پرداخت سود رسوبی شرکت‌ها؛ بازگشت اعتماد به بازار است
کارشناس بازار سرمایه گفت: پرداخت سود رسوبی باهمت سازمان بورس در روزهای اخیر باعث افزایش اعتماد عمومی به بازار سرمایه می‌شود و سهامداران را از گرفتاری‌های دریافت سود نجات می‌دهد.
امیر سیدی در گفت‌وگو با خبرنگار آیا می‌توان به بورس اعتماد کرد؟ بیداربورس در پاسخ به این سوال که واریز سودهای رسوب کرده چه تاثیری بر افزایش اعتماد عمومی بر سرمایه‌گذاری بلندمدت خواهد گذاشت، اظهار کرد: این تصمیم حرکت بسیار خوبی از سوی سازمان بورس بوده که انجام شده است. قانون تجارت کشور به گونه‌ای بود که اولا به شرکت‌ها اجازه می‌دهد سود را ۸ ماه دیرتر واریز کنند که این خود اشکال قانونی دارد و زمانیکه سود تقسیم شد قاعدتا باید در زمان کمتری پرداخت شود.
وی در مورد این سوال که واریز سود نقدی تمام شرکت ها از طریق سجام چه آثار مثبت برای فعالین بازار خواهد داشت، افزود: نکته دیگر این است که بسیاری از شرکت‌ها به دلایل مختلف از پرداخت این سود سرباز می‌زدند و با راه اندازی سامانه سجام، اطلاعات تمام کاربران به خوبی در این سامانه مشخص شده و این الزام بسیار درستی است، چراکه هیچ شرکتی آیا می‌توان به بورس اعتماد کرد؟ با کمک سپرده‌گذاری برای پرداخت سود به سهامداران خود به مشکل برنخواهد خورد. بنابراین اینکه اطلاعات سهامداران را بهانه‌ای برای پرداخت سود قرار دهند دیگر محلی از اعراب نخواهد داشت و قاعدتا ملزم به رعایت الزامات قانونی تجارت هستند.
این کارشناس بازار سرمایه در مورد این سوال که آیا می‌توان تخمینی از میزان سودهای رسوب کرده داشت، گفت: معتقدم سود رسوب کرده باید عدد قابل توجهی باشد. اگرچه ممکن است به دلیل تورم سود سال‌های قبل از نظر ریالی ارزش خود را از دست داده باشد، اما بر این باورم که باید به این موضوع آینده‌نگر نگاه کنیم.
سیدی ادامه داد: معتقدم اگر شرکتی که تقسیم سود دارد بداند وقتی که خرید می‌کند سود را بدون پیگیری می‌تواند دریافت کند، این اعتماد بیشتری برای بازار سرمایه ایجاد می‌کند و مطلوبیت بیشتری خواهد داشت و اگر بشود برای زمان پرداخت آن هم به لحاظ قانونی اصلاحی ایجاد کرد که سریع‌تر صورت بگیرد خودبه‌خود شرکت‌های سود محور و سودده اقبال بیشتری پیدا خواهند کرد و خود بازار سرمایه چرخش سود و منابع در کل آن بهتر و راحت‌تر انجام می‌شود.
وی اضافه کرد: باید آینده‌نگر به این موضوع نگاه کنیم و این جزو مسائلی است که روی کل ارزش بازار سرمایه تاثیر مثبت خواهد گذاشت و دلیل فنی آن هم این است که زمانیکه سود سهام را دیر دریافت کنید مانند این است که قرض وام بدون سودی به شرکت داده‌اید. در بازار ما منابع ریالی مشخص است آیا می‌توان به بورس اعتماد کرد؟ و سود صندوق‌های درآمد ثابت حدود ۲۰ درصد است. بنابراین دریافت به موقع سود شرکت‌ها باعث می‌شود ارزش سود در قیمت سهام بالاتر برود و منجر به رشد عمومی بازار و نقدشوندگی بهتر هم خواهد شد. قبلا مشاهده می کردیم که در شرف برگزاری مجامع شرکت‌ها به نسبت اینکه چقدر به پرداخت سود متعهد است تحرک‌هایی در سهم دیده می‌شد و اقبال شرکت‌هایی که بدحساب بودند در شرف برگزاری مجمع کمتر می‌شد.
بسته حمایتی جدید دولت می‌تواند بورس را درمان کند؟
وزارت اقتصاد و دیگر نهادهای تصمیم گیرنده کلان اقتصادی در کشور در روزهای گذشته یک آیا می‌توان به بورس اعتماد کرد؟ بسته 10 بندی برای حمایت از بازار سرمایه را تدوین کردند تا شاید درمانی باشد بر دردهای بی اندازه بازار سرمایه در ایران، اما آیا این نسخه می تواند بورس ایران را دوباره رونق ببخشد؟
به گزارش ایسنا، نگاه به تابلوی بورس نشان می‌دهد وضعیت خروج سرمایه از این بازار در مرحله هشدار قرار دارد؛ بسیاری از سهم‌ها پایین‌تر از ارزش ذاتی خود معامله می‌شوند و این بازار علیرغم ارزندگی از بازارهای موازی جا مانده است. همین اتفاقات سازمان بورس را بر آن داشت تا نسبت به تصویب یک بسته حمایتی اقدام کند.
بندهای این بسته شامل بیمه کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر نفر، انتشار اوراق اختیار تبعی فروش بر روی سهام موجود در صندوق های درآمد ثابت تا سقف ۴۰۰ هزار میلیارد ریال با تضمین اصل ارزش سبد سهام در ابتدای دوره بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام می‌کند، تزریق منابع جدید توسط صندوق‌های حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه و به مرور افزایش مبلغ مذکور، واریز منابع مندرج در ردیف بودجه سال ۱۴۰۱ به صندوق تثبیت جمعاً به مبلغ حدود ۵۰ هزار میلیارد ریال، هماهنگی، نظارت و آیا می‌توان به بورس اعتماد کرد؟ پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکت‌ها و نهادهای مالی شبه دولتی، صندوق های بازنشستگی و نهادهای نظامی و حمایت این نهادها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار، و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی، همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد جهت مدیریت نرخ سود، افزایش سپرده گذاری مستقیم سازمان بورس نزد صندوق تثبیت، محدود کردن بخش فروش بازارگردان ها تا اطلاع ثانوی، توقف پذیره نویسی اوراق بهادار و عرضه های اولیه تا زمان بازگشت ثبات به بازار سرمایه بازگشت زمان جلسه معاملاتی در فرابورس به روال سابق از ساعت ۱۳ به ۱۲ و ۳۰ دقیقه می‌شود.
لزوم تعامل دولت و مجلس برای نجات بورس
در این راستا، یک کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه تعامل دولت و مجلس با یکدیگر با شناخت کامل منابع و ظرفیت‌ها، می‌تواند بازار سرمایه را از وضعیت موجود نجات دهد، اظهار کرد: ابتدا باید به سابقه فعالیت‌های دولت در حمایت از بازار سرمایه نگاهی بندازیم.
محمدعلی احمدزاد اصل با بیان اینکه مهمترین عامل این است که دولت را به عنوان یک پیکره واحد و منسجم درنظر گرفته شود، توضیح داد: در چند سال گذشته حمایتی از سوی دولت از بازار سرمایه مشاهده نشده است. در دولت و مجلس جدید هم به گفته‌ها اکتفا شده و در زمینه تقویت بازار و بازدارندگی و جلوگیری از ریزش‌های متعدد، فعلا شاهد اقدام عملی نبودیم.
وی ادامه داد: اکنون ارزش بازار سرمایه چه به لحاظ ریالی و چه به لحاظ دلاری بسیار کاهش پیدا کرده و این اجحاف مضاعفی است که به سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه شده است.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به لزوم تعامل دولت و مجلس در راستای بهبود وضع موجود گفت: سرمایه‌گذاران انتظار دارند دولت به عنوان یک پیکره واحد منسجم باشد و از مجلس کمک بگیرد. مجلس هم صرف اینکه مجلس است و قانونگذار، نباید دولت را مکلف به کاری کند، بلکه باید با داشتن تعامل، ظرفیت‌های موجود دولت را ببیند و بعد متناسب با آن، همسو با دولت و در جهت تقویت بازار سرمایه قوانین لازم را وضع کند.
شروط تاثیرگذاری بسته ۱۰ بندی
وی با تاکید بر اینکه مشکل بازار سرمایه نبود اعتماد است، اظهار کرد: دولت برای اعتمادسازی می‌تواند اقدامات موثری انجام دهد. یکی ازاین اقدامات، برنامه مشخص پنج ساله و موضوعات مورد مناقشه در بودجه ۱۴۰۲ است.
احمدزاداصل با اشاره به بسته ۱۰ بندی حمایت فوری از بازار سرمایه گفت: این بسته جدید، بسته قابل تاملی است. اما برخی موارد آن مثل بیمه کردن جسته و گریخته در سال های گذشته نیز انجام شده است. بیمه کردن سهام باید بر اساس ظرفیت ناشران و منابعی که دولت اختصاص می‌دهد انجام شود و به این صورت نباشد که فقط گفته و یکسال دیگر محقق شود. بلکه باید از امروز و به صورت عملی در بازار سرمایه ثابت شود که انجام این کار مقدور است.
وی با بیان اینکه انتشار اوراق اختیار تبعی فروش بر روی سهام موجود در صندوق‌های درآمد ثابت تصمیم درستی است، توضیح داد: این تصمیم می‌تواند کارساز باشد. اما برای اطمینان بیشتر، مردم باید بدانند که منابع آن از کجا تامین خواهد شد. به نظر من سایر بندهای این بسته ۱۰ بندی می‌تواند موثر باشد، به شرطی که بتوان نظارت کافی داشت و بازار سرمایه و سایر ارکان به عنوان یک کلیت واحد، دست به دست هم دهند تا اعتماد به بازار برگردد و اثرات این تصمیمات دیده شود.
ترغیب غیرحرفه‌ای‌ها به ورود غیرمستقیم
در این زمینه علی سعیدی - عضو اسبق شورای عالی بورس - نیز معتقد است انتشار اوراق تبعی به عنوان بیمه سبد سهام می‌تواند همانند تجربه سال ۱۳۹۱ در روند بازار تاثیر مثبت بگذارد و باید این اوراق به طور هدفمند و قابل قبول اجرایی شود.
وی همچنین توصیه کرد که باید با استفاده از ابزارهای انگیزشی و حمایتی در بازار، غیرحرفه‌ای ها را به شکل غیرمستقیم به خرید سهام ترغیب کرد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه، به انتشار اوراق تبعی اشاره کرد و افزود: انتشار اوراق تبعی به عنوان بیمه پرتفوی سهامداران در شرایط کنونی می‌تواند مطلوب باشد، زیرا تجربه انتشار اوراق تبعی در سال ۱۳۹۱ توانست تا حدودی بازار را سامان دهد.
به گفته او، سرمایه‌گذاری افراد غیرحرفه‌ای یا انفرادی در بازار سهام باید به صورت غیرمستقیم شکل گیرد، چراکه افرد مطلع آیا می‌توان به بورس اعتماد کرد؟ و متخصص باید به بازار سهام ورود کنند و غیرحرفه‌ای‌ها باید به صورت غیرمستقیم وارد بازار شوند تا متضرر نشوند. در واقع بهتر است، سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای یا مردم عادی را با ابزارهای انگیزشی و حمایتی در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا سبدگردان‌ها وارد بازار شوند.
عضو اسبق شورای عالی بورس با اشاره اینکه در ورود افراد غیرحرفه‌ای و مردم عادی باید به صورت سرمایه‌گذاری غیرمستقیم ابتکار عمل را در دست گرفت و با سخت‌گیری‌ها در این خصوص موجبات زیان و ضرر آنها را از بین برد، اظهار کرد: زمانی که غیرحرفه‌ای ها وارد بازار می‌شوند، در شرایط صعودی بازار در موقعیت طمع و در شرایط نزولی در موقعیت ترس قرار می‌گیرند و همین هیجانات کاذب می‌تواند سیگنال منفی به بازار ارسال کند.
سعیدی با اشاره به تجربیات جهانی در خصوص بازیگران بازار سهام گفت: سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای را باید با ابزارهای تشویقی و آیا می‌توان به بورس اعتماد کرد؟ حمایتی به سمت سرمایه‌گذاری غیرمستقیم سوق داد و با آموزش مداوم و مستمر، شرایط را بهبود بخشید.
وی با تاکید بر اینکه می‌توان روی یونیت‌های سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها اوراق تبعی اعمال کرد، توضیح داد: علاوه برنامه فعلی برای بیمه سبد سهام، می‌توان برای غیرحرفه‌ای‌ها، انتشار اوراق تبعی را روی صندوق‌های سرمایه‌گذاری اعمال کرد. باید سعی شود بیشتر به سمت ابزارهایی حرکت کرد که شرایط سرمایه‌گذاری را برای غیرحرفه‌ای‌ها غیرمستقیم کند؛ البته می‌توان از ابزارهای متعددی در این خصوص بهره گرفت.
عضو اسبق شورای عالی بورس ادامه داد: استراتژی‌ها در بازار باید به نحوی باشد که برنامه اوراق تبعی در بازار سرمایه به صورت هدفمند منتشر شود. رویکرد و استراتژی باید ورود مستقیم حرفه‌ای‌ها به بازار سهام و ورود غیرمستقیم غیرحرفه‌ای‌ها به بازار سهام باشد. از سویی انتشار اوراق تبعی به شکل بیمه سبد سهام باید با شرایط خاص و هدفمند منتشر شود و از لحاظ حجم هم قابل قبول باشد.
وی با انتقاد از شیوه انتشار و فروش اوراق سهام عدالت که ورود مستقیم غیرحرفه‌ای‌ها به بازار سهام را شدت می‌بخشد، عنوان کرد: این نوع رویکرد غیرحرفه‌ای به بازار می‌تواند هیجانات جدی را در قالب طمع و ترس در بازار شکل دهد.
پرداخت سود رسوبی شرکت‌ها؛ بازگشت اعتماد به بازار است
کارشناس بازار سرمایه گفت: پرداخت سود رسوبی باهمت سازمان بورس در روزهای اخیر باعث افزایش اعتماد عمومی به بازار سرمایه می‌شود و سهامداران را از گرفتاری‌های دریافت سود نجات می‌دهد.
امیر سیدی در گفت‌وگو با خبرنگار بیداربورس در پاسخ به این سوال که واریز سودهای رسوب کرده چه تاثیری بر افزایش اعتماد عمومی بر سرمایه‌گذاری بلندمدت خواهد گذاشت، اظهار کرد: این تصمیم حرکت بسیار خوبی از سوی سازمان بورس بوده که انجام شده است. قانون تجارت کشور به گونه‌ای بود که اولا به شرکت‌ها اجازه می‌دهد سود را ۸ ماه دیرتر واریز کنند که این خود اشکال قانونی دارد و زمانیکه سود تقسیم شد قاعدتا باید در زمان کمتری پرداخت شود.
وی در مورد این سوال که واریز سود نقدی تمام شرکت ها از طریق سجام چه آثار مثبت برای فعالین بازار خواهد داشت، افزود: نکته دیگر این است که بسیاری از شرکت‌ها به دلایل مختلف از پرداخت این سود سرباز می‌زدند و با راه اندازی سامانه سجام، اطلاعات تمام کاربران به خوبی در این سامانه مشخص شده و این الزام بسیار درستی است، چراکه هیچ شرکتی با کمک سپرده‌گذاری برای پرداخت سود به سهامداران خود به مشکل برنخواهد خورد. بنابراین اینکه اطلاعات سهامداران را بهانه‌ای برای پرداخت سود قرار دهند دیگر محلی از اعراب نخواهد داشت و قاعدتا ملزم به رعایت الزامات قانونی تجارت هستند.
این کارشناس بازار سرمایه در مورد این آیا می‌توان به بورس اعتماد کرد؟ سوال که آیا می‌توان تخمینی از میزان سودهای رسوب کرده داشت، گفت: معتقدم سود رسوب کرده باید عدد قابل توجهی باشد. اگرچه ممکن است به دلیل تورم سود سال‌های قبل از نظر ریالی ارزش خود را از دست داده باشد، اما بر این باورم که باید به این موضوع آینده‌نگر نگاه کنیم.
سیدی ادامه داد: معتقدم اگر شرکتی که تقسیم سود دارد بداند وقتی که خرید می‌کند سود را بدون پیگیری می‌تواند دریافت کند، این اعتماد بیشتری برای بازار سرمایه ایجاد می‌کند و مطلوبیت بیشتری خواهد داشت و اگر بشود برای زمان پرداخت آن هم به لحاظ قانونی اصلاحی ایجاد کرد که سریع‌تر صورت بگیرد خودبه‌خود شرکت‌های سود محور و سودده اقبال بیشتری پیدا خواهند کرد و خود بازار سرمایه چرخش سود و منابع در کل آن بهتر و راحت‌تر انجام می‌شود.
وی اضافه کرد: باید آینده‌نگر به این موضوع نگاه کنیم و این جزو مسائلی است که روی کل ارزش بازار سرمایه تاثیر مثبت خواهد گذاشت و دلیل فنی آن هم این است که زمانیکه سود سهام را دیر دریافت کنید مانند این است که قرض وام بدون سودی به شرکت داده‌اید. در بازار ما منابع ریالی مشخص است و سود صندوق‌های درآمد ثابت حدود ۲۰ درصد است. بنابراین دریافت به موقع سود شرکت‌ها باعث می‌شود ارزش سود در قیمت سهام بالاتر برود و منجر به رشد عمومی بازار و نقدشوندگی بهتر هم خواهد شد. قبلا مشاهده می کردیم که در شرف برگزاری مجامع شرکت‌ها به نسبت اینکه چقدر به پرداخت سود متعهد است تحرک‌هایی در سهم دیده می‌شد و اقبال شرکت‌هایی که بدحساب بودند در شرف برگزاری مجمع کمتر می‌شد.
توصیه رییس سازمان بورس به سهامداران
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه بازگشت اعتماد سهامداران، اقدامی سخت اما با اجرای برنامه‌ها و رفع ابهام‌ها، این اعتماد را بر می‌گردانیم، گفت: اکنون به صورت دائم در حال برگزاری جلسات با بانک مرکزی به منظور کنترل نرخ سود بانکی هستیم و تعامل خوبی در این زمینه شکل گرفته است.ح
به گزارش تابناک به نقل از ایرنا، مجید عشقی به تصمیمات سازمان بورس برای افزایش دوباره دامنه نوسان اشاره کرد و افزود: دامنه نوسان در اواخر تابستان افزایش پیدا کرد و اکنون هم برای مدتی معاملات بازار با دامنه نوسان فعلی ادامه‌دار خواهد بود که پس از ارزیابی نتایج معاملات بورس با دامنه نوسان هفت آیا می‌توان به بورس اعتماد کرد؟ درصدی، تصمیمات لازم برای افزایش دوباره دامنه نوسان اتخاذ خواهد شد، اما بعید است، دامنه نوسان در فصل پاییز افزایش یابد.
وی به اقدامات سازمان بورس برای بهبود وضعیت فعلی معاملات بازار سهام و نیز کاهش نوسانات این بازار تاکید کرد و گفت: بحث ابزارسازی و نیز نهادسازی از جمله اقداماتی است که از مدت‌ها قبل در سازمان بورس آغاز شده و ادامه‌دار خواهد بود.
عشقی اظهار کرد: سعی داشتیم تا اقدامات لازم در زمینه راه‌اندازی انواع صندوق سرمایه‌گذاری مانند صندوق اهرمی، صندوق با اصل تضمین سرمایه و صندوق املاک و مستغلات را در دستور کار قرار دهیم. سهامی که اکنون در بازار وجود دارد همه در یک شرایط نیستند و قیمتی که در برخی از سهام ارزنده وجود دارد احتمالاً دیگر تکرار نخواهند شد
رییس سازمان بورس خاطرنشان کرد: این صندوق‌ها از جمله صندوق‌هایی بودند که برای نخستین بار راه‌اندازی شدند و سرمایه‌گذاران با سطح ریسک‌های مختلف می‌توانند اقدام به سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها کنند.
وی بیان کرد: از سوی دیگر موضوع تاسیس نهادهای مالی جدید در حوزه سبدگردانی و کارگزاری برای ارائه خدمات جدید به سهامداران مورد بحث قرار گرفت که در چند وقت گذشته مجوزهای جدیدی در این زمینه ارائه شد.
عشقی اعلام کرد: نخستین کارگزاری که با دستورالعمل جدید مجوز فعالیت گرفت به‌زودی فعالیت خود را آغاز می‌کند، باقی نهادها در حال تاسیس و انجام کارهای مقدماتی هستند.
تزریق منابع جدید به صندوق تثبیت بازار سرمایه
رییس سازمان بورس به دیگر برنامه‌های این سازمان برای تغییر مسیر معاملات بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: اقدام دیگر مربوط به تزریق منابع در صندوق‌های حمایتی مانند صندوق تثبیت و توسعه بازار سرمایه است که ادامه‌دار است و منابع خوبی به صندوق تثبیت وارد خواهد شد.
وی با بیان اینکه شوک‌های وارد شده به بازار از جمله مواردی است که به اعتماد سرمایه‌گذار ضربه می‌زند، افزود: اکنون و در وضعیت فعلی به دلیل اعمال افزایش دامنه نوسان، وجود بازارگردانان و نیز صندوق‌های حمایتی عموماً با صف فروش در بازار مواجه نیستیم و خریدها در حال انجام است.
معاون وزیر اقتصاد ادامه داد: اتفاقات و تغییرات رخ داده در سطح کشور و نیز سطح بین‌المللی مانند نوسان قیمت کالا و نرخ بهره جهانی در اروپا و آمریکا باعث شد تا سهامداران از سرمایه‌گذاری در بازار عقب نشینی کنند و در انتظار بازگشت شرایط پایدار باشند.
اعتماد سهامداران را بر می‌گردانیم
وی با بیان اینکه اعتماد به سرمایه‌گذاری در بورس باید به مرور به بازار بازگردد که قطعاً اقدامی سخت اما شدنی است، گفت: در دوره‌های مختلف این مساله را تجربه کرده‌ایم که اعتماد به راحتی به بازار باز نمی‌گردد، زیرا سرمایه حساس به اتفاقاتی است که رخ می‌دهد اما با استفاده از تجربیات قبلی، رفع ابهام‌ها در سطح کلان اقتصاد، عملیاتی کردن برنامه‌های توسعه‌ای و مشورت با خود فعالان بازار و صاحبنظران، اعتماد را به بازار برمی‌گردانیم.
اکنون رقمی برای واریزی به صندوق تثبیت باقیمانده که به نظر می‌رسد تا چند روز آینده رقم قابل توجهی به صندوق تثبیت بازار سرمایه واریز شود
عشقی خاطرنشان کرد: اکنون همه تلاش خود را به کار می‌گیریم تا منابع صندوق‌های حمایتی تامین شود و این اطمینان را به بازار بدهیم که همواره خریدار در بازار وجود دارد.
رییس سازمان بورس معتقد است؛ سهامی که اکنون در بازار وجود دارد همه در یک شرایط نیستند و قیمتی که در برخی از سهام ارزنده وجود دارد احتمالاً دیگر تکرار نخواهند شد.
وی با بیان اینکه بسیاری از سهام از نظر ارزش جایگزینی و نیز سودآوری در موقعیت خوبی قرار دارند، اظهار کرد: همسو با خروج نقدینگی از بازار، ورود نقدینگی هم وجود دارد عددی که در یک دوره توسط حقیقی‌ها از بازار خارج شد توسط حقوقی‌ها به بازار وارد شده است، بنابراین نمی‌توان اعلام کرد که در مقابل خروج نقدینگی، هیچ پول وارد بازار نشده است.
عشقی خاطرنشان کرد: امیدواریم بهبود شرایط بنیادین بازار کمکی در تغییر دیدگاه سهامداران نسبت به بازار سرمایه باشد.
شرایط فعلی بازار سهام رو به بهبود خواهد رفت
وی با بیان اینکه با گذشت نوسانات، شرایط فعلی بازار رو به بهبود خواهد رفت، گفت: این جهت‌گیری در دولت وجود دارد تا در تصمیمات بودجه، برنامه هفتم توسعه و نیز تصمیماتی که به صورت مستمر در دولت اتخاذ می‌شود به سمت افزایش سرمایه گذاری و نیز اجرای طرح توسعه توسط شرکت‌ها پیش برود.
بعد از ارائه گزارش ۶ ماه شرکت‌ها، فشار فروشی در بازار ایجاد شد که قابل پیش‌بینی هم بود و با توجه عملکرد نامطلوب برخی از شرکت‌ها و نیز سودآوری پایین آنها طبیعی بود که این فشار فروش در بازار ایجاد شود
عشقی با اشاره به اینکه طرح‌های خوبی در بسیاری از شرکت‌ها وجود دارد که می‌توانند در بلندمدت کمک کننده به سودآوری شرکت‌ها باشد، بیان کرد: نوسانات قیمت جهانی همواره وجود داشته، اما سهامداران باید مراقب باشند تا سهام ارزنده خود را با قیمت پایین و در شرایط روانی بازار به فروش نرسانند.
عملکرد نامطلوب برخی از شرکت‌ها
وی خاطرنشان کرد: بعد از ارائه گزارش ۶ ماه شرکت‌ها، فشار فروشی در بازار ایجاد شد که قابل پیش‌بینی هم بود و با توجه عملکرد نامطلوب برخی از شرکت‌ها و نیز سودآوری پایین آنها طبیعی بود که این فشار فروش در بازار ایجاد شود.
عشقی با بیان اینکه در آن زمان با همکاری شرکت‌ها و نیز هلدینگ‌های بزرگ سعی بر کنترل نوسانات بازار داشتیم، گفت: صندوق‌های حمایتی به صورت دائم در بازار حضور داشتند و خرید خود را انجام دادند.
رییس سازمان بورس افزود: صندوق توسعه ملی از سال ۹۹ بر اساس یک مصوبه موظف به واریز منابع به بازار بود که انتظار داشتیم این مبلغ زودتر به بازار وارد شود.
وی ادامه داد: اکنون رقمی برای واریزی به صندوق تثبیت باقیمانده که در حال رایزنی هستیم و به نظر می‌رسد تا چند روز آینده رقم قابل توجهی به صندوق تثبیت بازار سرمایه واریز شود.
فروش هیجانی سهامداران خرد در بازار
عشقی ادامه داد: قبلا هم شاهد چنین روزهایی در بازار بودیم و فشار فروش در بازار وجود داشته است اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که فروشنده بزرگی در بازار وجود ندارد و فقط برخی از سهامداران خرد در بازار به واسطه جو روانی که در بازار حاکم شده اقدام به فروش سهام خود در بازار می‌کنند.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به وجود خریداران بزرگ در بازار که مستعد خرید سهام با قیمت پایین در بازار هستند، اشاره کرد و افزود: جلسات متعددی را با این سهامداران برگزار کردیم تا اقدام به حمایت از سهام خود در قیمت های منطقی کنند.
جلوگیری سهامداران از فروش سهام ارزنده در بازار
وی در ادامه سهامداران را مورد خطاب قرار داد و گفت: به سهامداران توصیه می کنم که اقدام به فروش سهام ارزنده خود در قیمت پایین نکنند.
عشقی با بیان اینکه در حال رایزنی برای ورود نقدینگی چشمگیر به بازار هستیم، افزود: اکنون صندوق توسعه ملی و نیز هلدینگ های بزرگ از این نقدینگی برخوردارند و وارد بازار می کنند؛ در این زمینه وزیر اقتصاد به جد پیگیر این مسایل است تا از طریق تزریق نقدینگی به بازار و صندوق های حمایتی اقدامات لازم در زمینه بهبود وضعیت بازار به کار گرفته شود.
زمان خروج بازار سهام از این وضعیت
عشقی با بیان اینکه امیدواریم این روزهای سخت به زودی بگذرد اما به دلیل آنکه شرایط بازار به چندین عامل مختلف بستگی دارد، نمی توان زمان دقیقی را برای خروج بازار از این وضعیت اعلام کرد، گفت: بازار اکنون به نقطه ای رسیده است که مسیر آن با نقدینگی نه چندان زیاد می تواند تغییر کند.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید کرد: همه تلاش خود را به کار خواهیم گرفت تا تصمیماتی که اتخاذ می شود، کمک کننده به ایجاد تعادل در روند معاملات بازار باشد.
وی گفت: پیشنهاداتی مانند کاهش نرخ مالیات نقل و انتقال سهام، تخصیص ردیف بودجه در سال ۱۴۰۲ به صندوق تثبیت بازار سرمایه را به دولت داشتیم که اعلام کردیم بهتر است زودتر مصوب شود.
عشقی اظهار کرد: این مسائل را به محض نهایی شدن با ستاد اقتصادی مطرح خواهیم کرد، برخی از آنها مربوط به احکام بودجه، برخی دیگر مصوبات دولت و برخی هم مربوط به داخل سازمان بورس است که مورد پیگیری قرار خواهند گرفت.
کنترل نرخ سود بانکی از سوی بانک مرکزی
عشقی به همکاری بانک مرکزی و سازمان بورس در زمینه کنترل نرخ بهره بانکی اشاره کرد و گفت: اکنون به صورت دائم در حال برگزاری جلسات با بانک مرکزی هستیم و تعامل خوبی را با آنها داشتیم که این تعامل به صورت دائم با بانک مرکزی ادامه دارد.
به گفته رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، نرخ بهره بین بانکی در سه هفته گذشته افزایش نداشت و تقریباً ثابت بود.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی با دغدغه‌هایی در زمینه تورم و نقدینگی همراه است و قطعاً ملاحظاتی را در این مورد خواهد داشت، گفت: طبق توافقات صورت گرفته اکنون نرخ سود بانکی در حال کنترل است، اما برخی از بانک‌ها با پیشنهاد نرخ بالای سود سپرده به مشتریان خود تخلفاتی را انجام دادند که بانک مرکزی با آنها برخورد کرده و به کمیته انتظامی بانک‌ها گزارش شد تا به تخلفات آنها رسیدگی شود.
عشقی ادامه داد: نرخ سود بانکی به صورت رسمی افزایش پیدا نکرده است، اما برخی از بانک‌ها تخلف کردند که بانک مرکزی با آنها برخورد می‌کند و قطعاً پیگیری می‌شود.
سازمان بورس متولی راه‌اندازی صندوق پروژه نیست
رییس سازمان بورس به آخرین اقدامات انجام شده در خصوص راه‌اندازی صندوق پروژه اعلام کرد: سازمان بورس متولی راه‌اندازی صندوق پروژه نیست، شخصی که صاحب پروژه است باید به سازمان بورس مراجعه کند تا از طریق ارائه مجوز به وی، صندوق پروژه راه‌اندازی شود.
وی با بیان اینکه دستورالعمل تهیه شده برای این صندوق با مشکلاتی همراه بود که باعث شد بسیاری از پروژه‌ها آیا می‌توان به بورس اعتماد کرد؟ قابلیت تعریف در قالب صندوق پروژه را نداشته باشند، گفت: اصلاحاتی در زمینه دستورالعمل با نظرات کارشناسی فعالان بازار انجام و اکنون ارائه شده تا اگر طبق دستورالعمل جدید مشکلی ندارند درخواست خود را ارائه دهند.
چقدر می توان به وعده های اقتصادی پوتین و روسیه اعتماد کرد؟
اعتماد نوشت:سفر ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه را به تهران می‌توان سفری اثرگذار دانست. این نوع ارتباطات به حذف بسیاری از موانع و مشکلات کمک می‌کند و طبیعتا توجه‌ها را به سمت همکاری‌های بیشتر پیش می‌برد، ولی اگر فکر کنیم که این نوع تعامل‌های دیپلماتیک می‌تواند مستقیما تاثیری روی تعاملات اقتصادی دو کشور داشته باشد، به نظر می‌رسد که بحث درستی نیست
واقعیت این است که در سال‌های گذشته هم علاقه‌مندی به گسترش همکاری بین ایران و روسیه وجود داشت. هر دو طرف پیوسته در سطوح سیاسی از ضرورت گسترش همکاری سخن می‌گفتند، اما عملا در این سال‌ها جهش قابل‌توجهی در روابط اقتصادی دو کشور صورت نگرفت.
این مساله دلایل مختلفی دارد که به هر حال بخشی از آن به ظرفیت‌ها و امکاناتی برمی‌گردد که دو کشور برای عرضه به یکدیگر دارند و بخشی به ساختار اقتصادی در دو کشور برمی‌گردد که برای همکاری با یکدیگر آمادگی و شناخت لازم را ندارند
علاوه بر این، شرایط بین‌المللی و منطقه‌ای اهداف دو کشور را بیشتر به سمت اهداف سیاسی سوق می‌دهد و دو کشور صرفا رابطه خوب سیاسی را در خیلی از موارد کافی می‌دانستند. رابطه سیاسی در طول سالیان دراز در بسیاری موارد برای دو کشور کفایت می‌کرد. الان شرایط تاحدی تغییر کرده است. روسیه در وضعیت خاص سیاسی و اقتصادی قرار گرفته است و روس‌ها با تحریم‌های جدی مواجه شده‌اند و طبیعتا امکان کار کردن با همه کشورها برای آنها وجود ندارد. بسیاری از کالاها و بسیاری از همکاری‌های اقتصادی که روس‌ها با کشورهای اروپایی و دیگر نقاط جهان داشتند، الان متوقف شده است و مسکو طبیعتا دنبال بازارهای اقتصادی و همکاران جدید هستند. شرایط مقداری تغییر کرده و علاقه‌مندی‌ها و ضرورت‌های همکاری بین دو کشور تغییر کرده است. با این حال تاثیر این تحولات هم بر مناسبات تجاری و اقتصادی ایران و روسیه حد و مرز و محدودیت‌هایی دارد. صرف اینکه روسیه حق انتخاب‌های محدودتری پیدا کرده است، باعث نمی‌شود که جهش قابل‌توجهی در روابط اقتصادی ایران و روسیه ایجاد شود.
ظرفیت‌ها و امکاناتی که دو طرف می‌توانند به یکدیگر عرضه کنند، خیلی گسترده نیست. به علاوه در حوزه مالی شرایط تبادلات مالی بین دو کشور به‌رغم تمام اقداماتی که صورت گرفته، هنوز با موانعی مواجه است. هنوز ریل‌گذاری‌هایی که در روابط دو کشور صورت گرفته‌اند، چندان روان نیست.
نگرانی این است که موج اولیه و انگیزه‌هایی که در شرایط خاص کنونی در روابط اقتصادی دو کشور ایجاد شده است و پروژه‌ها و تفاهمنامه‌هایی که اعلام می‌شود، چند ماه دیگر با تغییر شرایط سیاسی و بین‌المللی دچار تغییر شود و بسیاری از طرح‌هایی که برای همکاری وجود دارد به دلایل مختلف کنار گذاشته شود یا آیا می‌توان به بورس اعتماد کرد؟ به فراموشی سپرده شود. الان بحث در مورد سرمایه‌گذاری روسیه در صنعت گاز ایران می‌شود، اما اینها تا زمانی که به مرحله عملیاتی برسد، فاصله زیادی وجود دارد. همان‌گونه که در ابتدا اشاره کردم، چون دو کشور نیازی که به یکدیگر دارند، بیشتر از طریق سیاسی تامین می‌شود، به لحاظ اقتصادی خیلی ظرفیت و امکان وجود نداشت که دو کشور بخواهند در این زمینه هم روابط خودشان را گسترش دهند.
طبیعتا با توجه به وضعیت کنونی، شرایط برای روسیه تغییر کرده و روسیه آن حق انتخاب‌های گذشته را ندارد. ولی آن چیزی که شاید در ایران وجود دارد، این است که ما خیلی طرح‌های اقتصادی و تلاش‌های‌مان برای همکاری اقتصادی با کشورهای دیگر از نیازهای‌مان سرچشمه نمی‌گیرد، بلکه تابع اهداف سیاسی است یا با شرایط سیاسی جاری مخلوط می‌شود که بالطبع وقتی شرایط سیاسی تغییر کند، کنار گذاشته شوند. گاهی ممکن است انگیزه‌ها و اهداف سیاسی با ظرفیت‌های اقتصادی تطابق نداشته باشد؛ یعنی میل و اراده به گسترش همکاری وجود دارد، اما توانمندی و ظرفیت وجود ندارد. طبیعتا ما الان شاهد افزایش علاقه‌مندی روس‌ها برای همکاری با ایران هستیم، اما نخست نمی‌توان فرض کرد که این علاقه‌مندی دایمی است و دوم اینکه آیا این علاقه‌مندی به یک امر واقعی و عملی تبدیل می‌شود یا نه. به صرف علاقه‌مندی یا ابراز نیاز، نمی‌توانیم تصور کنیم که علاقه به یک همکاری اقتصادی گسترده تبدیل شود.
نکته‌ای که باید بیشتر روی آن تاکید شود، این است که همکاری‌های اقتصادی بین‌المللی منطق خاص خودش را دارد و منطق اقتصادی نخست از نیازها و بعد از آن از هم‌تکمیلی اقتصادها نشات می‌گیرد، یعنی اینکه اقتصادهای دو طرف تا چه اندازه می‌توانند طرف مقابل را به لحاظ نیازهایی که دارد، اقناع کند. به همین دلیل مناسبات اقتصادی منطق خود را دارد و صرفا نمی‌توان با تغییرات سیاسی یا تغییر در اهداف و انگیزه‌های سیاسی کشورها تصور کنیم که تحول قابل‌توجهی رخ می‌دهد. در گذشته هم دوره‌هایی بوده است که این امکان و ظرفیت برای گسترش همکاری بین ایران و روسیه ایجاد شده، اما به نتیجه‌ای نرسیده است.
دیدگاه شما