمینان نسبت به آینده بازارها وجود دارد. متاسفانه دولت و مسئولان نیز علیرغم شعارهایی که می‌دهند ، کاملا خلاف جهت رشد بورس عمل می‌کنند.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: ما پیشتر شاهد سودآوری بالای شرکت‌های صادراتی بودیم و از طرف دیگر شرکت‌های داخلی که رقیب خارجی داشتند در وضعیت خیلی خوبی قرار داشتند و همین مساله باعث رشد زیاد بورس شد. ولی بعدا ما شاهد سخنانی از جانب مسئولان بودیم که قیمت دلار از ۲۵ هزار تومان به ۱۵ هزار تومان خواهد رسید.
وی افزود: همین اظهارنظرات چندباره یک فضای رعب و وحشت واقعی در بازار و بین سهامداران ایجاد کرد. چراکه رسیدن قیمت دلار به ۱۵ هزار تومان یعنی آنکه سودآوری شرکت‌ها به یکباره آب رفته و ناپدید شود. من اعتقاد دارم برخلاف آنکه برخی صحبت می‌کنند که سهامداران نباید دچار بدبینی و رفتارها هیجانی و احساسی شوند، اتفاقا این نگرانی سهامداران از وضعیت بازار سرمایه اصلا احساسی و هیجانی نبود.
سعدوندی با بیان اینکه به نظر می‌رسد سیاست دولت در قبال بورس تکرار همان سیاست‌های سابق و ناموفق گذشته است، گفت: دولت قبل از انتخابات ۹۶ قریب به ۶ میلیارد دلار ارز را به بازارهای داخلی تزریق کرد و مطمئن باشید که اگر به عنوان مثال پول بلوکه شده ایران در کره جنوبی هم آزاد شود، دولت این ارز را وارد بازار تولید و رشد بازارهای داخلی از جمله بورس نخواهد کرد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه امروز سهامداران به شناخت و تجربه خوب در مقایسه با گذشته رسیدند، تصریح کرد: دولت به خوبی نشان داده که دنبال حمایت از تولید نیست و مجلس هم در این مسیر با دولت همراه شده است. این برداشت مردم و بازار از عملکرد دولت و مجلس در قبال بازار به ویژه بازار سرمایه است.
وی در پاسخ به ان پرسش که آیا وضعیت بورس تا انتخابات ۱۴۰۰ به همین شکل باقی خواهد ماند، گفت: اگر سیاست‌ها تغییر نکند، قطعا تغییری در بازار بورس رخ نخواهد داد و چه بسا وضعیت بازار بورس بدتر هم شود. همه چیز به این بستگی دارد که دولت، مجلس و مسئولان چه سیاست و راهکارهایی را نسبت به بورس در آینده به کار خواهند گرفت.
سعدوندی در پاسخ به این پرسش که آیا آمدن بایدن و احیای برجام یا تصویب FATF می‌تواند زمینه رشد بورس را فراهم کند، گفت: اتفاقا در این شرایط بورس افت بیشتری خواهد داشت. چراکه فکر کنید با برجام و FATF پول‌های بلوکه شده ایران استرداد شوند، در این شرایط پول بیشتری به داخل جامعه بدون سیاست و راهکار درست و صرفا با اهداف نمایشی و انتخاباتی تزریق می‌شود و در این شرایط مشخص است که چه اتفاقاتی برای بازار رخ خواهد داد.
وی افزود: من فکر می‌کنم که تا زمانی که خودمان دست به کار نشده و دولت و مجلس و دستگاه‌های مرتبط یک راهکار درست برای بهبود شرایط بورس در نظر نگیرند، شرایط به همین شکل ادامه خواهد داشت و بدتر هم خواهد شد. باید به صورت صریح و شفاف مشخص شود که دولت چه برنامه و اقداماتی را برای بورس انجام داده است و نباید ما در تحلیل‌ها و نظرات خودمان به شعارهای دولت بسنده کنیم. واقعیت این است که وقتی فاندامنتال در حال تضعیف است، نمی‌توان به بهبود بورس در این شرایط امیدوار بود. ما در مساله فولاد و قیمت‌گذاری دستوری وزارت صمت مشخصا دیدیدم که دولت هیچ نگاهی به بورس ندارد.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: ما بارها به دولت اعلام کردیم که باید قیمت‌های دستوری و رانت‌ها کنار برود و به جای آن بخشی از سود آن صرف مهار تورم و بخش دیگر آن صرف حمایت از بازار شود ولی متاسفانه برخی از مسئولان این تصور را دارند که حذف رانت موجب گرانی و تورم می‌شود. واقعیت این است که برخی از مسئولان تجربه و علم کافی نسبت به موضوعات اقتصادی و بازار را ندارند. وگرنه می‌توان با چند راهکار و برنامه درست و دقیق حتی طی یک ماه وضعیت بورس را از این شراط نجات داد ولی مساله اینجاست که دولت نمی‌خواهد کاری کند.
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که چه توصیه‌ای را به سهامداران پیشنهاد می‌کنید، گفت: تنها توصیه من این است که سهامداران باید مطالبه‌گری و پیگیری را به صورت جدی دنبال کنند. آنان باید بهبود این وضعیت و شرایط بازار بورس را از دولت و مسئولان بورس و مجلس مطالبه کنند. ما در بحث فولاد دیدیم که مطالبه‌گری سهامداران در نهایت وزارت‌خانه را مجبور به عقب نشینی کرد. ما نباید فراموش کنیم که قیمت‌گذاری دستوری عملا به معنای آن است که برداشتن پول از جیب سهامدار و گذاشتن آن در جیب دلالان است. این وضعیت قابل قبول نیست. شاخص بازار می‌توانست تا پایان سال به ۸۰۰ برسد و سال آینده مرز یک میلیون را رد کند و همه چیز به آرامی درست شود ولی اکنون شاهد این اتفاقات هستیم.
دیدگاه شما